دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوری آمریکا، با صدور سه فرمان اجرایی، اقتصاد جهان را دچار تلاطم کرده است. به گزارش اسوشیتدپرس، تعرفه‌های دولت ترامپ علیه کانادا و مکزیک که با هدف جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی و تجارت غیرقانونی ماده مخدر فنتانیل اعمال شد، به مالیات‌های تلافی‌جویانه هر دو کشور بر واردات از آمریکا منجر شد.

ترامپ همچنین با هدف توقف تولید فنتانیل، ۱۰ درصد تعرفه اضافی بر واردات از چین وضع کرد.

در ادامه نگاهی داریم به مفاد این فرمان‌های اجرایی و نحوه‌‌ای که قرار است اجرا شوند.

قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی چیست؟

این قانون که در سال ۱۹۷۷ تصویب شد، به ترامپ اجازه داد تا در فرمان‌های اجرایی‌اش وضعیت اضطراری اقتصادی اعلام و تعرفه‌های تجاری اعمال کند. 

در حال حاضر، چندین وضعیت اضطراری فعال وجود دارد، از جمله مواردی که در واکنش به بحران گروگان‌گیری سفارت آمریکا در تهران، نقض حقوق بشر در ونزوئلا و توسعه تسلیحات هسته‌‌ای در کره شمالی، و اقدام‌های گوناگون چین و روسیه اتخاذ شد‌ه‌اند.

تعرفه‌های وضع‌شده در مورد کانادا، مکزیک و چین چیست؟

این تعرفه‌ها از روز سه‌شنبه اجرایی خواهند شد.

بر تمام اقلام وارداتی از کانادا ۲۵ درصد تعرفه اضافی اعمال خواهد شد، به‌جز نفت، گاز طبیعی، برق و سایر محصولات انرژی که مشمول تعرفه ۱۰ درصدی خواهند شد. این نرخ پایین‌تر برای جلوگیری از افزایش قیمت بنزین و هزینه‌های انرژی برای مصرف‌کنندگان و کسب‌و‌کارهای آمریکایی در نظر گرفته شده است.

تمام اقلام وارداتی از مکزیک مشمول تعرفه ۲۵ درصدی خواهند شد؛ و بر تمام کالاهای وارداتی از چین ۱۰ درصد تعرفه اضافی اعمال می‌شود.

چرا این تعرفه‌ها اعمال شدند؟

در فرمان‌های اجرایی ترامپ آمده است که اعمال این تعرفه‌ها نتیجه مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر است.

در فرمان اجرایی درباره مکزیک اشاره شده است که قاچاقچیان مواد مخدر و دولت مکزیک «اتحادی تحمل‌ناپذیر» دارند که «امنیت ملی آمریکا را به خطر می‌اندازد» و بنابراین، «باید نفوذ این کارتل‌های خطرناک را ریشه‌کن کنیم».

در فرمان اجرایی درباره کانادا گفته می‌شود که کارتل‌های مکزیکی در این کشور فعال‌اند و با وجود میزان به‌نسبت کم فنتانیل توقیف‌شده، همین مقدار «برای کشتن ۹.۵ میلیون آمریکایی کافی است».

در فرمان اجرایی در مورد چین آمده است دولت چین «پناهگاهی امن» برای سازمان‌‌های خلافکار فراهم کرده است تا «درآمد حاصل از تولید، حمل‌و‌نقل، و فروش مواد مخدر مصنوعی غیرقانونی را پول‌شویی کنند».

این‌ها دلایل حقوقی اعلام‌شده‌اند، اما ترامپ به‌طور کلی معتقد است این سیاست باعث ثروتمندتر شدن آمریکا خواهد شد.

آیا امکان افزایش تعرفه‌ها وجود دارد؟

بله، فرمان‌های اجرایی ترامپ تصریح می‌کنند که رئيس‌جمهوری می‌تواند در واکنش به اقدام‌های تلافی‌جویانه، تعرفه‌ها را افزایش دهد.

بنابراین، اگر کانادا و مکزیک تعرفه‌های متقابل بر کالاهای آمریکایی اعمال کنند، ترامپ ممکن است میزان تعرفه‌های تعیین‌شده در فرمان اجرایی را افزایش دهد یا دامنه‌شان را گسترش دهد.

آیا کنگره می‌تواند جلو تعرفه‌ها را بگیرد؟

برای توقف اعمال تعرفه‌ها، کنگره باید قانون جدیدی تصویب کند و ترامپ آن را امضا کند، که با توجه به سخنان ترامپ، بعید به نظر می‌‌رسد.

با این حال، کنگره برخی اختیارات نظارتی خواهد داشت، زیرا این فرمان اجرایی وزارت امنیت داخلی را موظف می‌کند که با همکاری سایر نهادها، «گزارش‌های مداوم و نهایی در مورد وضعیت اضطراری ملی به کنگره ارائه دهد».

چگونه می‌توان تعرفه‌ها را لغو کرد؟

دولت هیچ معیار مشخصی برای کشورهای مشمول تعرفه‌ها تعیین نکرده است. اما به گفته یک مقام ارشد، کاهش مرگ‌و‌میر ناشی از فنتانیل ممکن است یکی از گزینه‌های مدنظر باشد.

در هر صورت، فرمان اجرایی نشان می‌دهد که تصمیم نهایی لغو تعرفه‌ها در نهایت بر عهده ترامپ خواهد بود.