پس از موفقیت چشمگیر چین در میانجیگری میان عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در ماه مارس گذشته، که به از سر گیری روابط دیپلماتیک بین ریاض و تهران منجر شد، این کشور اکنون در تلاش است تا جایگاه خود را در حکم میانجیگر موثر در خاورمیانه تثبیت کند.

در همین ارتباط، هوآ چونیینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، اعلام کرد قرار است محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، بنا به دعوت شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، از ۱۳ تا ۱۶ ژوئن امسال در سفری رسمی عازم چین شود.

از سوی دیگر، وانگ ون‌بین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، جمعه گذشته (۹ ژوئن ۲۰۲۳) در کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد: «محمود عباس نخستین رئیس دولت یک کشور عربی است که در سال جاری وارد پکن می‌شود. این امر نشان‌دهنده سطح بالای روابط دیرینه و دوستانه بین چین و فلسطین است». او افزود: «محمود عباس دوست قدیمی مردم چین است و چین همواره از آرمان عادلانه مردم فلسطین برای احیای حقوق مشروع ملی‌شان حمایت کرده است.»

به گزارش خبرگزاری شینهوا، در ماه آوریل گذشته، چین گانگ، وزیر امور خارجه چین، همتایان اسرائیلی و فلسطینی خود را از آمادگی کشورش برای کمک به مذاکرات صلح مطلع کرد. او به ریاض‌المالکی، وزیر امور خارجه فلسطین، گفت پکن از آغاز دوباره هرچه زودتر مذاکرات حمایت می‌کند. وزیر امور خارجه چین در تماس تلفنی با الی کوهن، وزیر امور خارجه اسرائیل، او را به برداشتن «گام‌هایی برای از سرگیری مذاکرات صلح» تشویق کرد و افزود چین مایل است این امر را تسهیل کند.

روزنامه العرب چاپ لندن نیز در گزارشی نوشت: «ناظران بر این باورند که چین به دنبال رقابت با آمریکا در حوزه‌های نفوذ آن و به‌ویژه در خاورمیانه است. با این حال، صحبت کردن در مورد امکان موفقیت چین در دستیابی به پیشرفت در مسئله فلسطین، به علت‌های متعدد، که مهم‌ترین آن‌ها موضع اسرائیل است، محتمل به نظر نمی‌رسد.»

در این گزارش آمده است که چین خواهان تقویت روابط خود در خاورمیانه است و قصد دارد آمریکا را در یکی از مهم‌ترین حوزه‌های نفوذش به چالش بکشد. در واقع، تلاش‌های اخیر آمریکا برای بازنگری در موضوع کاهش تعهداتش در منطقه ناشی از نگرانی در مورد گسترش نفوذ چین در خاورمیانه است.

روزنامه العرب نوشت: «پس از تصمیم پکن برای ایفای نقش در حل مسئله فلسطین، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز در صدد میانجیگری در حل تنش میان اسرائيل و فلسطین برآمد و از بنیامین نتانیاهو، نخست‌‌وزیر اسرائیل، خواست که به طرح تشکیل کشور فلسطین لطمه نزند، اما هیچ دستاوردی در این عرصه نداشت.»

روزنامه العرب افزود: «دولت جو بایدن از زمان روی ‌کار آمدن نشان داده است که مناقشه فلسطین و اسرائيل را در اولویت قرار نمی‌دهد و تمرکزش بر حفظ آرامش بین دو طرف و در عین حال تلاش برای بهبود شرایط اقتصادی فلسطینیان است. به باور ناظران، همین امر باعث شده است پکن با بهره‌جویی از عقب‌نشینی واشنگتن، خود را میانجیگری موثر در پرونده فلسطین و اسرائیل معرفی کند. البته، فارغ از نتایج و پیامدهای تلاش‌های چین در حل تنش‌ها، پکن خواست این پیام را به همه برساند که آماده ایفای نقش‌های گسترده‌تر در منطقه است.»