ریانه برناوی و علی القرنی چند روز پیش با سفر به فضا تاریخ‌ساز شدند. این دو فضانورد سعودی یکی از مهم‌ترین سفرهای فضایی جهان عرب را انجام دادند و ریانه برناوی اولین زن عرب شد که به فضا رفت. کمیسیون فضای عربستان سعودی در واکنش به ماموریت برناوی و القرنی این دو را «منشا غرور ملی» خواند.
دکتر هیثم التویجری، مشاور کمیسیون فضای سعودی، در گفت‌وگویی اختصاصی با العربیه انگلیسی برناوی را با والنتینا ترشکووا مقایسه کرد، همان فضانورد معروف شوروی که در ۱۶ ژوئن ۱۹۶۳، قریب شصت سال پیش، به اولین فضانورد زن تاریخ بدل شد. التویجری گفت: «به تاریخ که نگاه کنید، می‌بینید که در سال ۱۹۶۳ والتنینا ترشکووا را داشتیم که اولین فضانورد زن در فضا و الهام‌بخش زنان در سراسر جهان بود. او نشان داد که زنان می‌توانند هر کاری را که مردها انجام می‌دهند، انجام دهند.»
او افزود: «ریانه والنتینای ما برای جهان عرب است. او خواهد توانست به زنان تمام کشورهای عربی الهام بخشد که بتوانند به ستاره‌ها نگاه کنند و بگویند، من می‌توانم به تمامشان برسم.»
سفر برناوی و القرنی روز دوشنبه، ۲۲ ماه مه، از مرکز فضایی کندی در ایالت فلوریدای آمریکا انجام شد. این دو به‌عنوان بخشی از ماموریت چهارنفره «آکسیوم ۲» به ایستگاه فضایی بین‌المللی رفتند. این اولین سفر شهروندان سعودی به فضا پس از حدود چهل سال است.
برناوی ۳۳ ساله و القرنی ۳۱ ساله روز دوشنبه پس از ۱۷ ساعت سفر به ایستگاه فضایی بین‌المللی رسیدند و قرار است طی هشت روز حضور در این ایستگاه، چهارده تجربه علمی، آموزشی و پژوهشی انجام دهند.
لحظه آغاز سفر ساعت ۱:۳۷ بامداد در عربستان سعودی بود و این‌گونه این رویداد تاریخی در میانه شب صورت گرفت. التویجری در این مورد میگوید: «البته که هیجان بسیاری درمیان بود. این باعث غرور ملی است که اولین زن سعودی و اولین زن عرب به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌رود. درضمن، لحظه‌ای تاریخی بود که دو فضانورد هم‌زمان با هم حرکت کردند تا بتوانند ماموریتی علمی انجام دهند.»
پیش از این، ۲۶۳ نفر از ۲۰ کشور به ایستگاه فضایی بین‌المللی سفر کرده‌اند؛ اما عربستان سعودی تنها ششمین کشور تاریخ این ایستگاه است که هم‌زمان دو فضانورد مشغول کار در این ایستگاه داشته است.
کمیسیون فضای عربستان سعودی تلویزیون‌هایی در نقاط مختلف شهرهای اصلی کشور، مثل جده، ریاض و دمام، کار گذاشته بود تا مردم بتوانند این واقعه را تماشا کنند. التویجری گفت: «مکان‌هایی برای تماشا داشتیم… کودکان آن‌ها را پر کرده بودند، با اینکه فردا صبحش مدرسه داشتند. می‌خواستند هرطور شده، ببینند که عربستان سعودی واقعا به فضا می‌رود.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
غرور ملی القرنی و برناوی را می‌توان آن‌جا دید که هنگام ورود به ایستگاه فضایی بین‌المللی به زبان عربی سخن گفتند. التویجری گفت: «لحظه هیجان‌انگیزی بود و بر قلوب بسیاری از مردم در سراسر جهان عرب تاثیر گذاشت.»
این مقام ارشد سعودی در این گفت‌وگو راجع‌به روند انتخاب دو فضانورد هم توضیح داده است. پیش از فضانوردی، آقای القرنی سروان نیروی هوایی و خلبان هواپیماهای جنگی بود و خانم برناوی متخصص آزمایشگاه و دارای فوق‌لیسانس علوم زیست‌پزشکی با تجربه در پژوهش راجع به سرطان سینه و سلول‌های بنیادین.
التویجری میگوید: «روند انتخاب گسترده‌ای داشتیم و شماری از نامزدها را بررسی کردیم.» به گفته او، این دو فضانورد نه‌تنها مورد توجه کمیسیون سعودی قرار گرفتند که اداره هوافضای آمریکا (ناسا) و شرکت خصوصی «آکسیوم اسپیس» آمریکا نیز نظر مثبتی به آن‌ها داشتند. این مقام به‌طور مشخص درمورد برناوی میگوید: «ایشان خودش را به‌عنوان دانشمند و پژوهشگری که توانایی‌های بسیار بالایی دارد نشان داد.»
سفر این دو درحالی انجام می‌شود که تازه حدود چهار سال و نیم پیش، در دسامبر ۲۰۱۸، بود که «کمیسیون فضای سعودی» به حکم پادشاه این کشور، ملک سلمان، تاسیس شد. از جمله اهداف این کمیسیون این است که بخش خصوصی را بیشتر درگیر صنعت جهانی فضا کند. در این چهار سال و چند ماه، کمیسیون قراردادهای همکاری متعددی با آژانس فضایی اروپا، کشورهای اروپایی همچون بریتانیا، فرانسه و مجارستان و شرکت خصوصی «ایرباس» امضا کرده است. این نهاد در سال ۲۰۲۱ به «فدراسیون بین‌المللی فضانوردی» نیز پیوست. این سازمان جهانی مستقر در پاریس است و ۳۹۷ نهاد عضو از قریب ۷۰ کشور دارد، ازجمله انجمن‌های حرفه‌ای، سازمان‌های فضایی و پژوهشی، شرکت‌های درگیر در صنعت فضا، دانشگاه‌ها و یا موزه‌های فضا. «شهر ملک عبدالعزیز برای علم و فن‌آوری» که در ریاض مستقر است و جزو نهادهای دولت سعودی محسوب می‌شود، از سال ۱۹۹۰ عضو این فدراسیون بود و کمیسیون فضا دومین عضو سعودی آن محسوب می‌شود. از ایران نیز «پژوهشگاه هوافضا» و «سازمان فضایی ایران» به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۳ به آن پیوسته‌اند.
از ابتکارات مهم سعودی‌ها این بوده که بورسیه‌هایی ویژه دانشجویان این کشور ایجاد کرده‌اند که به آن‌ها امکان می‌دهد در بهترین دانشگاه‌های جهان در زمینه علوم فضایی و مهندسی هوافضا تحصیل کنند. التویجری میگوید: «این ماموریت در ایستگاه بین‌المللی فضا تنها نقطه آغاز آمال فضایی عربستان سعودی است. ما دنبال ماموریت یک‌دفعه‌ای نیستیم. به برنامه‌ای بسیار طولانی‌مدت می‌اندیشیم و امیدمان این است که در آینده ببینیم سعودی‌ها نه‌تنها به ایستگاه فضایی بین‌المللی، که به ماه و فراسوی آن می‌روند.»
در زمان نوشته‌شدن این خطوط، ماموریت برناوی و القرنی همچنان ادامه دارد. طبق اطلاعاتی که شرکت «آکسیوم» منتشر کرده است، هر چهار فضانورد تیم اوضاع مناسبی دارند و به‌شدت مشغول کارند. ماموریت‌های آن‌ها به زمینه‌های مختلفی مربوط می‌شود: از فناوری آب‌وهوا تا علوم بهداشتی. یکی از مهم‌ترین این ماموریت‌ها بارورسازی ابرها است. این ماموریت در شرایط بی‌وزنی فضا انجام می‌شود و هدف از آن، پیشبرد فناوری برای کنترل آب‌وهوا و اقدام‌هایی همچون ایجاد باران مصنوعی است که می‌تواند روزگاری امکان زندگی در ماه و مریخ را برای انسان‌ها فراهم کند. از دیگر ماموریت‌ها، بررسی روند تبدیل سلول‌های پوستی به سلول‌های بنیادین در شرایط فضا است که هدف نهایی آن بهبود پزشکی ترمیمی (بازساختی) است. دانشمندان در ضمن الگوهای سلول‌های بنیادین را بررسی می‌کنند و از این کار برای پیش‌بینی و جلوگیری از سرطان استفاده می‌شود. خلاصه اینکه هدف از این ماموریت هم درک بهتر امکان زندگی انسان‌ها در فضا است و هم بهبود زندگی آن‌ها روی کره زمین.
یکی از زمینی‌ترین هدف‌های این سفر فضایی اما تشویق جوانان عرب برای پژوهش بیشتر در رشته‌هایی همچون علوم، فناوری، ریاضیات و مهندسی است. به گفته مقام‌ها، پژوهش‌های پزشکی، زیست‌پزشکی و فیزیکی فضانوردان با ۱۲هزار دانشجو در ۴۷ دانشگاه عربستان سعودی به اشتراک گذاشته خواهد شد. سعودی‌های این‌گونه می‌خواهند این ماموریت نه فقط هشت روز به‌یادماندنی برای دو نفر، که دستاوردی بزرگ برای میلیون‌ها شهروند سعودی و عرب باشد.
