روز یکشنبه ۱۲ اسفند استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد دولت پزشکیان، در مجلس شورای اسلامی رای آورد و نمایندگان او را به دلیل افزایش چشمگیر نرخ دلار از وزارت اقتصاد و دارایی برکنار کردند.

امروز پس از سخنرانی موافقان و مخالفان استیضاح و همچنین دفاع پزشکیان و همتی از عملکرد وزارت اقتصاد و دارایی، از میان ۲۷۳ نماینده حاضر ۱۸۲ نفر به برکناری همتی رای مثبت دادند، ۸۹ نفر رای مخالف دادند و یک رای باطله و یک رای ممتنع هم ثبت شد تا عبدالناصر همتی پس از دولت روحانی بار دیگر طعم برکناری را بچشد.‌

مسعود پزشکیان در این جلسه با توصیف دلایل ناکامی وزارت اقتصاد در کنترل نرخ ارز و طلا، گفت کشور «در حالت جنگی» است و «حتی قطر و ترکیه و عراق هم دلارهای ما را پس نمی‌دهند». عبدالناصر همتی نیز در دفاع از خود وعده داد که «نرخ ارز به‌زودی کاهش خواهد یافت»، اما این وعده برای اعضای مجلس قانع‌کننده نبود.

از نگاه برخی از تحلیل‌گران اقتصادی و حامیان دولت، این برکناری ممکن است در روزهای آینده به شوک دیگری به اقتصاد و افزایش مجدد قیمت دلار، پس از یک هفته ثبات، منجر شود. علاوه بر این، پیش‌بینی می‌شود که با توجه به بازگشت تحریم‌های گسترده اقتصادی دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی، در کنار افزایش احتمال درگیری گسترده نظامی میان ایران و اسرائیل، بحران‌های اقتصادی در ایران و مشکلات معیشتی شهروندان گسترده‌تر از قبل شود.

مسعود پزشکیان نیز امروز به همین موضوع اشاره کرد و گفت: «رسما در جنگیم، جنگی که فشار اقتصادی‌اش بزرگ‌تر از بحران‌های جنگ با عراق است. مثلا در قطر دلار داریم و پس نمی‌دهند. رهبری هم گفتند شش میلیارد دلار دست قطر پول داریم و پس نمی‌دهند. در عراق و ترکیه دلار داریم پس نمی‌دهند. از روز اولی که آمدیم، هنیه را شهید کردند. بعد غزه، لبنان، ترامپ، هر کدام به عنوان یک مسئله آمد. ما در یک جنگ تمام‌عیار با دشمنیم. وقتی در جنگیم، باید حالت جنگی بگیریم. در حالت جنگی اینکه همدیگر را مقصر کنیم، مشکل ما را حل نخواهد کرد.»

همچنین محمد قسیم عثمانی، نماینده مردم بوکان و از مخالفان استیضاح آقای همتی، مدعی شد که «تنها این دولت با چنین شرایط استثنایی مواجه شده است و امروز باید دست این دولت را گرفت، نه پای آن را کشید».

در ادامه عبدالناصر همتی گفت: «افزایش قیمت ارز و نرخ برابری تومان به دلار که حدود ۹۱ و ۹۲ هزار تومان است، قیمت واقعی نیست و ناشی از انتظارات تورمی است.»

این ادعا درحالی مطرح شد که امروز هم‌زمان با سخنان همتی هر دلار آمریکا در بازار ارز خیابانی فردوسی تهران بیش از ۹۳ هزار تومان به فروش رسید. او افزود: «تورم را مهم‌ترین مسئله کشور می‌دانیم، اما نرخ تورم در ایران کاهش یافته است. سال گذشته در همین ماه تورم ۴۲ درصد بود اما امسال به ۳۲ درصد رسیده است. بله ۳۲ درصد هم بد است، اما داریم با ۴۲ و ۵۵ درصد مقایسه می‌کنیم.»

طرح این ادعا هم در شرایطی است که بسیاری از اقتصاددانان مستقل و فعالان حقوق کارگری در ایران معتقدند وزارت اقتصاد و بانک مرکزی دولت پزشکیان مانند دولت‌های پیشین جمهوری اسلامی با دستکاری داده‌ها نرخ تورم را پایین‌تر از عدد واقعی اعلام می‌کنند تا از عملکرد خود دفاع کنند. این در حالی است که نرخ تورم واقعی اقلام اساسی در ایران طی یک سال اخیر همچنان بیش از ۵۰ درصد است.

همتی همچنین در دفاع از خود «حوادث سوریه و لبنان، از دست دادن بزرگ‌ترین رهبران مقاومت و روی کار آمدن ترامپ و عملا اعلام جنگ مستقیم اقتصادی» را از دیگر دلایل افزایش بیش از ۳۰ هزار تومانی قیمت ارز در حدود سه ماه خواند و گفت: «از من نخواهید صحبت‌هایی را مطرح کنم که دشمن را شاد کند، مثلا اینکه ناترازی بانک‌های ما وحشتناک است.»

وزیر برکنارشده دولت پزشکیان افزود: «ظرف هفت سال گذشته ۱۰ میلیون نفر دیگر زیر خط فقر رفته‌اند. ما هم از این موضوعات باخبریم، ولی براساس امکانات داریم جلو می‌رویم. کشور عملا با مقاومت مردم اداره می‌شود و رشد نقدینگی هم مشکلی است که از گذشته بر جای مانده است.»

مسعود پزشکیان نیز امروز اعتراف کرد که اگرچه موافق مذاکره با دولت ترامپ بوده، اما پس از دستور یک ماه قبل علی خامنه‌ای درباره ممنوعیت هر نوع مذاکره با آمریکا درباره پرونده هسته‌ای، تلاش برای رفع تحریم‌ها را کنار گذاشته است.

رئيس‌جمهوری نظام ایران همچنین تاکید کرد که تصمیم‌های کلان اقتصادی در ایران بر مبنای نظرات علی خامنه‌ای و تصمیم سران قوا اتخاذ می‌شود، اما نمایندگانی که همگی تابع تصمیمات رهبر جمهوری اسلامی‌اند، تصمیم گرفتند تا باز هم «تصمیم‌های اشتباه مدیران دولتی» را دلیل اصلی بحران‌های کلان اقتصادی و معیشتی در ایران معرفی کنند و همتی را برکنار کردند.