مقام‌های جمهوری اسلامی همچنان افزایش قیمت نان در شهرهای ایران را تکذیب می‌کنند. سخنگوی دولت نیز ضمن تکذیب گران‌تر شدن نان، از «متناسب‌سازی قیمت‌ها» در برخی استان‌ها سخن گفت. اما گزارش‌های میدانی از ایران نشان می‌دهد که قیمت نان در دست‌کم ۱۵ استان بین ۳۰ تا ۴۰ درصد گران شده است.

ایلنا، خبرگزاری کار ایران، روز پنجشنبه ۱۹ مرداد در گزارشی ضمن اشاره به گران شدن ۴۳ درصدی نان بربری در مشهد تایید کرد که قرار است تا پایان مرداد، افزایش قیمت نان در استان‌ها دیگر، از جمله در استان تهران، نیز اعمال شود.

ایلنا می‌نویسد: «موضوع گرانی نان در روزهای اخیر با سیلی از انتقادات مواجه شد؛ برخی به وعده‌های دولت در ابتدای سال ارجاع می‌دهند که قرار بود چیزی گران نشود و برخی می‌گویند این گرانی مقدمه شوک‌های تورمی دیگر خواهد بود. این انتقادات در حالی مطرح شده است که گرانی قوت غالب مردم با اصطلاح «اصلاح قیمت» به سرتیتر رسانه‌ها آمده است. گرچه دولت معتقد است که قیمت نان واقعی‌سازی و اصلاح شده، اما گرانی ۴۰ درصدی اصلی‌ترین مولفه‌ خوراکی فرودستان نتیجه‌ای ندارد جز اینکه سفره‌های دهک‌های فرودست باز هم خالی‌تر می‌شود.»

یکی از بهانه‌های دولتی‌ها و مقام‌های استانی برای گران کردن قیمت نان، که میزان آن حتی از درصد افزایش حقوق کارگران و کارمندان در سال جاری نیز بیشتر است، به مسئله مزد کارگران نانوایی‌ها بازمی‌گردد و اینکه «چون کارفرمایان خباز با قیمت‌های قبلی سود چندانی نمی‌بردند، با آن نرخ‌نامه‌ها امکان افزایش دستمزد کارگران نانوایی ها وجود نداشت.»

اما خبرنگار ایلنا می‌گوید: «این استدلال پذیرفتنی نیست، چرا که براساس قوانین بالادستی و به‌طور مشخص قانون کار، دستمزد تمام کارگران شاغل بایستی بر اساس نرخ تورم و سبد هزینه‌های حداقلی زندگی افزایش یابد. هیچ‌ کجای هیچ قانونی نیامده که افزایش مزد کارگر وابسته به قیمت فروش محصول باشد. فروش محصولات و تولیدات و میزان سودآوری کارفرما اساسا ارتباطی با دستمزد کارگران ندارد، اما در دهه‌های اخیر، بر اساس یک رویه‌ عرفی غیرقانونی، افزایش حقوق کارگران خباز به قیمت نان و افزایش این قیمت گره خورده است.»

افزایش قیمت نان از روز سوم مرداد در مشهد آغاز شد. بهای نان سنگک از دو هزار تومان به دو هزار و ۶۵۰ تومان، قیمت نان بربری از هزار و ۲۵۰ به هزار و ۶۵۰ تومان، قیمت نان لواش درجه ۲ از ۴۵۰ به ۷۰۰ تومان، و بهای نان تافتون از ۹۰۰ تومان به هزار و ۳۵۰ تومان تغییر کرد.

حدود یک هفته پس از گران شدن نان در مشهد، صداوسیما در گزارشی خبر داد که بهای نان در ۱۳ استان دیگر نیز افزایش می‌یابد. اما روز یازدهم مرداد، احمد وحیدی، وزیر کشور دولت ابراهیم رئیسی، هرگونه افزایش قیمت نان را تکذیب کرد. در همین حال، روز ۱۶ مرداد خبرگزاری مهر گزارش داد که افزایش قیمت نان تصمیم کارگروه آرد و نان استان‌ها است که زیر نظر استانداری‌ها فعالیت می‌کند و استانداری‌ها نیز زیرمجموعه وزارت کشورند.

در سال‌های اخیر و هم‌زمان با افزایش سرسام‌آور بهای گوشت، مرغ، برنج، لبنیات، و دیگر کالاهای اساسی، سرانه مصرف نان در ایران افزایش یافت. اما اکنون با خیز دولت رئیسی برای افزایش چشمگیر قیمت نان، این نگرانی وجود دارد که قوت غالب مردم نیز به‌تدریج از سفره ایرانیان حذف شود و بحران‌های اجتماعی بیشتری بروز کند.

دبیر انجمن صنفی کارگران خباز سبزوار و استان خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایلنا تاکید کرد که کارگران خباز نیز جزو مردم کم‌برخوردار و متعلق به پایین‌ترین دهک‌های درآمدی‌اند که از گرانی نان و افزایش هزینه‌های زندگی زیان خواهند دید.

علیرضا دامرودی گفت: «ما کارگران خباز راضی به افزایش قیمت نان نیستیم. متاسفانه افزایش دستمزد کارگران بستگی به افزایش قیمت نان دارد و این روالی‌ است که سال‌ها است در همه‌ شهرهای کشور پیاده می‌شود! وقتی دولت نه از کارگر نانوا و نه از کارفرمای نانوا حمایت می‌کند، اوضاع نابسامان ادامه خواهد داشت. اگر دولت حمایت کند، هم وضعیت نانوایی‌ها خوب می‌شود و هم وضعیت کارگران نانوا. افزایش دستمزد کارگران نانوایی‌ها نیز تناسبی با نرخ تورم ندارد. اجاره‌خانه‌ها در این یک‌ سال بیش از صددرصد گران شده، اما کارگر نانوایی بعد از مدت‌ها توقف مزدی توانسته ۳۵ تا ۴۰ درصد افزایش مزد به دست آورد، آن‌ هم بعد از گرانی چهل‌ و چند درصدی نان.»

گرانی غذا، کاهش استقبال مردم از رستوران‌ها، و اکنون گرانی نان نشانه‌هایی‌ است از اینکه تامین هزینه‌های سبد غذایی مردم در ایران روزبه‌روز دشوارتر می‌شود. اما علی خامنه‌ای و دیگر مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی همچنان از لزوم مبارزه با غرب سخن می‌گویند و مدعی‌اند که توانسته‌اند تحریم‌های گسترده آمریکا و اروپا را شکست دهند.

دبیر انجمن صنفی کارگران خباز در خراسان رضوی ادامه می‌دهد: «مشکلات شغلی کارگران خباز همچنان پابرجا است و هنوز بیشتر مشاغل این گروه در زمره‌ مشاغل سخت و زیان‌آور شناخته نمی‌شود و کارگران بعد از بیست سال کار سخت نمی‌توانند بازنشسته شوند. چطور کارگر انگیزه داشته باشد که در اوج گرمای تابستان، روزی هشت تا ده ساعت پای تنور داغ بایستد؟ کارگران به‌سختی با این شرایط زندگی می‌کنند. درواقع پای تنور می‌سوزند و می‌سازند.»

عبدالله بلواسی، فعال صنفی کارگران خباز در مریوان، نیز از منتقدان افزایش قیمت نان است. او به ایلنا می‌گوید: «مزد کارگر بایستی بدون توجه به سود واحد تولیدی و سودآوری کارفرما، بر اساس تورم واقعی و سبد معیشت زیاد شود. کارگران خباز با افزایش قیمت نان موافق نیستند و اینکه دستمزد کارگران را به گرانی نان گره زده‌اند غیرقانونی‌ است. وقتی آرد و نان یک‌‌ شبه گران می‌شود، هزینه‌های زندگی کارگران افزایش می‌یابد. کارگران خباز هم جزو کارگران هستند و اتفاقا از لایه‌های فرودست این طبقه به‌شمار می‌آیند. مزد کارگران باید ابتدای سال و بر اساس چانه‌زنی تشکل‌های مستقل تعیین شود. چرا کاسه کوزه‌ها‌ی ناتوانی اقتصاد بر سر کارگر شکسته می‌شود؟ هیچ دیواری کوتاه‌تر نیست؟»

ایلنا، نیز در ادامه سخنان فعالان کارگری نوشته است: «هیچ دیواری کوتاه‌تر از دیوار فروریخته کارگران یافت نمی‌شود. بار گرانی‌ها بر دوش کارگر است، بار بحران صندوق‌ها بر دوش کارگر است، بار مالیات‌ها هم بر دوش کارگر است. هرچند دولت می‌خواهد با قضیه گرانی نان ساده و جزئی برخورد کند، اما باید پذیرفت که دود این گرانی باز هم به چشم کارگر می‌رود، حتی کارگر خبازی که روزی ده ساعت در گرمای ۵۰ درجه مقابل تنور نانوایی چانه می‌گیرد و نان مقابل بندگان خدا می‌گذارد.»