سراجالدین حقانی، وزیر داخله (کشور) طالبان و رهبر شبکه حقانی که روز یکشنبه ۱۴ خرداد (۴ ژوئن)، برای نخستینبار از کابل به شمال افغانستان رفت، در سه روز گذشته، نشستهای محرمانهای را با حضور فرماندهان ارشد طالبان پشتونتبار در شهرهای مزارشریف و شبرغان برگزار کرده است.
منابع آگاه در جوزجان به ایندیپندنت فارسی گفتند که نشستهای سراجالدین حقانی با فرماندهان پشتونتبار طالبان روزهای دوشنبه و سهشنبه در قصر متعلق به مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی اسلامی و معاون نخست دولت پیشین افغانستان، برگزار شدند. روز دوشنبه، به هیچیک از فرماندهان ازبک، تاجیک و ترکمن اجازه ورود به محل برگزاری نشست داده نشده است، اما بعد از ظهر روز سهشنبه و در یک نشست مردمی، برخی از فرماندهان غیرپشتون، توانستند در محل نشست حضور داشته باشند.
به گفته منابع آگاه، بیاعتمادی میان طالبان پشتون و غیرپشتون در جوزجان باعث شده است تا سراجالدین حقانی به فرماندهان غیرپشتون اجازه ورود به محل برگزاری نشست را ندهد.
به نقل از منابع آگاه، با وجود آنکه قاری حفیظ پهلوان از قوم ترکمن، بهعنوان فرمانده پلیس طالبان در جوزجان کار میکند، اما مسئولیت تامین امنیت محل اقامت و برگزاری نشستهای سراجالدین حقانی را، اعضای شبکه حقانی و ماموران اداره استخبارات (اطلاعات) طالبان به عهده دارند. رئیس اداره استخبارات (اطلاعات) طالبان در جوزجان، یکی از فرماندهان پشتونتبار این گروه به نام مولوی خوشحال است که از افراد مورد اعتماد سراجالدین حقانی به شمار میرود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جوزجان در شمال افغانستان یک استان ازبک و ترکمننشین است و سالها مرکز قدرت مارشال عبدالرشید دوستم بود که اکنون در ترکیه و در تبعید به سر میبرد.
طالبان با سلطه بر افغانستان، قصر، خانه و اماکن متعلق به مارشال دوستم و بستگان او را تصاحب کردند. روز سهشنبه، سراجالدین حقانی یک مدرسه دینی را در شهر شبرغان به نام «مدرسه جهادی» افتتاح کرد که در یک ساختمان متعلق به مارشال دوستم ایجاد شده است. در این مدرسه دینی، کودکان و نوجوانانی از خانوادههای اعضای طالبان بهویژه آنانی که در نبرد با نیروهای تحت امر دوستم در سال ۲۰۰۱ در دشت لیلی در حومه شبرغان کشته شدند، آموزش خواهند دید.
باگذشت ۲۱ ماه از سلطه طالبان بر افغانستان، این نخستین سفر سراجالدین حقانی به شمال افغانستان است. حقانی پیش از این، بیشتر در شرق افغانستان که زادگاه او است، قدرتنمایی کرده است.
برخلاف حقانی، ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان تاکنون چندینبار به شهرهای شمال افغانستان سفر کرده و مسئولان محلی طالبان در شمال نیز بیشتر از یعقوب فرمان میبرند.
حضور طالبان پاکستانی در شبرغان
با وجود آنکه روز یکشنبه، سراجالدین حقانی ابتدا وارد مزارشریف شد، اما پس از یک جلسه محرمانه با فرماندهان ارشد این گروه در شهر مزارشریف که در آن جلسه نیز فقط فرماندهان پشتونتبار بهویژه مسئولان اداره استخبارات (اطلاعات) این گروه حضور داشتند، حقانی عازم شهر شبرغان شد. اداره شهر مزارشریف در دست مولوی یوسف وفا، از افراد قدرتمند و نزدیک به ملا هبتالله آخوندزاده است. وفا یک پشتون قندهاری است و تا پیش از کشته شدن داوود مزمل، بهعنوان استاندار طالبان در قندهار کار میکرد.
با این حال، در دو روز گذشته و همزمان با حضور حقانی در شبرغان، شماری اعضای تحریک طالبان پاکستان نیز در آن شهر دیده شدهاند.
یکی از ساکنان شهر شبرغان با شرط محفوظ ماندن نام خود به ایندیپندنت فارسی گفت شش عضو تحریک طالبان پاکستان را که به زبان اردو صحبت میکنند، در «کوچه گدام» در مرکز شهر شبرغان دیدهاند. به گفته این منبع آگاه، این افراد در گفتوگو با ساکنان محل گفتند که بهتازگی به شهر شبرغان کوچ کردهاند و پس از این در این شهر زندگی میکنند. این افراد خودشان را «مهاجرانی از میرانشاه پاکستان» معرفی کردهاند.
روزهای شنبه و یکشنبه گذشته، رانا ثناءالله، وزیر کشور پاکستان، و ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، در مصاحبههایی گفتند که طرح انتقال اعضای تحریک طالبان پاکستان و مهاجران پاکستانی ساکن در نوار مرزی پاکستان، به دیگر استانهای افغانستان در حال بررسی است. وزیر کشور پاکستان و سخنگوی رژیم طالبان گفتند که هدف از این کار، جلوگیری از تهدید شدن از سمت نوار مرزی پاکستان است. هرچند رانا ثناءالله و ذبیحالله مجاهد، از شهر مشخصی برای استقرار اعضای تحریک طالبان پاکستان و مهاجران پاکستانی نام نبردند، به نظر میرسد منظور از «استانهای دیگر»، شمال افغانستان است که به لحاظ جغرافیایی با پاکستان فاصله دارد.
سراجالدین حقانی که سال گذشته چندین بار میزبان مذاکرات دولت پاکستان و اعضای تحریک طالبان پاکستان در کابل بود، نفوذ زیادی در میان طالبان پاکستانی دارد. سران شبکه حقانی، پس از فروپاشی رژیم طالبان در اواخر سال ۲۰۰۱، در میرانشاه پاکستان و بخشهای از وزیرستان شمالی مستقر شدند و از آن زمان روابط نزدیکی با شبهنظامیان پاکستانی برقرار کردند.
براساس همین روابط، پس از فروپاشی دولت جمهوری و تصاحب قدرت از طرف طالبان، حدود ۴۵۰۰ تن از اعضای تحریک طالبان پاکستان، به افغانستان سرازیر شدند و در کابل و شماری از شهرهای شرق این کشور که حوزه نفوذ شبکه حقانی است، مستقر شدند.
مقامهای پاکستانی طی نزدیک به دوسال گذشته، همواره از پناه گرفتن اعضای تحریک طالبان پاکستان در شرق افغانستان انتقاد کردهاند و از مقامهای رژیم طالبان در افغانستان خواستهاند که به دشمنان دولت پاکستان پناه ندهند.
در حالی که دستورکار سراجالدین حقانی در سفر به شمال افغانستان مشخص نیست و همچنین اطلاعات زیادی از محتوای نشستهای محرمانه او با فرماندهان پشتونتبار در دست نیست، این نگرانی که شمال افغانستان به محلی برای تجمع شبهنظامیان پاکستانی تبدیل شود، در حال افزایش است.