آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، روز یکشنبه، ۲۵ ژوئن (۴ تیر)، در واکنش به شورش کوتاهمدت یوگنی پریگوژین، فرمانده گروه واگنر، گفت بحران روسیه در ارتباط با تلاش مزدوران برای شورش علیه کرملین که ولادیمیر پوتین را به پذیرش توافقی برای عفو شورشیان واداشت، «شکافهای واقعی» در اقتدار رئیس جمهوری روسیه را آشکار کرد.
وزیر خارجه ایالات متحده به برنامه «در برابر ملت» شبکه خبری سیبیاس گفت: «شورش گروه مزدوران خصوصی واگنر و رهبر آن، یوگنی پریگوژین، در آخرهفته، چالش مستقیمی برای اقتدار پوتین بود. این ماجرا پرسشهای جدی و شکافهای واقعی را مطرح میکند.»
نیروهای گروه واگنر روز جمعه، ۲۳ ژوئن، دست به شورش زدند و بدون هیچ مانعی وارد شهر روستوف شدند و صدها کیلومتر به سمت مسکو پیشروی کردند. با این حال، پریگوژین، رهبر گروه واگنر، روز شنبه به سربازانش دستور داد به اردوگاههای خود در اوکراین بازگردند و در کنار سربازان ارتش روسیه بجنگند. پریگوژین هم بر اساس توافقی با مسکو، به بلاروس میرود و اتهامها علیه او کنار گذاشته میشود، اما آینده او پس از این توافق چندان مشخص نیست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
از سوی دیگر، روزنامه واشنگتنپست در گزارشی نوشت جاسوسان ایالات متحده، اواسط ژوئن دریافتند پریگوژین در حال برنامهریزی عملیات مسلحانه در روسیه است.
واشنگتنپست همچنین نوشت آژانسهای اطلاعاتی ایالات متحده معتقدند پوتین نیز از اینکه پریگوژین در حال طراحی نقشهای است، اطلاع داشت. بنا به این گزارش، زمان دقیق اطلاع یافتن او روشن نیست، اما «قطعا بیش از ۲۴ ساعت» پیش از آغاز عملیات واگنر بوده است. با این حال، مشخص نیست چرا پوتین بهمنظور خنثی کردن عملیات پریگوژین اقدامی انجام نداد. مقامهای آمریکایی حدس میزنند انفعال پوتین، منعکسکننده فقدان هماهنگی در سطوح بالا در دولت روسیه و رقابتهای داخلی احتمالی باشد.
به گزارش واشنگتنپست، این اطلاعات، نگرانیهای شدیدی در مورد میزان ثبات و بقای ولادیمیر پوتین در قدرت، و اینکه این بیثباتی چه معنایی میتواند برای کنترل زرادخانه هستهای روسیه داشته باشد، ایجاد کرد.
یکی از مقامهای آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، به واشنگتنپست گفت ماهیت و زمان دقیق برنامههای پریگوژین تا مدت کوتاهی پیش از آغاز حرکت نیروهایش به سمت مسکو در روزهای جمعه و شنبه، مشخص نبود، اما نشانههای کافی وجود داشت که بتوان به رهبری ایالات متحده گفت چیزی در حال رخ دادن است.
به گفته مقامهای ایالات متحده، نگرانی جدیای در مورد بیثباتی احتمالی ناشی از وقوع جنگ داخلی در روسیه، وجود داشت.
مقامهای ایالات متحده اعلام کردند علاوه بر کاخ سفید، مقامهای ارشد پنتاگون، وزارت امور خارجه و کنگره نیز طی دو هفته گذشته در جریان اطلاعاتی در این زمینه قرار گرفتند. شبکه خبری سیانان نیز پیشتر گزارش داد مقامهای اطلاعاتی هفته گذشته درباره این موضوع به رهبران کنگره گزارش داده بودند.
مقامهای ایالات متحده میگویند محرک اصلی پریگوژین، دستور وزارت دفاع روسیه در دهم ژوئن بود که بر اساس آن، همه گروههای داوطلب باید با دولت قرارداد امضا کنند. یک مقام ارشد اوکراینی گفت مقامهای نظامی اوکراین نیز پس از اطلاعیه ۱۰ ژوئن دولت روسیه، پریگوژین را زیر نظر داشتند و به طرز فزایندهای بر این باور بودند که امکان دارد او نیروهایش را علیه مسکو بسیج کند.
اگرچه به نظر میرسد بحرانی که گروه واگنر برای کرملین ایجاد کرد، در کوتاه مدت حل شده است، اما واشنگتنپست مینویسد واگنر در حال ساخت یک امپراطوری واقعی در آفریقا است که آنجا در برابر دریافت حقوق استفاده از معادن ارزشمند، امنیت دولتها را در برخی کشورهای آفریقایی تامین میکند.
مقامهای آمریکایی معتقدند هرچند پریگوژین اینک کنار رفته است اما پوتین قطعا ضعیف به نظر خواهد رسید.