درانی در تهران؛ ایران و پاکستان از طالبان چه می‌خواهند؟

پاکستان و جمهوری اسلامی، از حضور گروه‌های تروریستی تحت حاکمیت طالبان در افغانستان نگران‌اند

آصف علی‌خان درانی، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان، سه‌شنبه ۲۱ شهریور (۱۲ سپتامبر) با حسن کاظمی قمی، سفیر جمهوری اسلامی در افغانستان و نماینده ویژه رئیس‌جمهوری این کشور، دیدار کرد.  

به گزارش خبرگزاری ایسنا این دیدار در تهران انجام شده است و مسائل منطقه، روابط دوجانبه و به‌ویژه تحولات افغانستان مورد بررسی قرار گرفته است. ایسنا نوشت: «با توجه به نقش اثرگذار ایران و پاکستان در تحولات منطقه و افغانستان امید است این رایزنی‌ها به صلح و آرامش بیشتر در منطقه و به‌ویژه افغانستان کمک کند.» 

قرار است که آصف علی خان درانی با امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، هم دیدار کند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این نخستین سفر آصف علی خان درانی از زمان منصوب شدن به‌عنوان نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان در خرداد ماه سال جاری به جمهوری اسلامی است. درانی برای مدتی سفیر پاکستان در تهران هم بود. آصف درانی مرداد ماه سال جاری به کابل سفر کرد و با مقام‌های ارشد طالبان از جمله مولوی عبدالکبیر، معاون نخست‌وزیر طالبان، دیدار و گفت‌وگو کرد.  

پاکستان و جمهوری اسلامی از حضور گروه‌های تروریستی تحت حاکمیت طالبان در افغانستان نگران‌اند. در افغانستان، شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) تهدید جدی برای منافع جمهوری اسلامی و تحریک طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی) تهدیدی برای پاکستان شمرده می‌شود. هر دو کشور از طالبان خواستند که با این گروه‌ها که منافع آن‌ها را تهدید می‌کند، برخورد جدی کنند. 

در گزارش اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد، از حضور حدود ۲۰ گروه تروریستی از جمله القاعده، داعش، تی‌تی‌پی در افغانستان ابراز نگرانی شده بود، اما طالبان این گزارش را رد کرده و بار دیگر تاکید کردند که به هیچ کشور یا گروهی اجازه نمی‌دهند که از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر استفاده کنند. 

افغانستان، پاکستان و ایران مرز مشترک با یکدیگر دارند و قاچاق انسان و قاچاق مواد مخدر از طریق افغانستان به پاکستان و از آنجا به ایران صورت می‌گیرد. قاچاقچیان انسان و مواد مخدر در مرزهای این سه کشور فعال‌اند و محدودیت‌های مرزی این کشورها را دور می‌زنند.  

با روی کار آمدن حکومت طالبان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، هزاران تن از شهروندان افغان از ترس حکومت طالبان یا گسترش فقر از طریق قاچاقچیان انسان، افغانستان را به مقصد ایران ترک کرده‌اند. قاچاق انسان بیشتر از طریق استان نیمروز در جنوب غرب افغانستان به سمت پاکستان و از آنجا به ایران صورت می‌گیرد. میلیون‌ها شهروند افغانستان در ایران و پاکستان سکونت دارند و این دو کشور میزبان بیشترین شمار مهاجران افغان در سطح جهان است، اما هرازگاهی گزارش‌هایی مبنی بر بازداشت و توهین و تحقیر شهروندان افغان در این دو کشور منتشر می‌شود.  

پاکستان روابط نزدیک با حکومت طالبان دارد و اینک هم خانه‌های برخی از مقام‌های بلندمرتبه طالبان در این کشور است. نفوذ و تاثیر پاکستان روی طالبان در قیاس با جمهوری اسلامی بیشتر است. گمان می‌رود که مقام‌های جمهوری اسلامی نگرانی‌ها و خواسته‌هایشان از حکومت طالبان را با آصف علی درانی در میان بگذارند تا او آن‌ها را به گوش مقام‌های طالبان برساند.  

جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد که سطح تعامل و تماس خود را با طالبان گسترش دهد و به همین دلیل، هیئت‌هایی را برای دیدار با طالبان به افغانستان می‌فرستد. از سویی دیگر هم، حسن کاظمی قمی، سفیر جمهوری اسلامی، و معاونش، حسن مرتضوی، به نقاط مختلف افغانستان از جمله استان‌های پشتون‌نشین سفر می‌کنند و از این طریق می‌خواهند که روابط با افراد رده‌های دوم و سوم طالبان را برقرار یا مستحکم کنند. 

پاکستان و جمهوری اسلامی ایران در دوران حکومت پیشین افغانستان از گروه‌ طالبان حمایت می‌کردند. بارها برخی از مقام‌های آن حکومت، از این دو کشور خواسته بودند که دست از حمایت مالی و تسلیحاتی طالبان بردارند، اما تهران و اسلام‌آباد به این درخواست‌ها اعتنایی نکرده‌اند. 

جمهوری اسلامی ایران و به‌ویژه امیر عبداللهیان، وزیر خارجه این کشور، از طالبان خواسته است که حکومت فراگیر با حضور همه اقوام تشکیل دهند، اما طالبان گفتند که حکومتشان فراگیر است. امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، هشتم شهریور در سخنرانی خود در نشست «علما و متنفذین قومی» در کابل گفته بود: «شما که همیشه به ما حکومت فراگیر را توصیه و یادآوری می‌کنید،‌ آیا در کشور خود حکومت فراگیر دارید؟ آیا شما حقوق شهروندانتان را می‌دهید؟ در زندان‌های ما به آن تعداد که شما اعدام می‌کنید، زندانی وجود ندارد.» امیرخان متقی بدون نام بردن از جمهوری اسلامی گفته بود که «در کشور شما هزاران نفر ناپدید شدند و کسی نمی‌تواند بپرسد کجا هستند». 

حکومت طالبان پس از دو دهه جنگ و شورشگری با توسل به گزینه نظامی و زور در اوت ۲۰۲۱ بر افغانستان حاکم شد و در حال حاضر، تحت تحریم‌های سازمان ملل متحد و کشورهای غربی قرار دارد. این تحریم‌ها باعث شده است که حکومت طالبان برای گسترش روابط خود با کشورهای منطقه تلاش کند تا از فشار این تحریم‌ها بکاهد.