آیا پهپادهای ایرانی موضع اسرائیل در جنگ اوکراین را تغییر می‌دهد؟

«تهران می‌تواند از تجربه و دانشی که از عملکرد پهپادهایش در اوکراین کسب کرده برای مبارزه موثرتر علیه اسرائیل بهره جوید»

اسرائیل در عرضه فناوری دفاع ضدهوایی و ضدپهپادی به اوکراین منافع امنیتی آشکار دارد- IRANIAN DEFENCE MINISTRY / AFP

استفاده فزاینده روسیه از پهپادها و سایر تسلیحات ایرانی در تهاجم مستمر به اوکراین، بار دیگر این مسئله را به موضوع بحث تبدیل کرده که‌ آیا اسرائیل باید در جنگ اوکراین دخالت کند یا خیر.

دمیترو کولِبا، وزیر خارجه اوکراین روز سه‌شنبه ۱۸ اکتبر، گفت که کشورش در نامه‌ای رسمی به دولت اسرائیل خواستار ارسال فوری ‌سامانه‌های دفاع ضدهوایی به اوکراین خواهد شد و از اسرائیل خواهد خواست تا در دستیابی اوکراین به فناوری‌های مناسب دفاعی با کشورش همکاری ملموس داشته باشد.»

کولِبا گفت: «ایران خط قرمز اسرائیل است و پس از آن که ایران مستقیما در تجاوز به اوکراین شریک شد، فکر می‌کنم همه کسانی که در اسرائیل هنوز در مورد کمک به اوکراین تردید دارد، باید تردیدهاشان را کنار بگذارند.»

چند روز قبل از این، یک توییت ناخمان شای، وزیر اموری دیاسپورای اسرائیل، سروصدای زیادی به پا کرده بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

او در توییتی ضمن اشاره به گزارش‌ها مبنی بر انتقال موشک‌های بالیستیک از ایران به روسیه، نوشت: «دیگر تردیدی درباره جایگاه اسرائیل در این جنگ خونین تردیدی وجود ندارد. زمان آن رسیده که ما نیز مانند ایالات متحده و ناتو به اوکراین کمک نظامی بدهیم.»

همزمان با انتظار منابع دیپلماتیک اوکراینی از این که اظهارات شای در موضع اسرائیل در کمک‌رسانی به اوکراین تغییر ایجاد کند، دمیتری مدودیف، رییس‌جمهوری سابق روسیه با عصبانیت واکنش نشان داد و گفت یک مقام ارشد روسیه با عصبانیت به آن واکنش نشان داد و گفت: «به نظر می‌رسد اسرائیل قصد دارد به رژیم کی‌یف تسلیحات بدهد. این اقدام بی‌پروا روابط بین کشورهای ما را نابود خواهد کرد.»

نویسنده این مقاله تحلیلی نوشته است که شای نه یک مقام امنیتی کابینه است و نه انتظار می‌رود که در انتخابات پیش رو به کنست بازگردد. او صرفا یک وزیر است که به طور علنی خواستار کمک نظامی کشورش به اوکراین شده است. به نوشته نویسنده، وزرای دیگر از جمله یائیر لاپید، نخست‌وزیر اسرائیل زمانی که وزیر خارجه بود، چنین درخواست‌هایی را پشت درهای بسته مطرح کرده‌اند، اما یک توییت، نشان‌دهنده تغییر سیاست کشور نیست.

گزارش‌هایی در نیویورک‌تایمز و سایر رسانه‌ها گفته‌اند که اسرائیل بیشتر از قبل در مسئله درگیر شده و اطلاعاتی را درباره پهپادهای ایرانی به کی‌یف در میان گذاشته است و به شرکت‌های فناوری اجازه داده است تا در اوکراین برای مقابله با پهپادها کار کنند و چشم خود را بر کشورهایی بسته است که ‌برای اوکراین تسلیحات اسرائیلی خریداری کرده‌اند.

یوگن کورنیچوک، سفیر اوکراین در اسرائیل، در توییتی ضمن استقبال از اظهار نظر شای، نوشت از زمانی که سلاح‌های ایرانی به سوی کشورش نشانه گرفته شدند، تغییری در موضع اسرائیل مشاهده نشده است. او گفت که گزارش‌ها درباره به اشتراک گذاشتن اطلاعات امنیتی «تئوری‌های توطئه» است.

کورنیچوک گفت که وقتی کمک‌های ایران به روسیه ثابت شد، رییس جمهوری اوکراین انتظار بیشتری از اسرائیل داشت، «اما ناامید شدیم.»

او گفت: «ما فقط متقاضی سلاح های دفاعی هستیم، نه تهاجمی. این تسلیحات هم‌اکنون برای ما نقش حیاتی دارد، نه سه ماه و شش ماه دیگر.» او ضمن قدردانی از اظهارات لاپید در محکوم کردن جنگ، گفت ما برای دفاع از غیرنظامیان به فراتر از کلمات نیاز داریم.»

اسرائیل از همان ابتدا مخالفت خود را با حمله روسیه به اوکراین ابراز کرده و به طور مداوم در سازمان ملل به آن رای منفی داده است. اسرائیل همچنین کمک‌های بشردوستانه قابل توجه، از جمله یک بیمارستان صحرایی را به کی‌یف ارائه کرده است. یائیر لاپید نیز حمله روسیه به غیرنظامیان را محکوم کرده است.

با این حال، کمک‌های نظامی اسرائیل به اوکراین به جلیقه و کلاه ایمنی محدود می‌شود. بخشی از این سیاست حفظ سازوکار عاری از منازعه میان اسرائیل و روسیه است که به اسرائیل امکان حمله به اهداف ایرانی در سوریه را می‌دهد.

اسرائیل همچنین نگران بدرفتاری مقام‌های روسیه با یهودیان روس است چرا که اخیرا روسیه آژانس یهود را سرکوب کرده و خاخام‌ها را تحت فشار قرار داده است تا از جنگ حمایت کنند و مردان را از ترک کشور منع کرده است.

تا همین اواخر، اسرائیل بیش از آن که به فکر مشارکت در ائتلاف غرب علیه روسیه باشد، نگران منافع خود و یهودیان خارج از اسرائیل بود اما اکنون، پهپادها و سایر تسلیحات ایرانی در اوکراین به آزمایش گذاشته شده‌اند، و تهران که همواره خواستار نابودی اسرائیل شده می‌تواند از این تجربه و دانش برای مبارزه موثرتر علیه اسرائیل بهره جوید.

در ضمن، ایران در گذشته از طریق نیروهای نیابتی خود مانند حزب‌الله و حمله پهپادی به متحدان اسرائیل در خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی، این قدرت را به نمایش گذاشته است.

نویسنده تحلیل در اورشلیم پست می‌گوید اسرائیل برای درگیر شدن بیشتر در جنگ اوکراین و عرضه فناوری دفاع ضدهوایی و ضدپهپادی به آن کشور، منافع امنیتی آشکار دارد.

با این حال لاپید سکوت اختیار کرده است و همچنین بنیامین نتانیاهو، رهبر مخالفان دولت، با آن که موضع سرسختانه‌ای در قبال ایران دارد نیز مدافع موضع بی‌طرف اسرائیل در جنگ اوکراین است.

پرسش اینجاست که آیا اسرائیل کمک به اوکراین را در جهت تامین منافع ملی اسرائیل بررسی خواهد کرد یا به موضعی که از زمان شروع جنگ اتخاذه کرده، صرفنظر از تغییر چشمگیر نقش ایران در منازعه، ادامه خواهد داد.