«سرخوردگی»؛ دستاورد سفر وزیر خارجه طالبان به پاکستان

امیرخان متقی: «فشار آوردن به مردم افغانستان، منجمد کردن ذخایر ارزی و گروگان گرفتن حیثیت سیاسی و روابط دیپلماتیک افغانستان، راه‌حل نیست»

امیرخان متقی در انستیتوی مطالعات استراتژیک پاکستان در اسلام‌آباد - @ArianaNews_/twitter

امیرخان متقی، وزیر خارجه گروه طالبان، روز سه‌شنبه، ۱۹ اردیبهشت (۹ مه)، پس از بازگشت از پاکستان، در نشستی در مقر وزارت خارجه این گروه در کابل گفت تعامل با طالبان هم به نفع مردم افغانستان، و هم به نفع مردم جهان است. او گفت: «فشار آوردن به مردم افغانستان [طالبان] راه‌حل نیست و هرگز نتیجه نمی‌دهد؛ چنانکه تاکنون نتیجه نداده است.»

سخنان امیرخان متقی نشان‌دهنده ناامیدی او از موضع جامعه جهانی در قبال طالبان است. در حال حاضر به‌نظر می‌رسد رهبری طالبان که می‌پنداشتند در نشست سازمان ملل متحد در دوحه و نیز نشست سه‌جانبه چین، پاکستان و طالبان در اسلام‌آباد، به موفقیتی در زمینه کسب مشروعیت بین‌المللی دست می‌یابند، از بی‌میلی جهان به تعامل با این گروه سرخورده شده‌اند.

امیرخان متقی در نشست سه‌شنبه تاکید کرد «سودمند است که کشورهای جهان نیز مانند برخی کشورهای منطقه، تعامل دوجانبه با طالبان داشته باشند» و هرچند به جزئیات دیدارهایش با وزیران خارجه چین و پاکستان اشاره نکرد، افزود کشورهای منطقه تعامل خوبی با افغانستان دارند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مقام‌های طالبان انتظار داشتند سازمان ملل متحد در نشست دو روزه دوحه در مورد افغانستان که اول و دوم ماه مه (۱۱ و ۱۲ اردیبهشت) به میزبانی دبیرکل این نهاد بین‌المللی برگزار شد، دعوت شوند. اما سخنگوی سازمان ملل دو روز پیش از برگزاری این نشست اعلام کرد دبیرکل سازمان ملل از طالبان در این نشست دعوت نکرده است و موضوع به رسمیت شناختن طالبان نیز در برنامه این نشست قرار ندارد. 

اما پس از برگزاری نشست دوحه و به درخواست پاکستان، شورای امنیت سازمان ملل موافقت کرد که به امیرخان متقی که ممنوع‌السفر است، اجازه سفر به پاکستان داده شود. 

با تمامی این اوصاف، نشست دوحه در حالی برگزار شد که طالبان آخرین توان خود را در فشار آوردن به سازمان ملل متحد و جامعه جهانی به کار بستند و اوایل آوریل سال جاری میلادی (اواخر اسفند گذشته)، دستور منع کار زنان را در نمایندگی‌های سازمان ملل در افغانستان صادر کردند.

گروگان گرفتن حقوق و آزادی‌های زنان، از ابزارهای دیرینه طالبان به‌منظور اعمال فشار آوردن بر جامعه بین‌المللی است. به نظر می‌رسید طالبان می‌پنداشتند سازمان ملل که از بابت منع کار زنان در دفترهای خود در افغانستان به شدت تحت فشار قرار گرفته است، در نشست دوحه تمایلی به تعامل با این گروه نشان دهد، اما چنین نشد. 

بر این مبنا، سخنان امیرخان متقی پس از بازگشت از سفر پاکستان، پیام امیدوارکننده‌ای برای این گروه در بر نداشت، بلکه نشان می‌داد جز برخی کشورهای منطقه مانند پاکستان، چین، ایران و روسیه که برای منافع دولت‌های خود، از آغاز به قدرت رسیدن طالبان با این گروه تعامل دارند، بقیه کشورها تمایل چندانی به ارتباط با این گروه نشان نمی‌دهند.

برخی شروط عمده‌ کشورهای جهان، به‌ویژه کشورهای غربی، برای تعامل احتمالی با طالبان، کسب اطمینان از مقابله طالبان با تروریسم  و جلوگیری از استفاده از خاک افغانستان به‌منظور مقاصد تروریستی، مبارزه با کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر، و رعایت حقوق و آزادی‌های زنان است.

در پیوند با این سه نکته، طالبان همیشه ادعا می‌کنند با گروه‌های تروریستی ارتباطی ندارند و خاک افغانستان در اختیار این گروه‌ها نیست؛ نکته‌ای که وزیر خارجه طالبان نیز بار دیگر در دیدار با وزرای خارجه چین و پاکستان، بر آن تاکید کرد.

در زمینه کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان نیز مقام‌های طالبان همواره به دستور ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر این گروه، استناد می‌کنند که کشت و تولید مواد مخدر را در کشور حرام و ممنوع اعلام کرده است.

اما در زمینه حقوق و آزادی‌های فردی، حق تحصیل و کار زنان، که از توجه و اهمیت جامعه جهانی، به‌ویژه کشورهای غربی، برخوردار است، رهبری طالبان به صراحت چنین گفت: «این یک مورد داخلی است و هیچ ربطی به کشورهای خارجی ندارد.»

در چنین وضعیتی، طالبان امیدوارند با قراردادن سازمان ملل متحد و جامعه جهانی در تنگنا، بتوانند مشروعیت بین‌المللی به دست آورند؛ هرچند تحقق این رویکرد در آینده نزدیک قابل تصور نیست.