مسمومیت‌های دنباله‌دار دانش‌آموزان دختر که از سه ماه پیش در قم شروع شد و به شهرهای دیگر نیز سرایت کرد، اکنون در حال گسترش به خوابگاه‌های دانشجویی دختران است. با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی ایران همچنان از ارائه پاسخ شفاف به افکارعمومی طفره می‌روند و طی روزهای اخیر به شکلی هماهنگ، پروژه ارتباط دادن این موضوع به «دست‌های پنهان» و «عوامل خارج از کشور» را آغاز کرده‌اند. هم‌زمان، برخی رسانه‌های بین‌المللی نیز با انتشار گزارش‌هایی به مسمومیت سریالی دختران در ایران پرداخته‌اند. با وجود اینکه حکومت همواره ادعای توانمندی امنیتی خود را مطرح می‌کند، احمدرضا رادان، فرمانده انتظامی جمهوری اسلامی، سه ماه پس از شروع مسمومیت‌ها می‌گوید تاکنون کسی را در این خصوص دستگیر نکرد‌ه‌اند.
عبدالعلی رحیمی مظفری، نماینده مجلس، روز سه‌شنبه ۹ اسفند در سخنانی، گفت که مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان به ۱۰ تا ۱۵ شهر گسترش یافته است اما محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، سخنان او را تکذیب کرد و مدعی شد که این مسمومیت‌ها تنها در دو شهر قم و بروجرد مشاهده شده‌اند.
رئیس مجلس در حالی این ادعا را مطرح کرد که علاوه بر قم و بروجرد، مسمومیت‌های دنباله‌دار دانش‌آموزان دست‌کم در شهرهای کوار، تهران و پردیس نیز رسانه‌ای شده است. روز سه‌شنبه، رسانه‌ها از انتقال شماری دیگر از دانش‌آموزان قمی به مراکز درمانی به دلیل مسمومیت خبر دادند. خبرهایی نیز از مسمومیت دانش‌آموزان در پردیس و مدرسه‌ای در تهران منتشر شد.
حساب ۱۵۰۰ تصویر شامگاه سه‌شنبه از انتقال دانشجویان دختر ساکن خوابگاه دانشگاه بروجرد به مراکز درمانی به دلیل مسمومیت خبر داد. تصاویری که از انتقال دانشجویان منتشر شده است، نشان می‌دهد که برخی از آن حال مساعدی ندارند.
دانش‌آموزان و دانشجویان می‌گویند پس از استشمام گازی با بوی بد، دچار علائم مسمومیت شده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای آذرماه که ماجرای مسمومیت‌ها آغاز شد تاکنون دست‌کم ۸۰۰ دانش‌آموز دختر با علائم مسمومیت راهی بیمارستان شده و برخی از آنان تا چندین روز در بیمارستان بستری بوده‌اند.
سرنخ‌هایی که پنهان شده‌اند
بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت، روز سه‌شنبه، سه ماه پس از آغاز مسمومیت‌ها، گفت که تحقیقات انجام‌شده نشان داد که سم «بسیار خفیفی» باعث «مسمومیت خفیف» دانش‌آموزان می‌شود. وزیر بهداشت از ارائه هرگونه توضیح بیشتر درباره منشا این سم خودداری کرد و گفت که تشخیص عمدی بودن آن به عهده وزارت بهداشت نیست.
در خبری دیگر، علیرضا منادی‌سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس، گفت که پیگیری‌ها نشان داده که در سم منتشرشده در مدارس گاز ان۲ (N2) وجود داشته است. این نماینده مجلس به خبرگزاری خانه ملت گفت که این سم در بدن بلافاصله از بین می‌رود و تشخیص آن به دلیل ترکیبی و تلفیقی بودن، دشوار است.
مسئولان جمهوری اسلامی ایران از همان روزهای نخست شروع مسمومیت‌ها پیگیری این موضوع را وعده دادند. مجتبی ذوالنوری و احمد امیرآبادی فراهانی، دو نماینده قم در مجلس، هم نخستین کسانی بودند که امنیتی بودن این مسئله را تایید کردند. پس از آن، برخی دیگر از مسئولان از جمله فاطمه مقصودی، نماینده بروجرد، خبر دادند که از عوامل ایجاد مسمومیت در میان دانش‌آموزان سرنخ‌هایی به دست آمده اما هنوز رسانه‌ای نشده است.
با وجود این محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور، در سخنانی به دست آمدن هرگونه سرنخی را انکار کرد و احمدرضا رادان هم گفت که پلیس در این زمینه تحقیقاتی را آغاز کرده اما هنوز کسی دستگیر نشده است.
ادعای دست داشتن گروه‌های خارج از کشور
طی روزهای اخیر برخی مقام‌های جمهوری اسلامی ایران به شکلی هماهنگ می‌کوشند این موضوع را به جریان‌های مخالف جمهوری اسلامی ایران در خارج از ایران نسبت دهند.
احمد راستینه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس، دست داشتن گروه‌های تندرو در این ماجرا را تکذیب کرد و به خبرگزاری ایلنا گفت: «من تردید ندارم که یا سازمان منافقین یا سایر گروهک‌های معاند و ضدانقلاب که در طول ۴۴ سال گذشته برای ضربه به حیثیت جمهوری اسلامی از هیچ کاری دریغ نکردند، دستشان در این زمینه دخیل است.» او مدعی شد مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان ادامه «آشوب‌های خیابانی» ماه‌های اخیر است.
روزنامه همشهری در گفت‌وگویی با اسماعیل کوثری، نماینده فعلی مجلس و فرمانده سابق سپاه پاسداران، مسمومیت‌های سریالی را به سازمان مجاهدین خلق نسبت داد.
سیدعباس صالحی، مدیرمسئول روزنامه اطلاعات نیز که از جانب علی خامنه‌ای به این سمت منصوب شده است، در توییتی نوشت: «سریال مسمومیت دانش‌آموزان دختر بخشی از تصویرسازی طالبانی از جمهوری اسلامی ایران است.»
احمد نادری، عضو کمیسیون آموزش مجلس، هم ادعا کرد که «مسمومیت دانش‌آموزان به ابرپروژه عملیات روانی دشمن با محوریت پیاده‌نظام مجازی تبدیل شده است». این نماینده مجلس از یک سو ادعا کرد که مسمومیت‌های سریالی «تکنیک اهریمن‌سازی» از جمهوری اسلامی است و از سوی دیگر گفت که نمایندگان کمیسیون‌های آموزش و بهداشت در جلسه مشترک با مسئولان وزارت آموزش‌وپرورش و نهادهای امنیتی از توضیحات آنان قانع نشدند.
بازتاب مسمومیت‌های سریالی دختران در رسانه‌ها
مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان و دانشجویان دختر در رسانه‌های اجتماعی و رسانه‌های بین‌المللی نیز بازتاب زیادی داشته است. کاربران رسانه‌های اجتماعی و فعالان مدنی می‌گویند اگر آن‌طور که مسئولان حکومتی می‌گویند عوامل خارجی در این مسئله نقش داشتند، نهادهای امنیتی به‌سرعت عوامل آن‌ها را در داخل ایران دستگیر می‌کردند تا خود را از اتهام خانه‌نشین کردن دختران تبرئه کنند. بسیاری نیز این ماجرا را با اسیدپاشی‌های سریالی در اصفهان مقایسه کرده‌اند که در پی فتوای امام‌جمعه این شهر آغاز شد و عوامل آن هیچ‌گاه معرفی و مجازات نشدند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
روزنامه گاردین در گزارشی با عنوان «ده‌ها دختر دانش‌آموز در ایران پس از مسمومیت به بیمارستان منتقل شدند»، به موضوع مسمومیت سریالی دانش‌آموزان پرداخت و نوشت: «پس از مسمومیت چند دانش‌آموز در قم مشخص شد که عده‌ای خواستار تعطیلی مدارس دخترانه بودند.»
گاردین به شباهت‌های این ماجرا با حمله‌های مشکوک طالبان در افغانستان و گروه بوکوحرام در نیجریه که هر دو مخالف تحصیل دختران‌اند، نیز اشاره کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سایت اس‌بی‌اس نیز در گزارشی به زمزمه‌ها درباره دست داشتن گروه‌های تندرو اسلام‌گرا در مسمومیت دانش‌آموزان اشاره کرد و با یادآوری اسیدپاشی‌های اصفهان، از قول آذر منصوری، سیاستمدار اصلاح‌طلب، نوشت: «اگر همان موقع عاملان این حملات شناسایی و محاکمه می‌شدند، دوباره امروز عده‌ای واپس‌گرا و متحجر به جان دختران معصوم ما در مدارس نمی‌افتادند.»
وب‌سایت ناین‌نیوز ماجرای مسمومیت دانش‌آموزان دختر در ایران را در گزارشی تحلیل کرد و از قول علیرضا منادی‌سفیدان نوشت: «وجود اراده شیطان برای جلوگیری از تحصیل دختران خطری جدی است.»
ردپای فداییان ولایت در خانه‌نشین کردن دختران
هفته‌های گذشته زمزمه‌هایی شنیده شد مبنی بر اینکه گروهی به نام فداییان ولایت با دیدگاه‌هایی شبیه طالبان، مخالف تحصیل دختران است و در بیانیه‌ای هشدار داده است که در صورت تعطیل نشدن مدارس دخترانه، مسمومیت‌های سریالی را علاوه بر قم به دیگر نقاط ایران هم می‌کشاند.
پس از آن، وب‌سایت قم‌نیوز در یادداشتی، احتمال دست داشتن دیدگاه‌های طالبانی در مسمومیت‌ها را تایید کرد. به‌تازگی هم محمدتقی فاضل میبدی، استاد حوزه، به روزنامه شرق گفت که گروهی موسوم به «هزاره‌گرا» مسئول این مسمومیت‌های سریالی در مدارس‌اند.
یونس پناهی، معاون وزیر بهداشت، روز یکشنبه ۷ اسفند در مشهد دست داشتن عوامل داخلی در مسمومیت‌ها را تایید کرد و گفت: «پس از مسمومیت چندین‌باره دانش‌آموزان در مدارس قم، مشخص شد افرادی دوست داشتند تمامی مدارس، بخصوص مدارس دخترانه، تعطیل شوند.» این مقام وزارت بهداشت یک روز بعد در مصاحبه با خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، سخنان خود را انکار کرد اما شواهد نشان می‌دهد که نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران در تلاش‌اند واقعیت را از مردم پنهان کنند. با این حال سخنان متناقض آنان به تردیدها دامن می‌زند.
آیت‌الله علوی بروجردی، روز سه‌شنبه در درس خارج از فقه خود، با اشاره به تناقض‌گویی‌های مسئولان جمهوری اسلامی ایران به آنان توصیه کرد در ماجرای مسمومیت‌ها یا حرف نزنند یا متضاد سخن نگویند، «چون بی‌اعتمادی مردم را بیشتر می‌کند و سوء‌ظن به شخصیت‌ها و مقام‌ها بیشتر می‌شود».
