مهمترین رزمایش هوایی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) روز دوشنبه، ۱۲ژوئن (۲۲ خرداد)، پس از آن شروع شد که جت‌های جنگنده (یوروفایتر تایفون) این ائتلاف هفته گذشته در ماموریت‌های متعددی چند هواپیماهای نظامی ناشناس روسیه بر فراز دریای بالتیک را رهگیری کردند.

گفته می‌شود تنها در یکی از این عملیات‌ها نیروهای هوایی ناتو یک جنگنده سوخو ۲۷ را در حالی که هواپیمای جاسوسی نیروی هوایی روسیه را اسکورت می‌کرد رهگیری کرده است.

ناتو بزرگ‌ترین رزمایش هوایی تاریخ خود را با هدف نمایش اتحاد و همبستگی میان اعضای ناتو در رویارویی با تهدیدهای احتمالی، به ویژه در برابر روسیه آغاز کرد.

حضور حدود ۲۵۰ هواپیمای نظامی از ۲۵ کشور عضو، و شرکای ناتو از جمله ژاپن، و همینطور سوئد که به تازگی خواستار پیوستن به پیمان آتلانتیک شمالی شده در رزمایش نظامی «مدافع هوایی ۲۳» نشان از گستردگی این تمرین نظامی دارد.

مشارکت ژاپن، کشوری در آن‌سوی جهان، میان اقیانوس هند و اقیانوس آرام، در این رزمایش ده‌ روزه به رهبری آلمان از دامنه همبستگی با این سازمان نظامی مشترک در گرما‌گرم جنگ روسیه در خاک اوکراین و برای جلوگیری از تهدید‌های روزافزون مسکو حکایت دارد.

از همین‌رو، مقام‌های ناتو نیز این رزمایش را برای فراهم کردن قابلیت همکاری بین نیروهای هوایی ناتو و نیروهای تقویتی در آن‌سوی اقیانوس اطلس ضروری خوانده‌اند. آنها رزمایش «مدافع هوایی ۲۳» را نشانه پیوند فرامنطقه‌ای ناتو در تقویت بازدارندگی و دفاع از متحدان در برابر هر گونه تهدید می‌دانند.

رزمایش «مدافع هوایی ۲۳» دربرگیرنده تمرین‌ها و آموزش‌های عملیاتی و تاکتیکی است و با حدود دو هزار پرواز عمدتاً در آلمان برگزار می‌شود. بخش‌هایی از این رزمایش در جمهوری چک، استونی و لتونی انجام خواهد شد. تمامی پرواز‌ها در ارتفاع بین ۲۵۰۰ تا  ۱۵ هزار متر از سطح دریا انجام می‌شود.

قرار نیست هیچ ماموریتی زیر ارتفاع انجام شود. بخشی از این رزمایش شامل عملیات سوخت‌گیری جت‌های جنگنده در حین پرواز است. سوخت‌گیری‌ها قرار است در ارتفاع بین سه تا ده هزار متر از سطح دریا انجام گیرد. پروازهای آموزشی برای جت‌های جنگی نیز در ارتفاعات ۲۵۰۰ تا سه هزار متر انجام خواهد شد.

این رزمایش چند هفته پس از آن صورت می‌گیرد که ایالات متحده سرآخر موافقت خود را با آموزش خلبانان اوکراینی برای هدایت جنگنده‌های اف ۱۶ ساخت آمریکا اعلام کرد. هدف از این تصمیم نه‌تنها تقویت توان دفاعی در برابر روسیه در جنگ اوکراین، بلکه به عنوان بخشی از یک برنامه بلند‌مدت با رویکرد بازدارندگی عنوان شده است.

به گفته ژنرال اینگو گرهارتز، فرمانده نیروی هوایی آلمان، رزمایش «مدافع هوایی ۲۳» در سال ۲۰۱۸ و در واکنش به تهاجم مسکو به خاک اوکراین در سال ۲۰۱۴ و الحاق کریمه به قلمرو روسیه طراحی شد.

گرچه سابقه این رزمایش به پنج سال قبل باز مي‌گردد اما حمله نظامی دوم روسیه به اوکراین در فوریه سال گذشته میلادی، ناتو مهم‌ترین پیمان نظامی غرب را که حدود ۷۵ سال پیش برای مقابله با تهدید‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق شکل گرفته بود، در مسیر خود مصمم‌تر کرد.

هدف این تمرین نظامی عظیم با مشارکت حدود ۱۰ هزار نفر، تقویت ظرفیت‌های همکاری و قابلیت‌های دفاعی در برابر تهدید‌های ناشی از حملات احتمالی پهپادها و موشک‌های کروز به قلمرو ناتو اعلام شده است.

تهدید‌های ناشی از تهاجم گسترده و ادامه‌دار روسیه به اوکراین در عمل فنلاند و سوئد، دو کشوری که از مدت‌ها پیش برای جلوگیری از هرگونه تنش و درگیری احتمالی با مسکو اعلام بی‌طرفی کرده بودند را به پیوستن به این بزرگترین نهاد نظامی غرب سوق داد.

امی گاتمن، سفیر ایالات متحده در آلمان، بر این باور است که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه پیام این رزمایش را دریافت خواهد کرد.

سامانه اینترنتی نیروهای مسلح آلمان اعلام کرده که در همکاری با مقام‌های مسئول کنترل حمل‌ونقل هوایی، خطوط هوایی و فرودگاه‌های غیرنظامی، قرار است تا جایی که ممکن است تاثیر این رزمایش بر پروازهای هوایی غیرنظامی به حداقل برسد. با این حال، مقام‌های آلمانی و برخی خطوط هوایی این کشور هشدار داده‌اند که به دلیل این رزمایش ممکن است برخی برنامه‌های پرواز تحت تأثیر قرار گیرند.

در آستانه شروع رزمایش «مدافع هوایی ۲۳»، صدها نفر روز شنبه در وونستورف، در شمال آلمان، تجمع کردند. آنها با شعار «صلح را تمرین کن، نه جنگ را» اعتراض خود را به این رزمایش نظامی نشان دادند. معترضان خواستار راه حلی «دیپلماتیک» برای تهاجم روسیه به اوکراین و آتش‌بس فوری شدند.

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در آغاز دوران جنگ سرد بنا نهاده شد و هم‌اکنون با ۳۱ عضو از اروپا و آمریکای شمالی به مهم‌ترین سازمان دفاع نظامی مشترک در جهان تبدیل شده است.