پارلمان جمهوری آذربایجان روز جمعه ۲۷ آبان (۱۸ نوامبر)، افتتاح سفارت این کشور در اسرائیل را تصویب کرد. با این اقدام، آذربایجان به اولین کشور با اکثریت شیعه تبدیل میشود که در اسرائیل سفارت خود را تاسیس میکند.
سفارت آذربایجان در شهر تلآویو خواهد بود. جمهوری آذربایجان پیش از این، در تلآویو یک دفتر گردشگری و یک دفتر نمایندگی تجاری داشت. دو کشور آذربایجان و اسرائیل از سه دهه پیش با یکدیگر رابطه داشتهاند و اسرائیل در سال ۱۹۹۳، سفارت خود را در باکو مستقر کرده است.
یائیر لاپید، نخستوزیر اسرائیل، اقدام آذربایجان برای افتتاح سفارت در کشورش را ستود و آن را شریک مهم اسرائیل و خانه یکی از بزرگترین جوامع یهودی در جهان اسلام خواند.
لاپید افزود: «تصمیم برای افتتاح سفارت نشاندهنده عمق روابط بین کشورها است. این اقدام، ثمره تلاشهای دولت اسرائیل برای ایجاد پلهای دیپلماتیک قوی با جهان اسلام است.»
تصمیم باکو برای تاسیس سفارت در اسرائیل، همزمان با اوج تنشهای آذربایجان با جمهوری اسلامی ایران اتخاذ شده است.
آرزو نقیاف، قانونگذار و عضو گروه دوستی پارلمانی آذربایجان و اسرائیل، پیشتر، ماه گذشته، در مصاحبهای سفارت بالقوه در اسرائیل را با افتتاح یک کنسولگری دیگر جمهوری اسلامی در ارمنستان و اعلام روابط نزدیک با ایروان مرتبط کرد. آذربایجان و ارمنستان مناقشات مرزی دارند و در سال ۲۰۲۰ در یک رویارویی نظامی در مقابل هم جنگیدند.
جمهوری اسلامی ایران در اواخر مهر ماه، سرکنسولگری خود را در شهر قاپان ارمنستان افتتاح کرد و حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در مراسم افتتاحیه در نقطه صفر مرزی دو کشور شرکت کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ایران و آذربایجان مرز مشترک حدود ۷۰۰ کیلومتری دارند و تهران همواره ادعا کرده که اسرائیل عملیات مخفیانه علیه ایران را از آذربایجان ساماندهی کرده است. امیرعبداللهیان هنگام افتتاح کنسلوگری در قاپان، اسرائیل را به «استقرار حضور خود در چندین منطقه آذربایجان» متهم کرد. باکو این ادعا را رد کرده است .
بلافاصله پس از آن، ایران یک رزمایش نظامی با هزاران سرباز در امتداد مرز آذربایجان برگزار کرد. الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان، نیز در مقابل عکسهایی از خود در کنار پهپادهای انتحاری هاروپ ساخت اسرائیل منتشر کرد. پس از آن، تهران در هفتههای اخیر رزمایشهای بیشتری در مرز آذربایجان برگزار کرده است.
اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهوری اسرائیل، چند ماه پیش در نامهای که به مناسبت ۳۰ سال مناسبات اسرائیل و آذربایجان به رئیسجمهوری آذربایجان نوشت از الهام علییف دعوت کرد تا به اسرائیل سفر و سفارت باكو را افتتاح کند.
آذربایجان در گذشته برای باز کردن سفارت خود در اسرائیل تردید داشت. بخشی از این تردید به این دلیل بود که نمیخواست دیگر کشورهای مسلمان را از خود دور کند یا ایران را تحریک کند، اما توافق ابراهیم و نزدیکی اسرائیل و ترکیه از سوی دیگر، این نگرانی را کاهش داد.
اسرائیل و آذربایجان روابط دفاعی نزدیکی دارند. بر اساس گزارشها، هواپیماهای بدون سرنشینی که باکو در جنگ علیه ارمنستان در سال ۲۰۲۰ از آنها استفاده کرد، ساخت اسرائیل بود.
موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم نیز گفته است که ۶۹ درصد از واردات تسلیحاتی آذربایجان در فاصله سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ از اسرائیل صورت گرفته است که. حدود ۴۰ درصد از واردات نفتی اسرائیل نیز از آذربایجان است.