بیش از نیم قرن پیش، نیل آرمسترانگ و باز آلدرین نخستین انسان‌هایی بودند که پا روی سطح ماه گذاشتند. از آن هنگام، دولت‌ها و دانشمندان، و به‌تازگی سرمایه‌گذاران، چشم خود را به اهدافی دوردست‌تر و بلندپروازانه‌تر دوخته‌اند.

از طرح جف بیزوس برای گردشگری در فضا گرفته تا رویای ایلان ماسک برای اسکان بشر در مریخ و تلسکوپ جیمز وب ناسا و ماموریت «امید» امارات متحده عربی به مریخ، به نظر می‌رسد این روزها فضا نقل محافل و موضوع مورد توجه همگان است.

ده‌ها سال پس از نخستین دیدار بشر از ماه، بر اثر پیشرفت فناوری، ورود پول‌های بخش خصوصی، و افزایش استعدادها و کارشناسی، مسابقه تازه‌ای میان اقتصادهای در حال نضج و افراد ثروتمند جهان به راه افتاده است.

به گزارش عرب نیوز، تازه‌ترین بازیگر در این عرصه، «کمیسیون فضایی عربستان سعودی» (اس‌اس‌سی) است که سه سال پیش با فرمان سلطنتی ایجاد شد. ماموریت اس‌اس‌سی تسریع تنوع‌بخشی اقتصادی، ترغیب طرح‌های پژوهشی، و توسعه و افزایش شرکت بخش خصوصی در صنایع فضایی بین‌المللی است.

اس‌اس‌سی پس از راه‌اندازی در  ۱۸ دسامبر ۲۰۱۸، با آژانس فضایی اروپا، بریتانیا، فرانسه، و مجارستان وارد همکاری شد و نیز قراردادهایی با غول فضایی ایرباس و فدراسیون فضانوردی بین‌المللی امضا کرد، و دانشجویان سعودی را با بورس تحصیلی به بهترین دانشگاه‌های جهان اعزام کرد.

این‌ها همه نسبتا جدید است، ولی عربستان سابقه‌ای طولانی در ورود به فناوری‌های ماهواره ای دارد که عمدتا از «شهر علوم و فنون ملک عبدالعزیز» در ریاض سرچشمه گرفته است.

عربستان سعودی همچنین نقشی عمده در ایجاد شرکت ماهواره ارتباطاتی «عرب سَت» وابسته به جامعه عرب داشته است که نخستین ماهواره خود را در سال ۱۹۸۵ در فضا قرار داد.

کریس هتفیلد، فضانورد برجسته کانادایی که سه ماموریت فضایی را با موفقیت انجام داده، دو ایستگاه فضایی بنا کرده، دو بار در فضا راه رفته، یکی از اعضای تیم فضانوردان شاتل و سایوز بوده، فرماندهی ایستگاه فضایی بین‌المللی را برعهده داشته، و اکنون استاد دانشگاه و مشاور اسپیس اکس و ویرجین گالاکتیک است، می‌گوید که اس‌اس‌سی اکنون باید اهداف آینده خود در مورد اکتشاف‌های فضایی عربستان سعودی را به‌روشنی تعیین کند.

او می‌گوید: «نکته مهم، داشتن هدفی روشن برای [برنامه‌های] سازمان فضایی است؛ اهدافی که در کوتاه و بلندمدت برای خدمت به مردم عربستان باشد.»

شاهزاده سلطان بن سلمان، نخستین عرب مسلمان و عضو خاندان سلطنتی که به فضا رفته است، در سال ۲۰۲۰ و با اعلام سرمایه‌گذاری ۲.۱ میلیارد دلاری عربستان در پروژه‌های فضایی، گفت: «در دوره‌ای که ما زندگی می‌کنیم، فضا در جایگاه یکی از بخش‌های اساسی اقتصاد جهانی قرار گرفته است که بر کلیه جنبه‌های زندگی ما در کره زمین تاثیر دارد.»

او افزود: «ما معتقدیم فرصت‌های بسیاری در صنایع فضایی وجود دارد، و ما در عربستان سعودی قصد داریم در کلیه سطوح از این فرصت‌ها استفاده کنیم.

«از جنبه فناوری [برنامه‌های فضایی]، اگر قرار است ماهواره یا سفینه بسازید یا مردم را برای سفر به فضا آموزش دهید یا بخواهید مجموعه مسکونی برای بشر در ماه بنا کنید، همه با چالش‌های بزرگی روبه‌روست که از نظر علمی و تولید صنعتی برای کشور مفید خواهد بود.»

اما از فواید اقتصادی، علمی، و استراتژیک گذشته، به اعتقاد هتفیلد، سرمایه‌گذاری در فناوری فضایی الهام‌بخش  جوامع نیز است و در آن‌ها حس خوش‌بینی به آینده ایجاد می‌کند.

او می‌گوید: «اکتشاف‌های فضایی نقش مهمی در الهام بخشیدن به مردم در مورد تجسم آینده‌ای متفاوت دارد تا تلاش کنند در زمینه‌های نوینی کسب مهارت کنند و از خود انسان‌هایی متفاوت بسازند که می‌خواهند فضانورد شوند؛ هدفی که در غیر این صورت نمی‌داشتند.»