معاون دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی از راه اندازی سایت فرزندخواندگی خبر داد. احمد خاکی در مراسم افطاری یک مرکز شیرخوارگاه و نوباوگان در شهر زنجان در جمع خبرنگاران گفت: «طبق برنامه ریزی‌های انجام گرفته سایت فرزندخواندگی در کشور راه اندازی خواهد شد که با تحقق این مهم همپوشانی لازم ایجاد می شود».
شرایط فرزندخواندگی در ایران شامل زن و شوهری که پنج سال از زندگی آنها می‌گذرد و صاحب فرزند نشده‌اند، دختران و زنان مجرد طبق شرایط سنی تعیین شده و کسانی که متقاضی فرزند دوم هستند، می‌شود و فعلا طرحی برای آقایان وجود ندارد.
ایران تا مدت‌های زیاد با تفکرات و باورهای نادرست در مورد فرزندخواندگی دست و پنجه نرم می‌کرد ولی گویا این مهم در حال تغییر است. خاکی با اشاره به اینکه در قبال ۱۰ متقاضی، یک فرزند وجود دارد، گفت: «سال قبل رشد ۱۰ تا ۱۲ درصدی واگذاری فرزند را داشتیم و این امر در سایه تعامل و همکاری به وجود آمده است و برخی از استان‌ها ۳۰۰ تا ۴۰۰ فرزند واگذار کرده‌اند. اتفاق خوبی که در کشور رخ داده است این است که تفکرات تغییر یافته و حتی خانواده‌ها فرزند سن بالاتر از نوزاد را قبول می‌کنند. البته یک اتفاق خوب دیگر نیز این است که خانواده‌ها متقاضی فرزندانی هستند که پرونده پزشکی دارند و سال قبل نیز فرزندانی را واگذار کردیم که توسط خانواده برای مداوا به خارج از کشور نیز رفتند».
همچنین، معاون سازمان بهزیستی در مورد بخش‌هایی که هنوز نیاز به اصلاح دارد، گفت: «نکته قابل اهمیت دیگر این است که امروز خانواده‌ها بیشتر متقاضی فرزند دختر هستند و ما می‌خواهیم شرایط را طوری فراهم کنیم که درصد تقبل نوزاد پسر نیز افزایش پیدا کند».
این در حالیست که به گفته ساره محمدی، مدیر ملی پروژه جمعیت در وزارت بهداشت، در حال حاضر ۳ میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد و سالانه ۸۰ هزار نفر به آمار این افراد افزوده می‌شود. آماری در مورد وضعیت اقتصادی این خانواده‌ها وجود ندارد ولی اگر آنها از جمله ۲۰ میلیون نفری باشند که مسکن بد دارند، به طور خودکار از چنین امکانی محروم می‌شوند. به گفته میرطاهر موسوی، جامعه شناس، یک چهارم جمعیت ایران دارای مسکن نامطلوب هستند: «رشد حاشیه نشینی در ۵۰ سال اخیر شدت زیادی یافته است و سهم ایران از حاشیه نشینی در سراسر دنیا ۲۵ درصد است که رقم نگران کننده‌ای است. در سال ۹۷، بیش از ۲۵۵ هزار نفر از شهروندان تهرانی به حاشیه‌نشینان پیوستند».
علاوه بر مسائل فرهنگی، اصلاح قوانین فرزندخواندگی نیز در روند صعودی این کار پسندیده تاثیرگذار بوده است. پیش از اصلاح این قانون، موانع متعددی بر سر راه خانواده‌های مشتاق به این امر وجود داشت که با اصلاح آن در سال ۹۴، روند کار به مراتب آسان تر شد. طی قانون اصلاح شده، زنان مجرد، ایرانیان مقیم خارج از کشور و خانواده‌هایی که فرزند دارند، نیز می‌توانند برای فرزندخواندگی اقدام کنند و سن فرزندخواندگی از ۱۲ سال به ۱۶ سال تغییر داده شد.
می‌توان گفت مهم‌ترین شایعه بازدارنده در مورد فرزندخواندگی حمایت مالی از فرزند است. برخلاف باور عمومی اختصاص ملک به فرزندخوانده نه پیش شرط، بلکه منوط به نظر قاضی است؛ همچنین به ارث بردن اموال توسط فرزندخوانده نیز به نظر قاضی بستگی دارد.
معاون دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی با بیان اینکه صلاحیت اخلاقی خانواده‌های متقاضی فرزندخواندگی به جد بررسی می‌شود، گفت: «این فرزندان آینده‌سازان کشور هستند از همین رو افراد انتخابی باید کسانی باشند که لیاقت لازم را داشته باشند. ما به دنبال این هستیم که فرزندان یک زندگی طبیعی داشته باشند و در یک شبه خانواده زندگی کنند تا هر کدام یک مسئولیت خاصی داشته باشند».
وی تصریح کرد: «سیاست ما مرکزداری نیست و از این رو به دنبال واگذاری فرزندان به صورت دائم و امین موقت به خانواده‌ها هستیم، چون در واقع بزرگترین خدمت به فرزندان است که البته در این حوزه تعامل خوبی بین قوه قضائیه، بهزیستی و ثبت‌احوال وجود دارد و همین امر موجب شده است که سیر طبیعی واگذاری فرزندان روز به روز افزایش پیدا کند».
قوانین حمایتی از حقوق کودکان هنوز جای کار بسیار در ایران دارد. موارد متعدد کودک آزاری توسط والدین و معلمان، قاچاق کودک به نیت کار و کودک همسری واقعا آزاردهنده هستند. طیبه سیاوشی، نماینده فراکسیون امید مجلس در حساب توئیتری خود نوشت: «سرانجام تبصرهٔ مادهٔ ۹ لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان اصلاح شد و بی‌توجهی و سهل‌انگاری والدین که منجر به آزار جنسی و حتی روانی کودک شود، مستوجب مجازات خواهد بود. این مصوبه، برای فعالان حوزهٔ کودک، امیدواری ایجاد کرد تا انشاءالله در همین مجلس شاهد تصویب منع کودک‌همسری هم باشیم».
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور نیز اعلام کرد: «هفتاد درصد از کودکان غیر ایرانی که پذیرش شدند، اسناد هویتی نیز ندارند. ما باید بدانیم که آیا این بچه قاچاق شده و یا اینکه تحت چه شرایطی به ایران آمده است. باید پدر و مادر کودک را شناسایی کنیم که این عامل نیازمند همکاری بیشتر اداره اتباع است تا انجام شود، زیرا ممکن است کودک قاچاق شده باشد».
