وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان، دو روز پس از حمله مسلحانه به سفارت این کشور در تهران، روز یکشنبه ۹ بهمن اعلام کرد که تمامی کارکنان سفارت و اعضای خانواده‌شان را از ایران خارج خواهد کرد. تصاویری که شامگاه شنبه از مقابل سفارت آذربایجان در تهران منتشر شده نیز نشان می‌دهند که کارمندان درحال تخلیه این سفارتخانه هستند.

همچنین بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی جمهوری آذربایجان، الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری این کشور در تماس تلفنی روز شنبه خود با ابراهیم رئیسی، به شدت از کشته شدن رئیس بخش امنیت سفارت آذربایجان در تهران و زخمی شدن دو کارمند حفاظتی دیگر در اثر «حمله تروریستی» انتقاد کرده است.

ابراهیم رئیسی در این تماس تلفنی، کشته شدن اورخان عسگروف را به الهام علی‌اف تسلیت گفت و برای دو مجروح دیگر این حادثه نیز «آرزوی شفای عاجل» کرد، اما علی‌اف ضمن تاکید بر اهمیت تامین امنیت کارمندان سفارتخانه‌ها، گفت: «این اقدام خشونت‌آمیز تروریستی باید به‌طور کامل بررسی شود و جنایتکاران با نهایت سخت‌گیری قانونی مجازات شوند. انجام تحقیقاتی به صورت شفاف درباره این پرونده بسیار مهم است.»

علی‌اف همچنین با کنایه به نهادهای انتظامی و امنیتی جمهوری اسلامی، گفت:‌ «یکی از ماموران امنیتی سفارت ما با دستان خالی با این تروریست برخورد کرده و با اقدامی سریع موفق به خلع سلاح او شده است. اگر این تروریست خلع سلاح نمی‌شد، قطعا سایر کارمندان سفارت و اعضای خانواده آن‌ها را که در بخش آپارتمانی مجموعه سفارت زندگی می‌کردند هدف گلوله قرار می‌داد.»

رویترز می‌گوید که مشخص نیست آیا سفارت جمهوری آذربایجان در تهران، پس از این توقف فعالیت و تخلیه کارمندان، بار دیگر در نظام جمهوری اسلامی به فعالیت‌های خود ادامه خواهد داد یا خیر.

در تصاویر دوربین‌های مداربسته سفارت آذربایجان در تهران که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، دیده می‌شود که مهاجم ایرانی به زور وارد ساختمان سفارت می‌شود و قبل از اینکه کارمند سوم با شجاعتی مثال‌زدنی او را مهار کند، به سوی دیگر کارمندان تیراندازی می‌کند.

پلیس تهران اعلام کرده است که فرد شلیک‌کننده به کارمندان سفارت آذربایجان در تهران را بازداشت کرده است و دلیل این حادثه را نیز «مشکلات خانوادگی» اعلام کرده، اما توضیحات مقامات ایرانی برای سران جمهوری آذربایجان، تا این لحظه قانع‌کننده نبوده است.

درحالی که متهم بازداشت‌شده در مصاحبه‌های تلویزیونی، سفر همسر خود به کشور آذربایجان را دلیل این اقدام مسلحانه اعلام کرده، اما همزمانی این حادثه با افزایش تنش بین جمهوری اسلامی و جمهوری آذربایجان و همچنین معرفی اولین سفیر باکو در اسرائیل، گمانه‌زنی‌ها درباره دست داشتن عواملی امنیتی مرتبط با نظام جمهوری اسلامی در پرونده فوق را پررنگ می‌کند.

علاوه بر نزدیکی جمهوری آذربایجان به اسرائیل، نزدیکی ایران با ارمنستان هم از دیگر بحران‌های دو کشور است. آذربایجان و ارمنستان در سال‌های اخیر بارها به دلیل اختلافات مرزی، به روی یکدیگر آتش گشوده‌اند.

وزارت خارجه جمهوری آذربایجان در بیانیه شدید‌اللحن خود، «کمپین حکومتی ضد آذربایجان» در ایران را با حمله مسلحانه اخیر مرتبط دانسته و تهران را به نادیده گرفتن طولانی‌مدت درخواست دولت آذربایجان برای تقویت امنیت سفارت این کشور در تهران متهم کرد.

ساعتی پس از حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران، حسین رحیمی فرمانده انتظامی تهران بزرگ به دستور احمدرضا رادان، فرمانده کل نیروی انتظامی ایران، از کار برکنار شد و عباسعلی محمدیان جایگزین او شد. 

الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان که طی یک سال گذشته سخنرانی‌های زیادی علیه جمهوری اسلامی و سیاست‌های منطقه‌ای تهران انجام داده، روز شنبه در دیدار با عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهوری مصر، بار دیگر بر «اهمیت مبارزه با تروریسم بین‌المللی» تاکید کرد و از برنامه‌های مشترک این کشور با مصر برای «از بین بردن این تهدید بزرگ» سخن گفت.

بیشتر کشورهای همسایه و مجاور ایران در خاورمیانه، در سال‌های گذشته بارها نسبت به حمایت‌های جمهوری اسلامی از گروه‌های شبه‌نظامی و تروریستی در سوریه، لبنان، فلسطین، یمن و عراق هشدار داده‌اند و نزدیک شدن کشورهایی مانند ترکیه، آذربایجان، بحرین و امارات به اسرائیل در دو سال اخیر، همزمان با اعمال تحریم‌های اقتصادی بیشتر اروپا و آمریکا، بر کیفیت و کمیت فشارهای بین‌المللی بر جمهوری اسلامی افزوده است.