سازمان حقوق بشر ایران گزارش داد که از آغاز خیزش سراسری در ایران تا هفتم آذر ماه، دستکم ۴۴۸ نفر از مردم معترض، از جمله ۶۰ کودک و ۲۹ زن، کشته شدهاند و بیشترین کشتهها به ترتیب از استانهای سیستان و بلوچستان، کردستان، آذربایجان غربی، تهران، مازندران و کرمانشاه بودهاند.
این سازمان تاکید کرد که این آمار «حداقلی» است و «تنها مواردی را شامل میشود که محققان سازمان حقوق بشر ایران اسنادی مانند گواهی فوت یا شهادت کادر درمان را ثبت کرده یا دو منبع مستقل از یکدیگر» آن را تایید کردهاند.
بنابر اعلام سازمان حقوق بشر ایران، «تنها طی هفته گذشته، بیش از ۱۶ نفر در ایران به دست ماموران سرکوبگر کشته شدند که بیش از ۱۲ تن از آنها در مناطق کردنشین» کشته شدهاند.
این سازمان در گزارش خود اشاره کرد آمار ۴۴۸ کشته تنها شهروندان عادی را در بر میگیرد و ماموران سرکوب که در جریان اعتراضها کشته شدهاند، در این آمار قرار ندارند.
در گزارش سازمان حقوق بشر ایران آمده است که از آغاز خیزش سراسری تاکنون، کشتهشدگان از ۲۶ استان مختلف گزارش شدهاند.
بیشترین کشتهها به ترتیب از استانهای سیستان و بلوچستان، کردستان، آذربایجان غربی، تهران، مازندران و کرمانشاه بودهاند و دستکم در سیستان و بلوچستان ۱۲۸ نفر، کردستان ۵۳ نفر، آذربایجان غربی ۵۱ نفر، تهران ۴۳ نفر، مازندران ۳۷ نفر به دست نیروهای سرکوبگر جمهوری اسلامی کشته شدهاند.
در مورد استانهای دیگر نیز دستکم در کرمانشاه ۲۵ نفر، گیلان ۲۴ نفر، البرز ۱۶ نفر، اصفهان ۱۴ نفر، خوزستان ۱۰ نفر، فارس ۸ نفر، خراسان رضوی ۶ نفر، زنجان ۴ نفر، آذربایجان شرقی ۴ نفر، لرستان ۳ نفر، مرکزی ۳ نفر، قزوین ۳ نفر، همدان ۳ نفر، کهگیلویه و بویراحمد ۲ نفر، ایلام ۲ نفر، اردبیل ۲ نفر، بوشهر ۲ نفر، هرمزگان ۲ نفر، سمنان ۱ نفر، کرمان ۱ نفر و گلستان ۱ نفر کشته شدند.
سازمان حقوق بشر ایران افزود که بیشترین کشتهها از آغاز خیزش سراسری تاکنون به ترتیب در روزهای ۳۰ شهریور، ۳۱ شهریور، و در جمعه خونین زاهدان (۸ مهر) گزارش شدهاند و طی ماه گذشته نیز، خونبارترین روز، جمعه ۱۳ آبان با ثبت دستکم ۲۱ کشته بوده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در گزارش سازمان حقوق بشر ایران تاکید شده است: «جمهوری اسلامی با پنهانکاری و روایت دروغ، سعی در لاپوشانی این جنایات دارد و همین امر، اهمیت سازوکار حقیقتیاب بینالمللی را که تشکیل آن هفته گذشته در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد به تصویب رسید، دو چندان میکند.»
این سازمان تاکید کرد که سازوکار حقیقتیاب بینالمللی «باید بر شهادت شهروندان و کمک نهادهای مدافع حقوق بشر استوار شود و نیازی به همکاری جمهوری اسلامی نداشته باشد».
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، با اشاره به اظهارات سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در مورد همکاری نکردن حکومت با سازوکارهای بینالمللی حقوق بشری، گفت: «مقامهای جمهوری اسلامی بهخوبی میدانند که در صورت همکاری با هیئت حقیقتیاب سازمان ملل ابعادی بسا گستردهتر از جنایاتشان آشکار خواهد شد.»
امیریمقدم افزود که اطلاعرسانی و مستندسازی موارد نقض حقوقبشر و جنایات حکومت از طرف شهروندان در داخل ایران و رساندن این موارد به نهادهای حقوق بشری و هیئت حقیقتیاب سازمان ملل بسیار مهم است.
مقامها و دستگاههای حکومتی جمهوری اسلامی از آغاز خیزش سراسری حاضر نشدهاند شمار کشتهشدگان را اعلام کنند و تنها امیر علی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، روز دوشنبه هفتم آذر، کشته شدن «بیش از ۳۰۰ تن» را تایید کرد و گفت: «بیش از ۳۰۰ نفر در این دو ماه کشته و شهید شدند، چون دشمن را از خودی تشخیص ندادیم.»
سایت هرانا، وابسته به مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، نیز روز هفتم آذر، شمار کشتهشدگان خیزش سراسری در ایران را ۴۵۱ نفر اعلام کرد و افزود که ۶۳ نفر از این تعداد کودکان زیر ۱۸ سال بودهاند.
بنابر گزارش هرانا، از آغاز خیزش سراسری که پس از کشته شدن مهسا امینی در جریان بازداشت به دست نیروهای گشت ارشاد و خاکسپاری او در ۲۶ شهریور ماه آغاز شد، تاکنون بیش از ۱۸ هزار و ۱۸۳ نفر از مردم معترض نیز بازداشت شدهاند.
در این گزارش آمده است که تاکنون دستکم ۱۵۷ شهر و ۱۴۳ دانشگاه در سراسر ایران شاهد برگزاری اعتراضهای خیابانی و تجمعهای اعتراضی و ضدحکومتی بودهاند.