سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو)، هر سال در روز سوم ماه مه، روز جهانی آزادی مطبوعات را جشن می‌گیرد. موضوع مراسم امسال، ارتباط میان روزنامه نگاری و دمکراسی است.
مراسم برگزاری این جشن، که روز چهارشنبه، اول ماه مه ۲۰۱۹ از سوی سازمان ملل متحد، دولت اتیوپی و کمیسیون اتحادیه آفریقا، در شهر آدیس آبابا، پایتخت اتیوپی، آغاز شد برای مدت سه روز ادامه خواهد داشت. علاوه بر مراسم رسمی، برنامه‌های بسیار دیگری در سراسر جهان، به منظور گرامیداشت از این مناسبت، اجرا می‌شود.
برنامه جشن جهانی آزادی مطبوعات امسال که تحت عنوان: "رسانه برای دموکراسی، روزنامه نگاری و انتخابات در زمان اطلاعات نادرست رسانه‌ای" سازماندهی شده است، زمینه‌ی بحث و بررسی در مورد نگرانی‌های عصر کنونی و تلاش برای پاسخ به بسیاری از پرسش‌های مربوط به چالش‌های اطلاعاتی را فراهم می‌کند. به عنوان مثال، مسائلی از قبیل: چگونه می‌توان میزان راست‌گویی مطبوعات را در هنگام انتخابات، فراتر از محتوای عاطفی و اخبار جعلی قرار داد؟
در برابر اظهاراتی که روزنامه نگاری را مهم جلوه می دهد چه اقداماتی باید اتخاذ شود؟
مقررات انتخابات تا چه میزان می‌تواند در اینترنت اِعمال شود؟
در روز اول این جشنواره، یکی از پژوهش‌های که در زمینه‌ی امنیت و حفظ سلامت روزنامه‌نگاران، تهیه شده است، مورد بررسی قرار می‌گیرد. اما هدف اساسی این همایش، تقویت گفتمان میان محققان و بازیگران سیاسی در چارچوب مسائلی است که مورد توجه و اهمیت مشترک قرار دارد. امنیت روزنامه‌نگاران زن و افرادی که رویدادهای انتخاباتی را پوشش میدهند، بخش دیگری از برنامه این گردهمایی است.
این برنامه همچنین شامل یک کارگاه آموزشی اختصاصی برای بحث و تبادل نظر در مورد آزار و اذیت روزنامه‌نگاران زن در اینترنت و برخی نشست‌ها در زمینه رسالت رسانه‌ها در جریان انتخابات در آفریقا و اصلاحات رسانه‌ای در کشور اتیوپی است.
عمده‌ترین بخش این مراسم، از سوی: اودره ازوله، مدیر کل یونسکو، سهله ورک زوده، رئیس جمهور اتیوپی، ویرا سنگوی، دبیر اجرایی کمیسیون اقتصادی ملل متحد برای آفریقا و توماس كويسي كوارتي، معاون رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا، در روز دوم ماه مه برگزار می‌شود.
انتظار می رود بیش از ۱۰۰۰ نفر، از جمله نمایندگان جامعه مدنی، سازمان‌های رسانه‌ای، انجمن‌های حرفه‌ای، دانشگاه‌ها و نهاد‌های قضایی در این همایش شرکت کنند.
در حاشیه این کنفرانس، نشست‌های متعدد دیگری برگزار می‌شود که هدف آن‌ها افزایش نقش رسانه‌های گروهی در برابر چالش‌های جدیدی که مانع ادای رسالت رسانه‌ها می‌شود و بررسی رابطه میان رسانه‌ها، دمکراسی و انتخابات است.
توزیع جوایز آزادی مطبوعات جهانی یونسکو "گیلرمو کانو" بخشی از برنامه‌ها و فعالیت‌های روز دوم این جشن است. بر اساس توصیه هیئت داوری مستقل بین‌المللی، جایزه امسال به دو روزنامه‌نگار بازداشت شده در میانمار، والون و کیوان سویی داده می‌شود.
در سال جاری، یونسکو مبارزاتی را برای حمایت از مطبوعات آغاز کرده که رسانه‌ها را تشویق به همبستگی برای حفظ آزادی و استقلال مطبوعات و رسانه‌ها می کند. این کمپین، از همه‌ی رسانه‌ها و نهاد‌های حمایت از رسانه خواسته است تا شعار تبلیغاتی این کمپین را در تمامی نشریات چاپی و دیجیتالی خود به نمایش بگذارند.
بر اساس توصیه ۲۶ جلسه کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۱، مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز جهانی آزادی مطبوعات را در سال ۱۹۹۳ به تصویب رساند.
اهداف عمده‌ی این روز، گرامیداشت از اصول اساسی آزادی مطبوعات، ارزیابی شرایط آزادی مطبوعات در سراسر جهان، حمایت از رسانه‌ها در برابر اقداماتی که استقلال رسانه‌ها را تهدید می‌کند و قدردانی از روزنامه نگارانی است که در مسیر اطلاع رسانی آزاد، جان خود را از دست دادند.
