بر پایه پژوهش گروه خیریه آکسفام، طی یک دهه بلایایی چون سیل، توفان‌های چرخنده و آتش‌سوزی، که بحران‌های اقلیمی به بار می‌آورند، سالانه میلیون‌ها نفر را بی‌خانمان کرده است.

طبق گزارش جدید این گروه خیریه، این بلایا سالانه بیش از 20 میلیون نفر را بی‌خانمان کرده است. یعنی در هر دو ثانیه یک نفر.

در این گزارش آمده است که تغییرات اقلیمی بزرگ‌ترین عامل بی‌خانمانی مردم بوده است و حتی اثر آن از جنگ هم بیش‌تر بوده است.

چگونگی آواره شدن مردم در کشور خودشان بر اثر بلایای اقلیمی در بازه زمانی 2008 تا سال گذشته، موضوع این بررسی بود و طبق آن شمار اعلام وضعیت‌های اضطراری آب‌وهوایی در دهه گذشته پنج برابر شده است.

در این گزارش آمده است: «در دهه گذشته بلایای اقلیمی عامل نخست آوارگی‌های درون کشوری بوده و سالانه حدود 20 میلیون نفر را بی‌خانمان کرده است.»

میلیون‌ها نفر دیگر را هم بلایای اقلیمی "کُندآغاز" مثل خشک‌سالی، بالا آمدن آب دریاها و غیره آواره کرده است و میلیون‌ها نفر دیگر هم مجبور به مهاجرت شده‌اند.

محققان این پژوهش هشدار داده‌اند که: «هیچ کس مصون نیست، اما کشورهای خیلی فقیر بیش از همه در خطر هستند. هشتاد درصد بی‌خانمان‌های دهه گذشته در آسیا زندگی می‌کنند که سکونتگاه بیش از یک سوم فقیرترین‌ مردم جهان است.»

سیل و توفان به زنان بیش از مردان لطمه زده است، زیرا زنان در بسیاری از بخش‌های جهان شنا یاد نمی‌گیرند یا نمی‌توانند بدون همراه از خانه خارج شوند.

طبق این تحقیق: «وقتی شرایط آب و هوایی وخیم یا غیرمنتظره‌ای پیش می‌آید که کسب معیشت خانواده را دشوارتر می‌کند، زنان اغلب آخر از همه خانه را ترک می‌کنند چون باید بمانند و از کودکان و سالخوردگان یا بیماران خانواده مراقبت کنند. در حالی که مردان خانواده باید برای کسب درآمد راهی جاهای دیگر شوند.»

70 درصد کشورهایی که با بالاترین خطر آوارگی درون‌‌مرزی ناشی از شرایط آب‌و‌هوایی بد مواجه هستند، کشورهای جزیره‌ای کوچک و رو به توسعه مثل کوبا و تووالو هستند و احتمال بی‌خانمان شدن مردم در این کشورها بر اثر چنین بلایایی 150 برابر چنین احتمالی در اروپاست.

همچنین در این بررسی آمده است: « از سومالی گرفته تا گواتمالا، کشورهایی هستند که شمار زیادی از مردم آن‌ها هم بر اثر بحران‌های اقلیمی هم بر اثر درگیری‌ها آواره می‌شوند.»

طبق آماری که در این بررسی آمده است شمار بلایای اقلیمی که باعث آوارگی شهروندان می‌شود از سال ۲۰۱۶ تا سال گذشته تقریباً سه برابر شده است و از ۵۲۷ به ۱۵۱۸ افزایش یافته است.

این گزارش با عنوان «بی‌خانمانی اجباری»، بر اساس داده‌های «مرکز پایشگری بی‌خانمانی درون‌مرزی» تنظیم شده و این موضوع از جمله موضوعاتی است که قرار است همین هفته در نشست اقلیم سازمان ملل در مادرید راجع به آن بحث کنند.

کشورهای فقیری که بر اثر اضطرارهای اقلیمی دچار آسیب و تلفات شده‌اند، برای برگشتن به حالت عادی به کمک نیاز دارند و آکسفام از «پیشرفت اندک» جامعه بین‌المللی در فراهم‌سازی منابع مالی جدید برای چنین کمک‌هایی انتقاد کرده است.