در ادامه همکاری‌های نظامی-اقتصادی روسیه و جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه، ۲۷ اردیبهشت (۱۷ مه)، سند ساخت راه‌آهن رشت-آستارا با حضور ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، در تهران امضا شد. در جلسه امضای این سند، ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهوری روسیه، نیز به ‌صورت مجازی حضور داشت و سخنرانی کرد.

این قرارداد که مشخصا میان مهرداد بذرپاش، وزیر راه‌ و شهرسازی دولت ابراهیم رئیسی، و الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه، امضا شد، قرار است با احداث راه‌آهن در مسیر ۱۶۷ کیلومتری رشت و آستارا، این دو شهر را به یکدیگر متصل کند.

به‌گفته منابع دولتی ایران، با ایجاد این مسیر، «گذرگاه ریلی شمال-جنوب» کشور تکمیل خواهد شد.

خبرگزاری‌های داخلی ایران روز چهارشنبه ارزش قرارداد تجاری ساخت راه‌آهن رشت-آستارا را تا سقف یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو اعلام کردند.

همزمان، خبرگزاری رویترز نیز چهارشنبه در گزارشی نوشت: «روسیه امیدوار است که با ساخت راه‌آهن رشت-آستارا، کشورهای هند، روسیه، ایران و جمهوری آذربایجان از طریق شبکه‌ای از مسیرهای آبی و ریلی به هم متصل شوند که به‌گفته مقام‌های دولتی روسیه، می‌‌‌تواند به‌اندازه کانال سوئز اهمیت داشته باشد. آبراه سوئز میان دریای مدیترانه و دریای سرخ، راه میانبر کشتی‌های تجاری بین بندرهای اروپا و آمریکا با بندرهای شرق آفریقا و جنوب آسیا به‌ شمار می‌رود.

رویترز در گزارش چهارشنبه خود در این مورد به نقل از رئیس‌ جمهوری روسیه نوشت: «راه‌‌آهن رشت-آستارا بخش مهمی از جریان حمل‌ونقل شمال-جنوب خواهد بود و در مسیر حمل‌ونقل‌های جهان، یک «تنوع قابل ملاحظه» ایجاد خواهد کرد.»

ابراهیم رئیسی‌ نیز امضای سند ساخت راه‌آهن رشت-آستارا را «گام مهم و راهبردی در جهت همکاری‌های بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه» توصیف کرد.

طرح ساخت راه‌‌‌آهن رشت-آستارا از چندین سال پیش، دست‌کم از زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی، مطرح بود و ابراهیم رئیسی پیگیری این پروژه عمرانی را جزو اهداف اصلی دولت خود معرفی کرده است.

ابراهیم رئیسی در نشست چهارشنبه با حضور مجازی پوتین، ساخت راه‌آهن رشت-آستارا را با سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه، یک وظیفه «الهی، ملی و تاریخی» خواند.

از زمان شروع تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، همکاری‌های نظامی و اقتصادی میان تهران و مسکو افزایش یافته است.

حکومت‌های جمهوری اسلامی ایران و روسیه با تحریم‌های اقتصادی کشورهای غربی مواجه‌اند. به‌باور بسیاری از تحلیلگران، فشار تحریم‌های بین‌المللی موجب شده است که روابط تهران و مسکو در حوزه‌های مختلف، از جمله همکاری‌های اقتصادی و نظامی، توسعه یابد.