گامهای کوچک تهران در کاهش سرعت برنامه هستهای ممکن است امیدها برای کاهش تنش ایران و آمریکا را تقویت کند، اما به باور تحلیلگران، این امر دستکم تا پیش از انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده، به معنای حرکت به سوی یک توافق هستهای بزرگتر نیست.
رویترز در گزارشی با استناد به دادههای دیدهبان هستهای سازمان ملل، نوشت که جمهوری اسلامی ایران میزان غلظت اورانیوم غنیشدهاش را به ۶۰ درصد کاهش داده و بخش کوچکی از ذخایر ۶۰ درصدیاش را نیز رقیق کرده است. گفته میشود غلظت اورانیوم موردنیاز با درجه تسلیحاتی ۹۰ درصد است.
این به آن معنا است که تولید اورانیوم متوقف نشده، بلکه تنها از سرعت آن کاسته شده است و ذخایر اورانیوم ایران کماکان در حال افزایش است.
ایران برنامه هستهایاش را صلحآمیز میخواند اما مدیر کل آژانس هشدار داده است که تهران در صورت تمایل به تولید تسلیحات هستهای، اورانیوم غنیشده کافی برای ساخت چند بمب هستهای را در اختیار دارد. علاوه بر این، جمهوری اسلامی نتوانسته است نگرانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد آثار اورانیوم کشفشده در دو سایت ورامین و تورقوزآباد را برطرف کند.
پیشتر، خبرگزاری فرانسه به نقل از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نوشت بود که در سیاستهای جمهوری اسلامی ایران در مورد برنامه هستهای «هیچ تغییری» ایجاد نشده است. او همچنین افزود: «در شفافسازی، همکاری و پاسخ به نگرانیهای این نهاد بینالمللی در مورد فعالیت هستهای ایران، هیچ پیشرفتی به دست نیامده است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تحلیلگران بر این باورند که کاهش سرعت برنامه هستهای ایران میتواند در کاستن از تنشهای ایالات متحده و ایران بر سر موضوعهای هستهای و دیگر مسائل موثر باشد اما این به معنای ایجاد محدودیت واقعی برای برنامه هستهای ایران قبل از انتخابات ۵ نوامبر ۲۰۲۴ نیست.
در عوض، کاهش تنشها میتواند به کمک جو بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده، بیاید که به دنبال ماندن در کاخ سفید است و در این فاصله مانع از بروز بحران سیاسی مخرب با ایران خواهد شد؛ چرا که هدف کوتاهمدت واشنگتن از کاهش تنشها نه حل قطعی مسئله برنامه هستهای ایران بلکه احتمالا باز گذاشتن مسیر گفتوگو و همینطور اجتناب از بحرانهای احتمالی پیش رو است.
به نظر میرسد هدف اصلی بایدن مهار تنشهای مرتبط با برنامه هستهای ایران و نیز حملات شبهنظامیان تحتحمایت ایران به منافع ایالات متحده در خاورمیانه است. به باور برخی تحلیلگران، با اینکه از شدت حملات به نیروهای آمریکایی در منطقه کاسته شده، جمهوری اسلامی ایران برنامه هستهایاش را متوقف نکرده است. آنها گامهای ایران در کند کردن برنامه هستهای را نسبتا ناچیز ارزیابی میکنند.
تحلیلگران احتمال مذاکرات هستهای جدی بین تهران و واشنگتن پس از انتخابات ریاستجمهوری آمریکا را هم بعید نمیدانند.