سه روز پس از آنکه شوکت میرضیایف، رئیسجمهوری ازبکستان در نشست سران صندوق بینالمللی برای نجات دریاچه آرال در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، بابت احداث کانال قوش تپه و تاثیر آن بر کاهش منابع آبی در کشورهای آسیای میانه ابراز نگرانی کرد، طالبان در گفتوگو با رسانههای داخلی افغانستان این نگرانی را بیمورد خواندند.
مقامهای این گروه تاکید کردند که در حوزه رود آمودریا هیچ قراداد یا توافقی با هیچ کشوری وجود ندارد، بنابراین آب این رودخانه مشخصا متعلق به افغانستان است.
عبداللطیف منصور، وزیر انرژی و آب رژیم طالبان، در گفتوگو با شبکه تلویزیونی طلوع نیوز در کابل، گفت که مقامهای طالبان آمادهاند برای رفع نگرانی کشورهای همسایه در مورد آب آمودریا با آنها گفتوگو کنند. او به نگرانیهای رئیسجمهوری ازبکستان در این باره اشاره کرد و افزود: «افغانستان هیچ معاهده مرتبط با آب [آمو دریا] با کسی ندارد و ما تا به حال هیچ توافقنامه یا معاهدهای در این زمینه نداشتهایم. در صورت نقض توافقنامه، میتوانید نگرانیهایتان را مطرح کنید، اما در شرایط کنونی، با هیچکس در حوزه آمودریا هیچ توافقی نداریم که نقض شده باشد.»
رئیسجمهوری ازبکستان دو سال پس از سلطه طالبان بر افغانستان، نخستین بار است که به صورت علنی از احداث کانال قوشتپه در مسیر آمودریا به عنوان یک چالش برای منابع آبی آسیای میانه یاد میکند. او معتقد است که «احداث این کانال میتواند بر سرازیر شدن آب در آسیای میانه تاثیر بگذارد».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
میرضیایف در این نشست پیشنهاد کرد که موضوع شرکت نمایندگان افغانستان (طالبان) در گفتوگوهای منطقهای در مورد استفاده مشترک از آب بررسی شود. او تصریح کرد: «تشکیل کارگروهی مشترک برای بررسی همه جوانب احداث کانال قوشتپه و اثر آن بر رژیم آبی آمودریا، با مشارکت موسسات تحقیقاتی کشورهایمان را ضروری میدانیم.»
کانال آبیاری قوشتپه بزرگترین پروژه انتقال آب در شمال افغانستان است که ظرفیت انتقال ۱۰ میلیارد مترمکعب آب از رود آمودریا را دارد. طول این کانال ۲۸۵ کیلومتر، عرض آن ۱۵۲ متر و عمق آن ۸.۵ تا ۱۲.۵ متر است. گفته میشود پس از تکمیل مراحل ساخت کانال قوشتپه، ۵۵۰ هزار هکتار از زمینهای استان بلخ، جوزجان و فاریاب آبیاری خواهند شد.
احداث این کانال یکی از بزرگترین و مهمترین پروژههای در دست اقدام طالبان است. هرچند این طرح از حدود ۵۰ سال پیش در افغانستان وجود داشت، طالبان در دو سال گذشته تمام توانشان را به کار بستهاند تا این کانال را تکمیل کنند. این در حالی است که برخی متخصصان حوزه آب در کشورهای آسیای میانه اقدام کنونی طالبان در این زمینه را به لحاظ فنی و حرفهای نقد میکنند و معتقدند که به دلیل عملکردهای غیرکارشناسانه طالبان، نشت آب و هدر رفتن حجم زیادی از آب آمودریا از این کانال محتمل خواهد بود.