پس از پیروزی انقلاب ۱۹ دسامبر و سرنگونی عمر البشیر، تا کنون شرق سودان در خلأ سیاسی بسر میبرد. رژیم عمر البشیر، با مدیریت متمرکز و دیکتاتوری نظامی، قبایل موجود در شرق سودان را زیر کنترل در آورده و تحرکات ناهنجار آنها را مهار کرده بود، اما پس از سرنگونی رژیم بشیر، این منطقه بار دیگر در خلأ سیاسی فرو رفته و در ناهنجاری های قبایل، دستخوش بینظمی و بیثباتی شده است.
حال، از اینکه صحنه از وجود نخبگان سیاسی مجرب و با سابقه در شرق سودان خالی است؛ گردهماییها و تحرکات سیاسی در آن جا بر اساس انگیزهها و گرایشهای عشایری و قبیلهای و نظر به مقتضای طبیعت جغرافیای سیاسی پیچیده در این منطقه، صورت میگیرد که نتیجه آن نه یک عمل سیاسی هدفمند، بلکه بینظمی و هرج و مرج سیاسی و اجتماعی است، چنان چه نمونه آن را در آشوب داخلی شهر پورت سودان در اوت گذشته شاهد بودیم.
اکنون که در عرصه سیاسی شرق سودان، احزاب سیاسی مدنی که بتواند خلأ سیاسی پسا انقلاب را پر کند، وجود ندارد، دولت اریتره در پی مداخله و دست اندازی در این منطقه شده و قبایل را به صورت غیر مستقیم بر ضد حکومت مرکزی، تحریک میکند.
پیام های تهدید آمیزی که سلیمان علی بیتای، روحانی معروف از قبیله بزرگ هدندوه در سخنرانی خود در همایش بزرگ قبایلی در شهر کسلا در شرق سودان، به خارطوم فرستاد، در همین چارچوب قابل فهم است. همچنان موسی محمد احمد، رئیس حزب «کنگره بجا» در همایش بزرگ دیگری که توسط همین قبیله در شهر هیا در شرق سودان، برگزار گردیده بود، با استناد بر «توافق اسمره» (توافقی که میان عمر البشیر و جبهه شرق سودان زیر نظارت اریتره به امضا رسیده بود) سخنانی در همین راستا به زبان آورد که بیانگر اهداف پنهانی دولت اریتره در شرق سودان است.
به همین ترتیب، در شهر پورت سودان نیز تشکل دیگری از قبیله بنو عامر، ظهور کرده که در همان مسیر روان است. از سوی دیگر، تشکل های سیاسی دیگری که از قبایل هدندوه و بنی عامر، احساس خطر و ضرر میکند نیز در حال شکلگیری، هستند.
البته اهداف ژیو سیاسی که گروهها و تشکل های سیاسی قبایلی در شرق سودان، در پی آن هستند، باز تاب مثبتی در خارطوم نخواهد داشت؛ زیرا حکومت بیرون آمده از انقلاب خارطوم به درستی درک میکند که رفتار سیاسی گروههای یاد شده، ناشیانه و خام بوده با افق سیاسی تازه باز شده پس از سی سال اختناق رژیم بشیر، سازگاری ندارد.
از جانب دیگر و با توجه به این که زمان تعیین استاندارها و انتخابات پارلمانی نزدیک شده است، قبایل شرق سودان، به سختی تلاش میکنند تا کرسی های بیشتری را به دست آورند؛ اما از این که مطابق قانون، دو سوم کرسی ها متعلق به «نیروهای آزادی و تغییر» که رهبری انقلاب را بر عهده داشت، میباشد؛ نتیجه قابل توجهی به دست نخواهند آورد.
در پرتو آنچه در بالا یاد آوری کردیم، بر احزاب مدنی و نیروهای سیاسی مسئول از جمله نیروهای آزادی و تغییر است که با تشکیل ائتلافهای فراگیر، خلأ موجود در شرق سودان را پرکرده و نگذارند که بی نظمی و هرج ومرج در آن جا حکمفرما شود. زیرا تداوم کمشکش های قبایلی و ژیو سیاسی می تواند بازتابها و نتایج خطرناکی در پی داشته باشد.
برای جلوگیری از هرگونه پیامد ناگوار، نیروهای آزادی و تغییر، باید با هوشیاری، دلسوزی و احساس مسئولیت میهنی و ملی، همه نیروهای سیاسی تأثیر گذار در شرق سودان را در یک چارچوب سیاسی آگاه و هدفمند، بسیج کرده و آن ها را در مسیر انقلاب و تشکیل دولت و جامعه مدنی سوق دهد، تا در نتیجه، شاهد سودان یکپارچه، آرام و با ثبات باشیم.
© IndependentArabia