به دنبال انتشار فراخوان مشترک فعالان ترکمن و بلوچ، نمازگزاران اهل سنت در گالیکش استان گلستان، جمعه هفتم بهمن ۱۴۰۱، برای حمایت از مولوی گرگیج، روحانی منتقد جمهوری اسلامی، تجمع کردند. این فراخوان یکی از اولین حرکات هماهنگ و سازمان‌یافته ترکمن‌های استان گلستان و بلوچ‌های مهاجر در این منطقه به حساب می‌آید.
برخی از معترضان با پوشیدن کفن حمایت خود را از مولوی گرگیج، روحانی اهل سنت منتقد حکومت اعلام کردند. این روحانی اهل سنت از جمله کسانی بود از ابتدای شروع جنبش انقلابی «زن، زندگی، آزادی» از معترضان حمایت کرد.
این تجمع پس از آن صورت گرفت که مولوی محمدحسین گرگیج، روحانی و رهبر مذهبی ۸۱ ساله بلوچ، به دادگاه روحانیت شهر گرگان احضار شد اما از حضور در دادگاه سر باز زد.
یادآور می‌شویم در دهه‌های گذشته جمعیت قابل‌ملاحظه‌ای از بلوچ‌های اهل سنت استان سیستان و بلوچستان به دشت‌های جنوبی دریای خزر مهاجرت کردند و در کنار ترکمن‌های این منطقه ساکن شدند. پس از انتشار خبر احضار مولوی گرگیج هم ده‌ها شهروند ترکمن و بلوچ در حمایت از او مقابل منزلش بست نشستند تا در صورت مداخله نیروهای امنیتی و نظامی، مانع بازداشت این روحانی اهل سنت شوند.
به دنبال تشدید فشارها بر محمدحسین گرگیج، مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت مسجد جامع مکی زاهدان که از او به عنوان رهبر اهل سنت ایران نیز یاد می‌شود، درباره ممنوعیت‌های ایجادشده برای مولوی گرگیج گفت: «مولانا گرگیج از علمای برجسته گلستان در حالی از منبر و فعالیت رسانه‌ای منع شده‌اند که جامعه به‌شدت نیازمند نظرهای دلسوزانه ایشان است. این اقدام غیرقابل درک و به دور از انصاف، موجب نگرانی عموم مردم شده است.»
اگرچه پس از بست‌نشینی معترضان احضار این روحانی ابطال و با مداخله سپاه، او ممنوع‌المنبر و ممنوع از هرگونه فعالیتی اعلام شد، محمدحسین گرگیج، امام‌جمعه برکنار شده آزادشهر، برخلاف رویه سابق دوباره در نماز جمعه حضور یافت و در خطبه خود با بیان اینکه سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی نادرست است، خطاب به حکومت گفت: «۴۵ سال است مرگ بر آمریکا گفته‌ایم ولی الان دلار ۴۵ هزار تومان شده است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حمایت سه تشکل سیاسی ترکمن
هم‌زمان با ادامه اعتراض‌ها در ترکمن‌صحرا، سه تشکل سیاسی ترکمن با انتشار بیانیه‌ای در حمایت از مولوی گرگیج، از اقدام معترضان حمایت کردند. در قسمتی از این بیانیه که در وب‌سایت ترکمن‌صحرا منتشر شد، آمده است:«ترفند و تبلیغات سوء نظام مردم‌کش جمهورى اسلامى مبنى بر تجزیه‌طلب بودن بلوچ‌ها با تعمیق جنبش جارى و پشتیبانى بی‌دریغ و گسترده هموطنان اقصى نقاط ایران، توان تاثیرگذاری خود را از دست داده و ماهیت کاذب خویش را برملا کرده است. ترکمن‌ها و بلوچ‌ها را پیوندی سنتی و دیرینه به هم وصل کرده و آن‌ها همواره در طول تاریخ همبستگى تنگاتنگى با هم داشته‌اند. در شرایط سخت کنونى که هموطنان بلوچ دوره بسیار دشوارى را طى مى‌کنند، ترکمن‌ها در کنار آنان قرار دارند و از آنان بی‌دریغ حمایت می‌کنند.»
هم‌زمان با انتشار بیانیه سه تشکل سیاسی ترکمن، بسیاری از حساب‌های شناخته‌شده ترکمن از جمله صفحه «ترکمن صحرا سسی» در رسانه‌های اجتماعی نیز با انتشار استوری و پست‌های پیاپی، به دوستی و همدرد بودن بلوچ‌ها و ترکمن‌ها اشاره کردند.
کنشگران بلوچ و ترکمن چه می‌گویند؟
این نخستین‌بار بود که فعالان دو قشر یک جامعه ایرانی در فراخوانی مشترک خواسته‌های خود را مطرح و اعتراض‌های گسترده‌ای را برگزار کردند. حبیب‌الله سربازی، کنشگر سیاسی بلوچ، در خصوص این فراخوان و تجمع مشترک ترکمن‌ها و بلوچ‌ها گفت: «توجه داشته باشید که ما داریم مسیری را طی می‌کنیم که خواست مردم است برای آزادی و در این مسیر آزادی ما با یک رژیمی که تا دندان مسلح و تروریستی است و از هیچ اقدامی هم علیه مردم فروگذار نمی‌کند، باید پیروز شویم. برای این پیروزی هیچ ملتی به‌تنهایی نمی‌تواند موفق شود. به همین خاطر همکاری و ایجاد یک پیوستگی بین این گروه‌های مختلف جامعه می‌تواند کمک کند.»
سربازی ادامه داد: «همکاری بلوچ‌ها و ترکمن‌ها و در واقع بهتر است بگویم آغاز این همکاری با یک فراخوان مشترک، از نگاه من، زمینه را برای همکاری‌های بعدی فراهم می‌کند و این می‌تواند خیلی وسیع‌تر و گسترده‌تر و در سطح همکاری‌های بین همه مردمان از همه مناطق، از همه ملت‌ها تعمیم پیدا کند که آثار و نتایجش را مسلما روی زمین خواهیم دید. به باور من، مبارزات و فعالیت‌ها باید همیشه در میدان و در داخل باشد و به همین خاطر فکر می‌کنم کارهای عملی مثل همکاری بلوچ‌ها و ترکمن‌ها برای یک فراخوان مشترک در منطقه گلستان، که آنجا هم بلوچ‌ها کنار ترکمن‌ها حضور دارند، یک کار مثبت بود و تاثیر آن را هم دیدیم. در کنار اینکه بلوچ‌ها به‌خاطر مولوی گرگیج که خودش بلوچ است، جمع شده بودند، ترکمن‌ها هم با فراخوانی که از طرف ترکمن‌ها داده شد، به تجمع پیوستند. این گره خوردن همان چیزی است که رژیم از آن می‌ترسد و نقطه ضعف حکومت و رژیم است. ما باید بر این نقاط دست بگذاریم و این بخشی را که در آن داریم کار می‌کنیم، تقویت کنیم.»
یوسف دردیانی، فعال ترکمن، نیز با اشاره به این موضوع که این اتحاد می‌تواند با کردها، عرب‌ها و ترک‌ها نیز صورت بگیرد، می‌گوید: «فراخوان هفته قبل موجب پيوستن معترضان تركمن‌ها به اعتراض‌های سراسری شد و حمايت قاطع خود را از مردم بلوچ و مواضع مولوى گرگيج اعلام كردند. تركمن‌ها نشان دادند كه به مسائل كلان كشوری بی‌تفاوت نیستند و با تصميم‌های جمهورى اسلامى در قبال روحانيون اهل تسنن و اعدام‌های بلوچستان موافق نيستند. موج جمعه‌هاى اعتراضى كه از نماز جمعه زاهدان شروع شد، با دخالت نهادهاى حكومتى در مسائل اهل تسنن و بركنارى امام جمعه آزادشهر به تركمن صحرا هم رسيد و به‌رغم اينكه جو امنيتی شديدى در استان گلستان و شهر گاليكش، محل اسكان مولوى گرگيج حاكم بود، ترکمن‌ها به همراه برادران بلوچ به ميدان آمدند و در خيابان‌ها شعارهاى خود را به گوش جمهورى اسلامى رساندند.»
با توجه به استقبال گسترده از فراخوان اول در خارج و داخل ایران، انتظار می‌رود این هفته نیز فراخوان تجمع مشترک داده شود.
