رئیس بانک اتحادیه اروپا، روز پنجشنبه ۲۴ اوت، هشدار داد که کشورهایی مثل چین و روسیه دارند جای خالی غرب را پر می‌کنند. ورنر هویر، رئیس بانک سرمایه‌گذاری اروپا، گفت نشست بریکس در آفریقای جنوبی و تلاش برای مطرح کردن «بانک توسعه نوین» (که به بانک بریکس معروف است) به‌عنوان بدیلی برای بانک‌های چندجانبه غربی نشان می‌دهد که غربی‌ها باید وام‌دهی خود را افزایش دهند. بانک بریکس در شانگهای مستقر است و ریاست آن را دیلما روسف، رئیس‌جمهوری سابق برزیل، برعهده دارد.

هویر به خبرگزاری رویترز گفت: «این‌که شمار روزافزونی از کشورهای در حال توسعه و کوچک‌‌تر جهان، به‌ویژه در آفریقا، به‌جای نهادهای سنتی غربی، به دنبال جلب پشتیبانی کشورهایی مثل چین و سایر کشورهای بازارهای نوظهور هستند جای نگرانی دارد.»

در عین حال، یک مقام وزارت خارجه چین روز پنجشنبه گفت بریکس گروهی در ضدیت با غرب نیست. لی کشین، مدیرکل اداره روابط بین‌المللی اقتصادی این وزارتخانه، گفت:‌ «ما به دنبال تخاصم با هیچ اردوگاهی نیستیم.»

در همین حال جمهوری اسلامی به دعوت بریکس از ایران برای عضویت در این گروه، واکنش مثبتی نشان داده است. ابراهیم رئیسی که برای شرکت در نشست این گروه به آفریقای جنوبی سفر کرده است، با همتای چینی خود، شی جین پینگ، و همچنین شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی، دیدار کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، رئیسی بامداد پنجشنبه به‌وقت محلی، با استقبال وزیر بازرگانی آفریقای جنوبی وارد پرتوریا شد. او در نشست «پریکس پلان» که سران ده‌ها کشور به آن دعوت شده‌اند سخنرانی کرد. پیش‌ازاین، محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیسی، در ایکس نوشته بود: «جمهوری اسلامی ایران عضو بریکس شد. عضویت دائم در گروه اقتصادهای نوظهور جهانی یک پیشرفت تاریخ‌ساز و موفقیت استراتژیک برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی محسوب می‌شود.» 

به گزارش نهاد ریاست‌جمهوری، رئیسی در دیدار با شی، عضویت ایران در بریکس را «موجب تقویت رویکردهای اصولی این گروه ازجمله مخالفت با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا» دانست. رئیسی خواهان اجرای توافق‌ها در چهارچوب همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله بین دو کشور شد.

رئیس‌جمهوری چین با تبریک عضویت ایران، گفت: «چین آماده تقویت همکاری‌های دوجانبه و توسعه همکاری در بسترهای مختلف برای تقویت روند چندجانبه‌گرایی است.»

رسانه‌های ایرانی از دیدار رئیسی با شاهزاده فیصل بن فرحان،‌ وزیر خارجه عربستان سعودی، نیز خبر داده‌اند، اما جزئیاتی از این دیدار منتشر نشده است. به گفته خبرگزاری تسنیم، گفت‌وگوی این دو مقام «کوتاه» بوده است. عکسی که از این دیدار منتشر شده است، رئیسی و وزیر خارجه سعودی را در حال دست دادن نشان می‌دهد.

وزیر خارجه عربستان سعودی در گفت‌وگو با تلویزیون العربیه گفت که ریاض از دعوت بریکس خشنود است و در هفته‌های آینده،‌ جزئیات این دعوت را بررسی می‌کند و سپس «تصمیم مناسب» را می‌گیرد. او تاکید کرد که بریکس «مجرایی مفید و مهم» برای تقویت همکاری‌های اقتصادی ریاض است.

برای رسمیت یافتن عضویت اعضای جدید، روز اول ژانویه ۲۰۲۴، پیشنهاد شده است.

محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات، نیز گفت کشورش مشتاق همکاری با بریکس در راستای منافع همگان است. او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما به چشم‌انداز رهبری بریکس احترام می‌گذاریم و شامل کردن امارات در این گروه مهم را قدر می‌دانیم. ما از تداوم تعهد همکاری برای رفاه، کرامت و منافع تمام ملت‌ها و مردم در سراسر جهان استقبال می‌کنیم.»

در حالی که گسترش بریکس در‌پی دعوت از عضویت ایران، عربستان سعودی، مصر، امارات متحده عربی، اتیوپی و آرژانتین، تیتر رسانه‌های جهان است، واکنش‌های مختلف به این امر نیز ادامه دارد.

بریکس اولین‌ بار در سال ۲۰۰۹ با حضور برزیل، روسیه، هند و چین برپا شد. یک سال بعد آفریقای جنوبی هم به این گروه اضافه شد. در حال حاضر این گروه نماینده ۴۰ درصد جمعیت جهان و بیش از ۲۵ درصد تولید ناخالص داخلی جهان است. با پیوستن عربستان سعودی، امارات و ایران، سه کشور از بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت جهان، نیز در صفوف این نهاد جای خواهند داشت.

ازجمله اقدام‌های بریکس که می‌تواند تاثیر جهانی گسترده‌ای داشته باشد، احتمال ایجاد یک واحد پول جدید است. در چهاردهمین نشست بریکس که سال گذشته برگزار شد، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، گفت این کشورها قصد ایجاد «ارز ذخیره جدید جهانی»‌ را دارند. اخیرا لوئیز ایناسیو لولا، رئیس‌جمهوری برزیل، نیز از این طرح پشتیبانی کرد و گفت: «چرا نهادی مثل بانک بریکس نمی‌تواند ارزی برای تامین روابط بازرگانی بین برزیل و چین یا برزیل و سایر کشورهای بریکس داشته باشد؟»