برخلاف ادعای تولیدکنندگان دارو در زیان‌‌ده معرفی کردن این شرکت‌ها به دلیل گرانی و کمبود دارو در ایران، صورت‌ مالی برخی از این شرکت‌ها از سود ۱۳۰۰ درصدی حکایت دارد.

روزنامه شرق ۱۱ دی‌ماه در گزارشی، با بررسی صورت مالی برخی از شرکت‌های داروسازی نوشت: «سود خالص شش‌ماهه این شرکت‌ها اغلب صعودی و میزان افزایش سود خالص آن‌ها گاهی تا ۱۳ برابر بوده است.» در این گزارش به سود خالص ۹ میلیارد تومانی یک شرکت دارویی قدیمی در شش ماه ابتدای سال ۱۴۰۰ اشاره شده که این سود در شش ماه نخست ۱۴۰۱ به ۱۲۱ میلیارد تومان رسیده و رشدی حدود ۱۳۰۰ درصد را ثبت کرده است.

این روزنامه در ادامه، به یک نماد دارویی هم اشاره کرد که سال ۱۴۰۰ به طور میانگین ماهانه حدود ۵۵ میلیارد تومان سود فروش داشته و در هشت ماه ابتدایی ۱۴۰۱ توانسته است این سود را با ۴۴ درصد رشد، به ۷۹ میلیارد تومان در ماه برساند.

آن‌طور که در این گزارش آمده، وضعیت سایر شرکت‌های تولید دارو در بورس تهران هم کم‌وبیش به همین منوال است و صورت مالی شرکت‌های پخش دارو هم حاکی از سودآوری قابل توجه این شرکت‌ها است.

مجید محمدعلی‌زاده‌ آرانی، یکی از کارشناس ارشد بورس، این فرضیه را مطرح کرده است که این سود شرکت‌های داروسازی می‌تواند ناشی از «موجودی کالای پایان دوره سال قبل آن‌ها باشد».

محمدرضا کشاورز، عضو هیئت‌مدیره انجمن داروسازان تهران، هم سود‌آوری شرکت‌های داروسازی را تلویحا تایید کرد و گفت برخی از اقلام تولیدی این شرکت‌ها زیان‌ده و برخی دیگر سود‌آورند.

کمبود و گرانی دارو در ماه‌های اخیر به یکی دیگر از فشار‌های روانی و اقتصادی مرتبط با سلامت ایرانی‌ها تبدیل شده و تلاش‌های پیدا و پنهان برای کنترل این بحران هم چندان کارساز نبوده است. واردات آنتی‌بیوتیک از هند یکی از این تلاش‌ها بود که با حاشیه‌های فراوانی همراه بود و در نهایت، دستور جمع‌آوری آ‌ن‌ از بازار صادر شد.

مقام‌های دولتی، تحریم‌ها و شرکت‌های داروسازی افزایش هزینه‌ها را مهم‌ترین عامل کمبود دارو معرفی می‌کنند. برخی دیگر هم می‌گویند اقدام‌های دولت در حذف ارز ترجیحی دارو و اجرای ناقص طرح «دارویار» و دخالت در تعیین نرخ دستوری دارو از دیگر عوامل این کمبود و گرانی‌اند. در این میان، برخی گزارش‌ها هم حکایت از آن دارد که بعضی شرکت‌های داروسازی خط تولید خود را به بهانه «زیان‌دهی» تعطیل کرده‌اند که همین موضوع به بروز بحران در حوزه دارو و درمان منجر شده است.

به روایت یک نماینده مجلس، قیمت انواع دارو در ایران در سال ۱۴۰۱ دست‌کم سه نوبت و به روایت روزنامه شرق، از پنج تا ۳۰ درصد افزایش یافته است، اما شرکت‌های داروسازی همچنان از این میزان افزایش راضی نیستند. در این میان، برخی مقام‌های سازمان نظام پزشکی از افزایش ۱۲۰ درصدی و امان‌الله حسین‌پور، نماینده مجلس، هم از افزایش ۶۰۰ درصدی قیمت دارو در یک سال اخیر خبر داده‌اند.

در کنار این گرانی افسار گسیخته، موضوع کمبود دارو نیز بخش دیگری از بحران در حوزه و بهداشت و سلامت است و آمار‌های کمبود از ۵۰ تا ۴۵۰ قلم دارو در نوسان است. مقام‌های دولت سیزدهم برای حل‌و‌فصل بخشی از این کمبود‌ها، دست به دامن سپاه پاسداران شده‌اند و از این نهاد نظامی خواسته‌اند به صنعت دارو وارد شود. فرماندهان سپاه پاسداران هم اعلام کرده‌اند مشغول بررسی خرید یک شرکت داروسازی در ایران‌اند، اما هنوز به نتیجه‌ نرسیده‌اند.