ستایش جهاد و افراطی‌گری دینی؛ کودکان در افغانستان طالبانی چه می‌آموزند؟

طالبان کتاب‌های آموزشی را از توصیف جهادگرایی و جنگ پر کرده‌اند

کودکان یک مدرسه در شهر قندهار، پرچم طالبان را در دست گرفته‌اند-JAVED TANVEERAFP

انتشار چند صفحه از یک کتاب آموزشی در رسانه‌های اجتماعی، با واکنش‌های گسترده‌ کاربران افغان روبرو شد. این کتاب با عنوان «سوادآموزی نوین برای صنف‌های ابتدایی، کودکستان‌ها و نرسری‌ها» را انتشارات «بشارت»، وابسته به طالبان، منتشر کرده است.

در یکی از صفحات این کتاب در مورد آموزش حرف «ی» چنین آمده است: «ی – یعقوب» و در ادامه برای اینکه دانش‌آموز بیشتر تمرین کند، چند مثال آورده است: «ملا محمد یعقوب یک مجاهد است. محمد یعقوب در مقابل اشغالگران مرتد آمریکایی جهاد کرده است.»

 

در پایان این درس از دانش‌آموزان خواسته شده است که با کلمه‌های مرتد، اشغالگر و مجاهد، جمله بسازند تا نحوه نوشتن درست کلمه‌ها را یاد بگیرند.

در صفحه دیگر این کتاب آموزشی، درس حرف «د» چنین آغاز می‌شود:« د- دلاور – مجاهدین امارت اسلامی بسیار دلاور هستند.» عکسی از ملا عبدالغنی برادر، معاون نخست‌وزیر طالبان، در این صفحه چاپ شده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در تمرین حرف «ص» در این کتاب آموزشی آمده است: «صالح از صراحی به مجاهدین آب داد.»

انتشارات بشارت که این کتاب و شماری دیگر از کتاب‌های آموزشی مشابه را در کابل منتشر کرده است، در سال ۲۰۲۱ و پس از به قدرت رسیدن طالبان تاسیس شد. این انتشارات در وب‌سایت خود ادعا کرده که «بزرگ‌ترین کتابخانه در سطح افغانستان» است و هزاران کتاب را به‌صورت آنلاین در اختیار مردم قرار داده است.

نویسنده کتاب «سوادآموزی نوین»، یک عضو طالبان به نام حفیظ‌الله لشکری است. در وب‌سایت انتشارات بشارت درباره حفیظ‌الله لشکری آمده است که او در تاریخ ۱۵ اوت ۲۰۲۱، در روز فروپاشی دولت پیشین افغانستان، هنگام پیشروی به سمت مرکز استان میدان وردک کشته شده است. جالب این است که ملا یعقوب دست‌کم یک ماه بعد از کشته شدن حفیظ‌الله لشکری به‌عنوان وزیر دفاع طالبان منصوب شد. به نظر می‌رسد این کتاب قبلا منتشر شده و با به قدرت رسیدن طالبان و تشکیل کابینه این گروه، نسخه جدید آن در انتشارات بشارت چاپ شده است.

در وب‌سایت کتابخانه بشارت شمار کتاب‌هایی که حفیظ‌الله لشکری نوشته و منتشر کرده‌، ۶۴ جلد است. بیشتر این کتاب‌ها در حوزه دین و مسائل مذهبی‌، سوادآموزی و داستان برای کودکان است.

کتاب‌های آموزشی منتشر‌شده در انتشارات بشارت هرچند جزئی از کتاب‌های آموزشی مدارس رسمی افغانستان نیستند، اما نگرانی کاربران افغان در رسانه‌های اجتماعی این است که محتوای موردنظر طالبان در مدارس رسمی نیز مشابه همین کتاب باشد. طالبان به‌دلیل مسائل مالی تا‌کنون نتوانسته‌اند کتاب جدید آموزشی برای مدارس رسمی افغانستان چاپ کنند، اما وزارت معارف (آموزش‌وپرورش) یک کمیته به منظور بررسی کتاب‌های آموزشی تشکیل داد و خواستار حذف متون تاریخی، فرهنگی، هنری و سنتی از کتاب‌های آموزشی شد و تاکید کرد که مسائل جهادی، اسلامی و مذهبی باید وارد کتاب‌ها شوند.

کمیته یادشده همچنین خواستار حذف درس‌هایی مانند حقوق بشر، دموکراسی، آزادی بیان و حقوق زنان از کتاب‌های آموزشی شد و اعلام کرد به‌جای این موارد، باید روایت جنگ طالبان با دولت‌های پیشین افغانستان و حامیان غربی‌اش، کارنامه رهبران طالبان و تاریخ اسلام به روایت طالبان نوشته شود.

انتشار چند صفحه از کتاب آموزشی «سوادآموزی نوین» در رسانه‌های اجتماعی، با واکنش‌ بسیاری از کاربران افغان روبرو شد. برخی از این کاربران نوشته‌اند که پیش از بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، باید مسئله محتوای کتاب‌های آموزشی حل شود، چون آموزش کودکان در مدارس طالبانی، آینده افغانستان را با خطرهای بیشتری مواجه می‌کند.

حضرت وهریز، نویسنده و مترجم که یک مدرسه خصوصی آنلاین را تاسیس کرده است، در مطلبی در فیس‌بوک نوشت: «نگرانی اصلی را آن هدفی ایجاد می‌کند که طالبان در آموزش کودکان، جوانان و نوجوانان به دنبال آن است.»

وهریز افزود «مکتب خانگی» یا مدارس خودگران محلی، بهترین پاسخ به اقدام‌ طالبان است.

 

شماری از فعالان اجتماعی در افغانستان نیز با بازنشر عکس‌هایی از صفحه‌های این کتاب آموزشی نوشتند که خطر تبدیل ‌شدن مدارس رسمی به مدارس دینی و جهادی در افغانستان جدی است و کودکان در این مدارس به جهادگرایان آینده تبدیل خواهند شد.

سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه حقانی و وزیر داخله (کشور) طالبان، روز شنبه گذشته، در یک سخنرانی در شرق افغانستان گفت که با سلطه طالبان، فاصله میان مدارس رسمی، دانشگاه‌ها و مدارس دینی از بین رفته است و همه در یک مسیر قرار گرفته‌اند.