اظهارات تند اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، علیه جمهوری اسلامی با ده‌ها حمله هوایی علیه مواضع شبه‌نظامیان حوثی وابسته به رژیم ایران در یمن همراه بود. مقام‌های آمریکایی به‌صراحت اعلام کردند که این حملات هشداری به رژیم جمهوری اسلامی است تا از آشوب‌طلبی در منطقه دست بردارد. این در حالی است که تهران تاکنون نتوانسته با رخدادهای ناگواری که در چند ماه اخیر برای آن اتفاق افتاده است، کنار بیاید.

در یک سال گذشته گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به رژیم ایران، ازجمله جنبش حماس در نوار غزه، حزب‌الله در لبنان، حشدالشعبی در عراق و حوثی‌ها در یمن متحمل ضرباتی کوبنده شدند. افزون بر اینکه رژیم بشار اسد، مهم‌ترین متحد جمهوری اسلامی، فروپاشیده شد. این گروه‌ها که نقش عمده‌ای در حفظ و بقای رژیم جمهوری اسلامی داشتند، یکی در پی دیگری سقوط کردند و رژیم تهران را در وضعیتی دشوار قرار دادند.

آنچه اخیرا در یمن اتفاق افتاد، پیامی صریح و هشداری تند به رژیم جمهوری اسلامی بود. دونالد ترامپ در حالی بار دیگر به کاخ سفید بازگشت که تهدید حوثی‌ها در سواحل یمن به اوج رسیده و حملات آن‌ها علیه کشتی‌هایی که درحال عبور از دریای سرخ بودند، شدتی بی‌سابقه گرفته بود. ترامپ معتقد است که جسارت رژیم جمهوری اسلامی و حوثی‌ها ناشی از سیاست‌های مماشات بایدن است، زیرا او به‌جای واکنش نشان دادن به تهدیدهای منطقه‌ای جمهوری اسلامی و شبه‌نظامیان وابسته به آن، تنها به اقدامات دفاعی بسنده کرد.

دونالد ترامپ در کمتر از دو ماه، به اقدامات متعددی علیه حوثی‌های یمن دست زد که هدف آن‌ها پایان دادن به تهدید روزافزون این گروه در منطقه است. در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۵، ترامپ حوثی‌ها را بار دیگر به فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی بازگرداند و این تصمیم در ۳ مارس جاری با اعمال تحریم‌های بیشتر علیه رهبران حوثی به اجرا درآمد.

سپس، واشینگتن نام بیش از صد تن از رهبران، نهادها و شرکت‌های وابسته به حوثی‌ها را در فهرست تحریم‌ها قرار داد و واردات سوخت از بندر حدیده تحت کنترل حوثی‌ها را ممنوع کرد. این تصمیم از ۲ آوریل آینده اجرا خواهد شد.

علاوه برآن، ترامپ دستور حملات گسترده‌ای علیه مواضع و پایگاه‌های حوثی در یمن را صادر کرد. این حملات که از شامگاه شنبه گذشته آغاز شد، تاکنون چندین پایگاه‌ حوثی‌ها را هدف قرار داده و آسیب بسیاری به این گروه شبه‌نظامی رسانده است. سپس وزارت دفاع آمریکا اصطلاح «عملیات دفاعی» را با «عملیات گسترده» جایگزین کرد.

ناظران معتقدند که اقدامات ترامپ، از قرار دادن حوثی‌ها در فهرست گروه‌های تروریستی گرفته تا حمله به مقر سیاسی آن‌ها در منطقه الجراف صنعا، نشان‌دهنده موضع سختگیرانه‌تر آمریکا علیه این گروه است.

البته شبه‌نظامیان حوثی‌ آخرین گروه نیابتی قدرتمند جمهوری اسلامی در منطقه محسوب می‌شود، به‌ویژه پس از سقوط رژیم بشار اسد و تضعیف حزب‌الله به دست اسرائيل در لبنان. حملات اخیر آمریکا علیه حوثی‌ها تغییری در سیاست واشینگتن تلقی می‌شود، تغییری که با آغاز دوره جدید ترامپ شدت گرفته است. این تغییر سیاست نشان می‌دهد که آمریکا دیگر قصد ندارد در برابر حملات حوثی‌ها و تهدید مداوم آن‌ها علیه کشتی‌های تجاری در دریای سرخ سکوت کند.

از سوی دیگر، به باور ناظران، برخورد قاطع آمریکا با حوثی‌ها، جمهوری اسلامی را با دشواری‌های بسیار مواجه کرده است، زیرا با توجه به تحولات اخیر منطقه که به نفع رژیم ایران نبود، حمایت نظامی از حوثی‌ها، بیش از هر زمان دیگری، برای تهران پرهزینه شده است. اکنون جمهوری اسلامی تنها سه گزینه پیش رو دارد:

اول، ادامه حمایت از حوثی‌ها. شاید جمهوری اسلامی همچنان به حمایت از این گروه ادامه دهد، حتی به‌رغم خطر رویارویی مستقیم با آمریکا و هزینه‌های سنگین اقتصادی ناشی از آن.

دوم، گسترش دامنه درگیری از طریق گروه‌های نیابتی دیگر. ممکن است رژیم ایران از گروه‌های شبه‌نظامی در عراق برای حمله به منافع آمریکا استفاده کند و فشار بر حوثی‌ها را کاهش دهد.

سوم، روی آوردن به دیپلماسی و کاهش تنش. ممکن است رژیم جمهوری اسلامی با استفاده از کانال‌های دیپلماتیک درصدد جلوگیری از تشدید تنش برآید و با این کار به‌شکل غیرمستقیم به کاهش نفوذ خود اذعان کند.

با توجه به تحولات شگرفی که در خاورمیانه رخ داده است، جمهوری اسلامی دیگر قادر به اعمال نفوذ بر معادلات قدرت در منطقه نیست، به‌ویژه اینکه موازنه قدرت در منطقه در حال دگرگونی است. تشدید حملات حوثی‌ها به خطوط کشتیرانی بین‌المللی به آمریکا فرصت داد تا به‌شکل قانونی حضور نظامی‌اش را در دریای سرخ افزایش دهد.

در حالی که تا پیش از این دولت بایدن به دنبال آن بود تا از رویارویی مستقیم با جمهوری اسلامی اجتناب و توجهش را بر جنگ اوکراین متمرکز کند، ترامپ با بهره‌جویی از شکست حزب‌الله در برابر اسرائیل، سقوط رژیم اسد در سوریه و فلج‌شدن گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به رژیم ایران در عراق، تصمیم گرفت قواعد بازی را تغییر دهد. علاوه برآن، کاهش درگیری در اوکراین برای ترامپ فرصتی را فراهم کرد تا راهبرد جدیدی را برای رویارویی با آخرین گروه نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه تدوین کند.

سیاست بازدارندگی ترامپ شامل اقدام‌های گسترده علیه حوثی‌هاست که از ترور رهبران این گروه تا مداخله زمینی را دربر می‌گیرد. حملات اخیر نشان داد که پیام بازدارندگی آمریکا کاملا جدی است. به این معنی که هرچه حوثی‌ها بر شدت حملاتشان بیفزایند، با پاسخ‌های سخت‌تر و شدیدتر آمریکا مواجه خواهند شد.

در واقع، آنچه در حال حاضر در برابر جمهوری اسلامی رخ می‌دهد تحولی بی‌سابقه است. ترامپ با حملات کوبنده به حوثی‌ها پیامی روشن به تهران ارسال کرده است و انتظار دارد که رهبران جمهوری اسلامی این پیام را به‌خوبی درک کنند و پیش از آنکه دست به اقدامی بزنند، عواقب آن را بسنجند.