ایالات متحده آمریکا دوشنبه، اول مه (۱۱ اردیبهشت)، میزبان مذاکرات میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان با هدف یافتن راهی برای فرونشاندن تنش‌های اخیر بر سر مناقشه در مورد مالکیت و اوضاع قره‌باغ بود. 

ارمنستان و جمهوری آذربایجان در سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۲۰، دو بار بر سر این منطقه وارد جنگ و درگیری‌هایی شدند که ده‌ها هزار کشته بر جا گذاشته است. قره‌باغ کوهستانی که  باکو و اروان بر سر آن مناقشه دارند، منطقه‌ای با اکثریت ارمنی در داخل آذربایجان است.  

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، پیش از گفت‌وگوهای چهار روزه در ساختمان وزارت خارجه آمریکا در شهر واشنگتن، با ارارات میرزویا و جیحون بایراموف، وزیران خارجه ارمنستان و آذربایجان، ملاقات کرد. 

آذربایجان حدود یک هفته پیش، ۲۳ آوریل، از افتتاح یک ایستگاه بازرسی در دالان لاچین خبر داده بود. دالان لاچین تنها نقطه ارتباطی زمینی میان ارمنستان و قره‌باغ است. افتتاح ایستگاه بازرسی آذربایجان در آن گذرگاه خشم ارمنستان را در پی داشت و ایروان آن را نقض شرایط آتش‌بسی تلقی می‌کند که دو طرف برای دستیابی به آن مذاکره می‌کنند.

متیو میلر، از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا، گفت که بلینکن یکشنبه، ۳۰ آوریل (۱۰ اردیبهشت)، در گفت‌وگو با الهام علی‌اف، رئیس‌ جمهوری آذربایجان، درباره ایستگاه بازرسی آن کشور در دالان لاچین ابراز نگرانی کرده و گفته است که این اقدام «تلاش‌های معطوف به اعتمادسازی را در روند صلح تضعیف می‌کند.»

میلر در بیانیه‌ای گفت: «بلینکن بر اهمیت بازگشایی گذرگاه لاچین به روی اتومبیل‌های تجاری و شخصی در اسرع وقت تاکید کرد.»

خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، نوشت که هدف از مذاکرات میان آذربایجان و ارمنستان در واشنگتن، «بیشتر توافق عادی‌سازی مناسبات است»، نه رسیدن به معاهده صلح. 

این مقام مسئول آمریکایی گفت: «هدف ما این است که مطمئن شویم وزیران می‌توانند با یکدیگر بنشینند و صحبت کنند.» او با اشاره به اینکه آمریکا به مذاکراتی صریح و صادقانه امیدوار است، افزود: «درباره تمامی مسائل مذاکره می‌شود.»

در پی درگیری‌های میان آذربایجان و مسکو در ۲۰۲۰، مسکو آتش‌بس میان ایروان و باکو را میانجیگری، و نیروهای حافظ صلح را در امتداد دالان لاچین مستقر کرد.

در شرایطی که جنگ اوکراین به اولویت اصلی روسیه تبدیل شده است و تمایلی به ایجاد تنش با ترکیه - متحد مهم آذربایجاین- ندارد، ایالات متحده و اتحادیه اروپا خواهان ورود به ماجرا و بهبود روابط‌ بین باکو ایروان‌اند. 

کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه، هفته گذشته در راستای تلاش برای کاهش تنش بر سر ایست بازرسی مرزی، به دو کشور آذربایجان و ارمنستان سفر کرد. 

او نخست به باکو و سپس ایروان رفت و از آذربایجان خواست تا «حرکت بدون مانع» را از طریق گذرگاه لاچین احیا کند. 

کولونا سپس در نشستی خبری در ایروان، با تاکید بر تمامیت ارضی ارمنستان گفت: «هدف از این سفر، تاکید مجدد بر حمایت فرانسه از دولت و مردم ارمنستان است.» 

آذربایجان تاکید می‌کند که این ایستگاه بازرسی را در «خاک آذربایجان» مستقر کرده است. 

کولونا مذاکرات را برای دستیابی به راه‌حل بن‌بستی به قدمت چند دهه میان ارمنستان و آذربایجان، مهم توصیف کرد و گفت:‌ «شما را تشویق می‌کنیم که قاطعانه در این راه قدم بردارید.» او افزود که مذاکره تنها راه رسیدن به صلح عادلانه و پایدار است. 

بلینکن پیش‌تر در نوامبر گذشته و فوریه سال جاری نیز در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ، دو نشست سه‌جانبه با نمایندگان این دو کشور رقیب در منطقه قفقاز داشته است. 

بلینکن شنبه، ۲۹ آوریل، نیز با نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، گفت‌وگو کرد و بر اهمیت مذاکرات صلح و حمایت ایالات متحده از آن تاکید کرد.