مقام‌های ایالات متحده آمریکا می‌گویند که دو نفتکش، از جمله نفتکش «یانگ یونگ»، تحریم‌ها علیه ایران را که از نزدیک‌ترین متحدان ونزوئلا است، نقض کرده‌اند. 

شش کارشناس کشتیرانی و تجارت نفت به رویترز گفتند که استفاده از اسناد جعلی برای پنهان کردن منشا محموله‌های کشورهای تحریم‌شده، از جمله ونزوئلا و ایران، ریسک‌ شرکت‌های نفتی و تجاری را در بحبوحه گسترش تحریم‌های بین‌المللی، افزایش داده است.

«کاری استین ‌باور»، از شرکای شرکت حقوقی «وینستون و استراون» در آمریکا، می‌گوید: «اینک مشخص شده است که نمی‌توان به گواهی‌های مبدا، حتی زمانی که [نفتکش‌ها] اسناد رسمی دولتی ارائه می‌کنند، اعتماد کرد.»

نفتکش «یانگ یونگ» یکی از چندین نفتکشی بود که وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا در سوم نوامبر از آن‌ها به منزله بخشی از یک «شبکه قاچاق» نام برد که برای حمل نفت ایران برای تامین مالی سپاه پاسداران و حزب‌الله، از اسناد جعلی استفاده کرده است. وزارت خزانه‌داری این نفتکش را به مثابه «دارایی منجمد» ارزیابی کرد و مالک آن، شرکت فناوری «برایت» ثبت‌شده در جزایر مارشال، را تحریم کرد.

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده از اظهارنظر در مورد نقش داشتن نفتکش «یانگ یونگ» یا سایر کشتی‌های شناسایی‌شده در گزارش رویترز در حمل نفت خام ونزوئلا، خودداری کرد.

«استین باور» که پیش‌تر در مسند مشاور حقوقی در بازوی اجرایی تحریم‌های وزارت خزانه‌داری ایالات متحده کار می‌کرد، گفت که ایران در استفاده از اسناد جعلی برای پنهان کردن مبدا محموله‌های نفتی برای اجتناب از تحریم‌های ایالات متحده، پیشگام بوده است. این کارشناس حقوقی همچنین گفت که به نظر می‌رسد این روش اینک برای انتقال نفت ونزوئلا به کار گرفته شده است، اما از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کرد.

نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک، به سوالات رویترز درباره این موضوع پاسخی نداد. وزارت نفت ونزوئلا و شرکت دولتی نفت «پی‌دی‌دی‌اس‌ای» هم به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخی ندادند. 

ماجرای ابرنفتکش «یانگ یونگ»

بر اساس اسنادی که خبرگزاری رویترز بررسی کرده است، هنگامی که ابرنفتکش «یانگ یونگ» در سپتامبر سال گذشته به بندر چینگدائو چین رسید، دارای گواهینامه کیفیت برای محموله خود بود که نشان می‌داد نفت خام مالزی را حمل می‌کند. 
اما تصاویر و عکس‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهد که این کشتی متعلق به چین، نفت خود را چهار ماه قبل در ونزوئلا، کشور عضو اوپک در آمریکای جنوبی که تحت تحریم‌های نفتی ایالات متحده آمریکا است، بارگیری کرده است.
بر اساس اسناد حمل و نقل کشتی‌ها و ۱۱ منبع آگاه از این تجارت، کشتی «یانگ یونگ» یکی از سه کشتی‌‌ای است که طبق گزارش رویترز، شرکت‌های کمتر شناخته‌شده، آن‌ها را برای صادرات نفت ونزوئلا اجاره کرده‌اند و برای پنهان کردن منشا آن‌ها، از اسناد جعلی استفاده کرده‌اند. 

رویترز با بررسی اسناد شرکت دولتی نفت ونزوئلا، نشان داده است که کشتی‌ای به نام «کومونا»، از ۱۱ تا ۲۱ مه سال گذشته، یک میلیون و ۹۸۰ هزار بشکه نفت در بندر خوزه ونزوئلا بارگیری کرده است. با این حال، «تانکر ترکرز» که شرکتی مستقل در نظارت بر نفتکش‌ها است، می‌گوید که اگرچه نام «کومونا» بر این نفتکش نقش بسته است، اما در واقع همان نفتکش «یانگ یونگ» است.

هنگامی که «یانگ یونگ» پس از بارگیری نفت از ونزوئلا به راه افتاد، فرستنده موقعیت آن نشان داد که از بندر «لومه» در غرب آفریقا حرکت می‌کند. «یانگ یونگ» سپس بین اوایل ژوییه تا اوت ۲۰۲۱ در نزدیکی مالزی توقف کرد. در هشتم ژوییه، از آزمایشگاه «سی‌بولت» مستقر در سنگاپور گواهی کیفیت دریافت کرد و به این شکل، محموله خود را «نفت خام سنگین مالزی» شناسایی کرد که ویژگی‌هایی مشابه نفت خام سنگین ونزوئلا دارد.

سازمان «اتحاد علیه ایران هسته‌ای»، نهادی که به ردیابی محموله‌هایی می‌پردازد که احتمالا تحریم‌ها را نقض می‌کنند، این گواهی کیفیت را با رویترز به اشتراک گذاشت.

تحریم‌های ناموفق

کریستین ام.اینگرسلوف، مدیر اجرایی شرکت «مرسک تانکرز»، گفت که گسترش تحریم‌ها،  به تشکیل «ناوگان مجزا و بازارهای جداگانه‌ای که به ‌صورت موازی کار می‌کنند»، منجر شده است. او همچنین افزود که برخی از نفتکش‌ها برای خدمات‌رسانی به کشورهای تحت تحریم، خارج از رادار و گاهی بدون بیمه مناسب، فعالیت می‌کنند.

کارگزار کشتی «بریمار پی.ال.سی» مستقر در لندن، برآورد کرده است که کل ناوگان خدمات‌رسانی به ایران و ونزوئلا، از بیش از ۲۰۰ نفتکش از جمله ۸۲ ابرنفتکش مانند «یانگ یونگ» تشکیل شده است که ‌به‌رغم تحریم‌های ایالات متحده، می‌توانند تا دومیلیون بشکه نفت حمل کنند. 

ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۹، پس از آنکه انتخاب مجدد نیکلاس مادورو را انتخابی تقلبی خواند، تحریم‌های نفتی علیه ونزوئلا اعمال کرد. واشنگتن هفته گذشته اعلام کرد که در صورت پیشرفت مذاکرات بین مادورو و مخالفان، آماده است تحریم‌های ونزوئلا را کاهش دهد. 

استفاده از طیف گسترده‌ای از تاکتیک‌ها، از جمله اسناد جعلی، نام‌های جعلی برای کشتی‌ها و انتقال محموله‌ها از یک کشتی به کشتی دیگر روی دریا، این امکان را به ونزوئلا داده است که از زمان اعلام تحریم‌های ایالات متحده، بیش از ۳۶۰ میلیون بشکه نفت خام و سوخت صادر کند. براساس محاسبات رویترز، این رقم بیش از دوسوم کل صادرات نفت ونزوئلا از سال ۲۰۱۹ تا اکتبر ۲۰۲۲ است. باقیمانده یا مستقیما به کوبا، متحد ونزوئلا، یا به سایر مقاصد در دریای کارائیب و اروپا که از تحریم‌های ایالات متحده معاف‌اند، فرستاده شده است.

به گزارش رویترز، شرکت «یونشو» هم اجاره‌دهنده ابرنفتکش دیگری به نام «جوی» بود که نفت ونزوئلا را در مه ۲۰۲۱ بارگیری کرد. شرکت «تانکر ترکرز» با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، آن کشتی را نفتکشی با پرچم پاناما آدیسا شناسایی کرد که در آن ماه، وزارت‌ خزانه‌داری ایالات متحده آن را به دلیل حمل نفت ایران، در لیست سیاه قرار داد. 

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده می‌گوید که این کشتی در کنترل شرکتی متعلق به «ویکتور آرتموف»، تبعه اوکراین، است که بر شبکه شرکت‌های پوششی نظارت می‌کند که برای فروش نفت تحریم‌شده ایران استفاده می‌شوند، و درآمد حاصل از آن نیز به سپاه پاسداران و حزب‌الله منتقل می‌شود.