کشف ژن مرتبط با پیدایش زبان و گفتار در انسان‌ امروزی

به گفته پژوهشگران، انسان‌های امروزی نسخه‌ای منحصربه‌فرد از نُوا۱ دارند که در هیچ‌یک از گونه‌های دیگر، از جمله خویشاوندان منقرض‌شده انسانی ما مانند نئاندرتال‌ها و دنیسوواها، یافت نمی‌شود

عکس تزئینی - طرح دی‌ان‌ای - Canva

دانشمندان می‌گویند یک ژن مرتبط با «گفتار» را کشف کرده‌اند که فقط در انسان‌های امروزی دیده می‌شود. به گفته آن‌ها این ژن ممکن است به ما در تکامل زیستی‌مان برای صحبت کردن کمک کرده باشد. 

به گزارش لایوساینس، دانشمندان در پژوهش جدیدشان می‌گویند این ژن که نُوا۱(NOVA1) نام دارد، در ظهور زبان گفتاری در ما انسان‌های امروزی، یعنی هومو‌ساپینس (انسان خردمند) نقش داشته است.

به گفته آن‌ها، این ژن دستورالعمل‌هایی برای تولید پروتئینی ارائه می‌دهد که در رشد مغز نقش مهمی ایفا می‌کند. اگرچه این ژن در سایر پستانداران نیز دیده می‌شود، انسان‌های امروزی نسخه‌ای ویژه از آن را حمل می‌کنند که در آن، یکی از اجزای سازنده پروتئین تولیدشده با یک بلوک دیگر یعنی ترکیبی به نام ایزولوسین و والین، جایگزین شده است.

دانشمندان می‌گویند که برخی جهش‌های این ژن با مواردی نظیر تاخیر در رشد یا بروز مشکلات در زبان گفتاری و همچنین مشکلات حرکتی در انسان‌ مرتبط است.

پژوهشگران در بررسی جدیدی که روز سه‌شنبه ۱۸ فوریه در مجله نیچر کامیونیکیشنز (Nature Communications) منتشر شد، به این نتیجه رسیدند که نسخه انسانی ژن نُوا۱ بر بسامد، زیروبمی و موسیقیایی بودن صدای نوزاد موش‌ها نیز اثر می‌گذارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این نوع انسانی ژن بر ملودی و نحوه بیان صداهای جفت‌یابی که موش‌های نر بالغ برای جلب‌ توجه موش‌های ماده تولید می‌کنند، هم تاثیر دارد و سبب می‌شود آن‌ها صدای متفاوتی داشته باشند.

دانشمندان در تحقیق خود برای پاسخ به این پرسش که ژن نُوا۱ در ظهور و پیدایش گفتار در انسان امروزی چه نقشی داشته است، به بررسی ژن‌های انسان امروزی و همچنین خویشاوندان باستانی ما، یعنی نئاندرتال‌ها و دنیسوواها، پرداختند.

این پژوهش نشان داد که هیچ‌یک از این خویشاوندان باستانی ما از آن نسخه ژن نوا۱ که در انسان‌های امروزی وجود دارد، برخوردار نبوده‌اند.

به گفته پژوهشگران، انسان‌های امروزی نسخه‌ای منحصربه‌فرد از نُوا۱ دارند که در هیچ‌یک از گونه‌های دیگر، از جمله خویشاوندان منقرض‌شده انسانی ما مانند نئاندرتال‌ها و دنیسوواها، یافت نمی‌شود.

این یافته نشان می‌دهد که تغییر در بلوک‌های سازنده ژن یادشده ممکن است برای هومو‌ساپینس‌ها سودمند بوده و به ‌نوعی امکان توسعه زبان گفتاری را فراهم کرده باشد. در نتیجه، این ویژگی طی زمان‌های طولانی تکاملی انتخاب شده و فراوانی آن در جمعیت افزایش یافته است.

درواقع، پژوهشگران در این تحقیق، با بررسی ۶۵۰ هزار ژنوم انسان امروزی در یک پایگاه داده ثبت‌شده، دریافتند که تنها شش نفر از این مجموعه فاقد این نسخه انسانی نُوا۱ هستند.

این موضوع به‌ویژه به این دلیل حائز اهمیت است که در اوایل دهه ۲۰۰۰، ژن دیگری به نام پروتئین پی۲ جعبه سرچنگالی (FOXP2) به‌عنوان یک ژن احتمالی موثر در پیدایش زبان انسانی شناسایی شده بود. در آن زمان، بسیاری از دانشمندان آن را به‌عنوان ژن مرتبط با گفتار در انسان معرفی کرده بودند، اما بعدا مشخص شد که این ژن مختص انسان‌های امروزی نیست و نئاندرتال‌ها و دنیسوواها نیز آن را داشته‌اند.

با وجود آنکه کشف ژن جدید کشف بزرگی در زمینه نقش آن در پیدایش زبان و گفتار محسوب می‌شود، دانشمندان می‌گویند برای درک بهتر این ژن هنوز تحقیقات بیشتری لازم است.

بیشتر از علوم