کودتای نیجر پای مسائل متعددی را وسط کشیده است: از اسلامگرایی تا دموکراسی، از تاریخ استعمار فرانسه تا نقش روسیه در منطقه. اما یکی از مهمترین مسائل به یکی از داراییهای مهم زیر خاک نیجر مربوط میشود: اورانیوم. این کشور منابع سرشاری در زمینه اورانیوم دارد و حالا که حکومت دموکراتیک و نزدیک به غرب آن جای خود را به خونتایی نظامی ( شورایی از نظامیان اطلاق میشود که به دنبال کودتا، قدرت را قبضه کردهاند) داده است که احتمالا گرایش به مسکو دارد، سوالهای بسیاری در این زمینه مطرح شده است.
نیجر، هفتمین تولیدکننده بزرگ اورانیوم است و سالها است در این زمینه در جهان شهرت دارد. در سال ۲۰۰۳ بود که این خبر منتشر شد که حکومت صدام حسین در عراق احتمالا ۵۰۰ تن اورانیوم «کیک زرد» از نیجر خریده است و این از جمله بهانههای آمریکا برای حمله به این کشور بود. البته بعدا معلوم شد که این خبر بنیان محکمی نداشته است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، با وجود کودتای هفته گذشته، قیمت اورانیوم هنوز افزایش چندانی نداشته و تولید این فلز رادیواکتیو متوقف نشده است. اما یک شرکت مشاوره میگوید در هفتههای آینده احتمال افزایش قیمت وجود دارد.
از اورانیوم در زمینههای مختلفی استفاده میشود: از تولید انرژی هستهای تا درمان سرطان. شرکت پژوهش بازار و مشاوره «یواکسسی» روز سهشنبه گفت قیمت آن از پوندی ۵۶.۱۵ دلار از هفته پیش در روز دوشنبه با ۱۰ سنت افزایش به ۵۶.۲۵ دلار رسیده است. قیمت اورانیوم در سه سال گذشته دو برابر شده است اما هنوز فاصله زیادی با اوج آن در سال ۲۰۰۷ دارد که به ۱۴۰ دلار هم رسیده بود. قیمت این ماده برای فرانسه نیز بسیار مهم است چرا که بیشتر برق این کشور متکی به انرژی هستهای است. معادن اورانیوم در نیجر را شرکت فرانسوی «اورانو» اداره میکند که هفته گذشته تاکید کرد علیرغم کودتا فعالیتهای آن مختل نشده است. این شرکت روز سهشنبه بار دیگر یادآوری کرد که فعالیتهایش ادامه دارند. فرانسه قصد دارد شهروندان خود را از این کشور خارج کند اما «اورانو» گفت ۹۹ درصد خدمه آن شهروندان نیجرند و در نتیجه نگرانی از این بابت وجود ندارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جاناتان هینز، رئیس «اواکسسی»، در گفتوگو با رویترز تاکید کرد که از دیگر دلایل عوض نشدن قیمت این است که «اورانو» این ماده را با قراردادهای طولانیمدت میفروشد و در ماههای تابستان نیز خرید و فروش کمتر از حد معمول انجام شده است.
با این وجود، نگرانیهای جدیتری در این زمینه وجود دارند. ایشان تارور، تحلیلگر روزنامه واشنگتن پست، روز سهشنبه در مقالهای به این نگرانیها اشاره کرد. مثلا برخی گزارشها از قصد نیجر برای توقف صادرات اورانیوم به فرانسه خبر میدهند.
اما یورواتم، نهاد هستهای «اتحادیه اروپا»، روز سهشنبه اعلام کرد که اگر هم نیجر ارسال اورانیوم را قطع کند، اروپا خطری متوجه خود نمیبیند چون برای سه سال ذخیره دارد. این نهاد اما ضمنا یادآوری کرد که نیجر دومین تامینکننده بزرگ اورانیوم برای اتحادیه اروپا در سال گذشته بوده است.
آینده کودتای نیجر نیز هنوز معلوم نیست. روز یکشنبه ائتلافی از دولتهای منطقه غرب آفریقا تهدید کردند که اگر محمد بازوم، رئیسجمهوری پیشین که با انتخابات به قدرت رسیده بود، تا روز ششم اوت به قدرت بازگردانده نشود، آنها اقدام به دخالت نظامی میکنند. اعضای ائتلاف موسوم به «اکوواس» (جامعه اقتصادی دولتهای غرب آفریقا) روابط خود با نیجر را قطع کردهاند و مرزهای زمینی و هوایی را بستهاند. رهبران این ائتلاف در گذشته اقدامهای مشابهی در مورد کودتاهای بورکینافاسو و مالی که شباهتهای بسیاری به مورد نیجر داشتند انجام ندادند، اما به نظر میرسد حالا اقدام کردهاند.
اما احتمال دارد نیجر تنها نباشد. حکومتهای نظامی مالی و بورکینافاسو روز دوشنبه با انتشار بیانیهای در مورد احتمال دخالت نظامی از طرف اکوواس هشدار دادند. هنوز معلوم نیست که در صورت اقدام نظامی اکوواس، دولتهای غربی همچون آمریکا و فرانسه چه موضعی داشته باشند. واشنگتن و پاریس تاکنون کوشیدهاند محتاط باشند و آتش احساسات ضدغربی در منطقه را بیشتر شعلهور نکنند. دولت بایدن هنوز حتی از واژه «کودتا» در مورد نیجر استفاده نکرده است.