از زمان منفجر شدن دو پهپاد بر فراز گنبد کاخ کرملین، یک برنامه فوری سفر و گردشگری برای ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، ترتیب داده شد تا در مدتی که سرویسهای امنیتی طرح جدیدی برای محافظت از او تدوین میکنند، زیاد در کییف نباشد؛ بهویژه اینکه مسکو چیزی را که بسیاری از آن نگرانی داشتند، پنهان نکرد و رهبر اوکراین به یک هدف مشخص برای ترور تبدیل شد.
بر اساس برخی گزارشهای اطلاعاتی غربی و اروپایی، اعتقاد بر این است که هدف از حمله «عجیب» دو پهپاد به کرملین پایان دادن به «مصونیتی» بود که پوتین قبلا برای زلنسکی قائل شده و به شماری از رهبران جهان قول داده بود به زلنسکی آسیبی نرساند.
در واقع، رئیسجمهوری اوکراین به یک «چالش روانی» برای رئیسجمهوری روسیه تبدیل شده، زیرا ویژگیهایی که ولادیمیر پوتین همیشه خواب آنها را میدید، اکنون به دشمن او که از عرصه بازیگری به میدان سیاست و مقاومت آمده است، نسبت داده میشود و در حالی که همه رهبران غربی زلنسکی را یک «قهرمان»، «الهامبخش» و «استراتژیست» میدانند، نگرش آنان درباره پوتین بر این اساس است که او فردی «خودشیفته»، «عصبی» و «ناکام» است؛ زیرا او نه تنها نتوانسته است کوچکترین اهدافش از جنگ در اوکراین را محقق کند، بلکه نقاط قوت راهبردی روسیه را نیز از دست داده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اظهارات تند یوگنی پریگوژین، رهبر گروه واگنر، درباره عملکرد نیروهای مسلح روسیه، انتقاد شدیدی بود که ارتش روسیه در طول تاریخ خود هرگز در معرض آن قرار نگرفته بود. انتقاد از سوی شخصیتی که مستقیم به پوتین وابسته است، نشان میدهد که ارتش روسیه با چالشهای سختی روبرو است که تزار جدید روسیه در تلاش برای پردهپوشی آنها است.
گزارشها حاکی از آن است که پوتین در هفتههای اخیر، سلسله مراتب نظامی در رهبری جنگ با اوکراین را نادیده گرفته؛ با این حال این اقدام روند شکست طرحهای تهاجمی او را که به قیمت گرانبهاترین تجهیزات و مهمترین افراد روسیه تمام شد و راه را برای حمله اوکراین به روسیه هموار کرد، تغییری نداد.
در حالی که جنگ علیه اوکراین با شعار محافظت از روسیه در برابر پیشروی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) آغاز شد، اکنون مسکو خود را با مرزهای جدیدی از ناتو مواجه میبیند؛ زیرا پیوستن فنلاند و سوئد به طولانیتر شدن مرزهای ناتو که ایالات متحده در آن نقش محوری ایفا میکند، منجر شده است.
بر اساس اظهارات دو روز پیش امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، رهبران غربی دیگر پوتین را به عنوان یک مرجع بینالمللی مهم نمیبینند، به ویژه اینکه پوتین از نظر آنها به یک پیرو راهبردی چین تبدیل شده است.
دیدگاه جدید غرب به پوتین بسیاری از کشورها را بر آن داشت تا از تمام ملاحظات قبلی خود در مورد تامین تسلیحات برای اوکراین صرفنظر کنند و همین امر سفر اخیر زلنسکی به شماری از کشورهای اروپایی را موفقیتآمیز کرد.
اروپا پس از فائق آمدن بر بحران نفت، گاز و برق، با هدف تقویت موضع کییف، میزان حمایت دیپلماتیک، مالی و نظامی خود از اوکراین را افزایش خواهد داد. این در حالی است که شی جیپینگ، رئیسجمهوری چین، نیز با تعیین نماینده ویژه برای اوکراین، سطح میانجیگری خود برای پایان دادن به جنگ اوکراین را بالا برد و نماینده ویژه رئیسجمهوری چین با برقراری رابطه مستقیم با زلنسکی و مسئولان ارشد اوکراین، تلاشهای پکن برای توقف جنگ اوکراین را مدیریت میکند.
رهبران اروپایی امیدوارند که میانجیگری چین نتایج مثبتی در پی داشته باشد، زیرا تضعیف روسیه به دلیل درگیری با مقاومت اوکراین، به افزایش نفوذ و تاثیر چین در روسیه منجر شده است. افزون بر این، روش برخورد اوکراینیها با میانجیگری چین یکی از مهمترین محورهای سفر کنونی رهبر اوکراین به کشورهای اروپایی به شمار میرود.
پس از آنکه ثابت شد روسیه توان هدف قرار دادن سایر کشورهای اروپایی را ندارد و حتی قادر نیست دستاوردهای جزئیاش در اوکراین را حفظ کند، رهبران اروپایی ابراز امیدواری میکنند که ایالات متحده با میانجیگری چین موافقت کند.
رهبری روسیه برای ادامه جنگ علیه اوکراین و استدلال آن مبنی بر اینکه این واشنگتن است که مانع از موافقت رهبران اوکراین با هرگونه توافقی میشود، از گام برداشتن به سمت هر توافقی که به جنگ اوکراین پایان دهد، طفره میرود. به همین دلیل، رهبران اروپایی به رئیسجمهوری چین اطمینان دادهاند که ایالات متحده آمریکا هیچ مانعی برای میانجیگری چین ایجاد نخواهد کرد؛ بهویژه اگر پکن در بالا بردن اصل احترام به حاکمیت کشورها پافشاری کند.
چشمانداز راهبردی از وضعیت کنونی روسیه، اوکراین، چین و اروپا به افزایش امیدواری بسیاری از طرفها از آینده بحران اوکراین منجر میشود؛ به این امید که جهان تا ماههای آینده روند پایان دادن به جنگ وحشتناکی که جهان را به لرزه درآورده است، شاهد باشد.
برگرفته از روزنامه النهارالعربی