از آغاز اعتراضات مردمی در حدود دو ماه گذشته تا کنون، خواسته های اساسی تظاهر کنندگان عراقی هیچ تغییری نکرده و فشرده آن: بازنگری قانون انتخابات، انحلال مجلس، آمادگی برای برگزاری انتخابات زودهنگام تحت نظارت سازمان ملل و به محاکمه کشاندن قاتلان مردم در تظاهرات است. اما تردیدی نیست که اجرای خواسته های یاد شده به معنای تغییر کلی ساختار نظام سیاسی است که کشور را در عمق فرقه گرایی و فساد فرو رفته برده است. دولت عراق که فرجام این جریان را درک کرده است، نمی خواهد به هیچ یک از خواسته های معترضان پاسخ مثبت بدهد و در تلاش است تا پاسخگویی به مطالبات مردم را به تعویق اندازد و آشفتگی های کنونی را تا آن جا که امکان داشته باشد، مدیریت کند، به ویژه این که شمار زیادی از معترضان به گونه آشکار خواهان سرنگونی رژیم کنونی هستند.

از سوی دیگر، تظاهرات اخیر علیه گروه معین و یا حزب سیاسی مشخصی راه اندازی نشده بلکه معترضان عراقی خواستار کنار رفتن کلیه ای جناح های سیاسی از قدرت می باشند، افزون بر آن، مردم عراق، مقامات دولتی را بدون استثنا مسئول ناهنجاری های سیاسی و اقتصادی در کشور می دانند و تأکید دارند که بایستی احزاب سیاسی که در دولت کنونی نقش دارند، در دولت آینده هیچ سهمی نداشته باشند.

در همین راستا، یکی از فعالان عراقی به نام مهتدا ابوالجود، به اندیپندنت عربی گفت: اجرا شدن مطالبات مردم به معنای سقوط نظام سیاسی است که از سال 2003 تا کنون قدرت را در دست داشته است، بنابر این، جز سرنگونی دولت کنونی، دیگر هیچ تعدیل و بازنگری در ساختار نظام سیاسی، نمی تواند پاسخگو به مطالبات مردم باشد. این فعال عراقی علاوه کرد که روی همین منظور، مقامات دولتی در بغداد از پذیرش خواسته های معترضان خودداری می کنند و نمی خواهند قدم در راهی بگذارند که منتهی به سرنگونی آن ها می شود، اما شکی نیست که ملت عراق نیز به هیچ صورتی حاضر به عقب نشینی از خواسته های خود نخواهد بود.

در همین حال، ناظران و کارشناسان سیاسی نیز تأکید دارند که اجرای مطالبات معترضان عراقی به سرنگونی دولت کنونی منتهی می شود و حتی پذیرش یکی از خواسته های مردم می تواند مسیر سقوط دولت را هموار کند و با توجه به همین امر، احزاب سیاسی حاکم از پاسخگویی به مطالبات مردم طفره روی می کنند.

حیدر البدری، نویسنده و روزنامه نگار عراقی، اظهار داشت که مفهوم کلی خواسته های معترضان، سرنگونی بی چون و چرایی دولت است و حتی مطالبات مرتبط به بازنگری قانون انتخابات و برگزاری انتخابات عادلانه و شفاف تحت نظر سازمان ملل، تأکیدی برای فروپاشی دولت کنونی عراق است.

البدری افزود: ملت عراق به هیچ صورتی حاضر به عقب نشینی از مطالبات بر حق خود نیست و تا زمانی که همه ای خواسته ها برآورده نشود و سیاستمداران کنونی از قدرت دور نشوند، اعتراضات ادامه خواهد داشت. این روزنامه نگار عراقی علاوه کرد که برخورد خشونت آمیز دولت با معترضان نشان می دهد که سران احزاب سیاسی حاکم، آینده خود را در پرتو تظاهرات به شدت در خطر می بینند و با توجه به همین نگرانی سعی دارند از تمام گزینه های ممکن برای سرکوبی اعتراضات مردمی استفاده کنند. اما حقیقت این است که دوره زمامداری این حکومت فاسد که از آغاز اعتراضات، دست به  خشونت و کشتار مردم زده و حدود 500 نفر را شهید و بیش از 20 هزار شهروندان عراقی را مجروح کرده است، به پایان رسیده است. دولت کنونی عراق نه تنها در داخل کشور، محبوبیت خود را از دست داده بلکه اغلب کشورهای خارجی که در گذشته روابط تنگاتنگ با بغداد داشتند، پس از اوج گیری تظاهرات مردمی، از حمایت رژیم بغداد دست کشیدند.

اما محمد المحمودی، فعال و روزنامه نگار عراقی با اشاره به اعتراضات مردمی، گفت" مطالبات معترضان کاملا روشن و آشکار است و نیازی به تفسیر و تأویل ندارد، ملت عراق از نخستین روز آغاز تظاهرات خواهان برکناری دولت، انحلال مجلس، بازنگری قانون انتخابات، اجرای زودهنگام انتخابات و محاکمه مسئولان دولتی است که ملت را به تباهی کشاندند و معترضان را به گلوله بستند. اما چالش بزرگ این جا است که همین احزاب سیاسی فاسد که در طول حدود دو دهه گذشته، قدرت را در دست داشتند، تا هنوز توانایی و اختیارات زیادی دارند، بنابر این، دشوار به نظر می رسد که فشار اعتراضات مردمی بتواند رهبران احزاب سیاسی حاکم را وادار به کناره گیری از قدرت کند و در نتیجه، ممکن است مردم عراق در گذر زمان، نتوانند تظاهرات را علیه نظام سیاسی فاسد بغداد ادامه دهند و خدای نخواسته همه ای تلاش ها و قربانی ها، بی نتیجه بماند.

از سوی دیگر، سرمد البیاتی، کارشناس سیاسی می گوید: پس از تداوم و تشدید تظاهرات ضد دولتی، اکنون رهبران سیاسی حاکم به خوبی می دانند که هدف نهایی از تظاهرات مردمی جز سرنگونی کامل نظام سیاسی بغداد، چیز دیگری نیست، از این رو، دولت عراق تا آخرین رمق، دست از مبارزه علیه معترضان بر نخواهد داشت و از پذیرش خواسته های مردم طفره روی خواهد کرد. البته دولت عراق، برای این که در معرض نکوهش قرار نگیرد، از درگیری مستقیم با معترضان خودداری می کند اما شبه نظامیان وابسته خود را دستور می دهد تا با استفاده از تمامی گزینه های خشونت آمیز ممکن، به سرکوبی تظاهرات بپردازند.

https://www.independentarabia.com