اوکراین در مراحل مقدماتی از ساقط شدن هوایپمای بوئینگ ۷۳۷ هواپیمایی اوکراین از سوی ایران اطلاع داشته، اما تصمیم گرفته که این موضوع را علنی نکند تا بتواند به محل حادثه دسترسی پیدا کند.
اکنون روشن نیست که با وجود اطلاع یک کشور دیگر از سرنگون شدن هواپیما با موشک در خاک ایران، چگونه مقامات جمهوری اسلامی از جمله دولت حسن روحانی، ادعا میکنند که تا سه روز بعد از آنچه اتفاق افتاده اطلاعی نداشته است.
اولکسی دنیلف، دبیر شورای امنیت و دفاع ملی اوکراین در گفتگو با تلویزیون و شبکه دیجیتال «کارنتتایم» که زیر نظر رادیو آزاد اروپا فعالیت میکند، آگاهی کیاف از نقش ایران در سرنگونی هواپیمای اوکراینی را تایید کرده است.
به گفته او، کیاف از آغاز میدانسته که نیروی نظامی ایران مقصر این حادثه است، اما به سفارت خود در تهران اعلام کرده بود که در بیانیه خود این نکته را رد کند.
دلیل این امر نیز به گفته اولکسی دنیلف این بوده که کیاف میخواسته تیم تحقیق خود را به تهران بفرستد و تهران باید با این سفر موافقت میکرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در جریان حمله موشکی سیستم پدافند هوایی نزدیک فرودگاه امام به این هواپیمای اوکراینی، همه ۱۷۶ خدمه و مسافر آن جان باختند. این هواپیما در بامداد چهارشنبه گذشته و همزمان با حملههای موشکی ایران به پایگاههای نظامی آمریکا در عراق سرنگون شد. جمهوری اسلامی در زمان حملههای موشکی به پایگاههای آمریکا منطقه پرواز ممنوع اعلام نکرده بود تا به گزارش برخی رسانهها از هواپیماهای مسافربری به عنوان سپر دفاعی استفاده کند.
آمریکا از همان ساعات نخستین پس از سرنگونی هواپیمای اوکراینی اعلام کرد که اطلاعات ماهوارهای و راداری نشان میدهد که این هواپیما با دو موشک ساخت روسیه سرنگون شده است. سپس کانادا و استرالیا نیز به آمریکا ملحق شدند. مقامات تهران برای سه روز حقیقت را انکار میکردند و در نهایت با فشار رسانهای و بینالمللی ناگزیر به اعتراف به حقیقت شدند.
در روزهای نخست، مقامات اوکراین هم در این مورد مواضع متناقضی داشتند و اطلاعات خود از سرنگونی هواپیما با موشک را علنی نکردند.
در روزهای نخست قبل از اعتراف ایران، دبیر شورای امنیت ملی اوکراین گفته بود که بازپرسان اوکراینی در حال بررسی چهار دلیل احتمالی سقوط این هوایپما شامل اصابت موشک به هواپیما، برخورد با پهپاد، نقص موتور هواپیما، و وقوع حمله "تروریستی" هستند.
زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین هم گفته بود: «اولویت ما تعیین حقیقت و افراد مسئول این فاجعه وحشتناک است.»
اکنون دنیلف ادعا میکند که اوکراین در این زمینه موضع پراگماتیکی داشته تا حقیقت را کشف کند و به همین دلیل اعلام نکرده که میداند ایران هواپیما را ساقط کرده است. حتی در زمانی که مقامات تهران در همان ساعتهای نخست همه فرضیهها را به طور قطع رد کرده و تاکید کردند که هواپیما به دلیل نقص فنی سقوط کرده است هم اوکراین اطلاعات خود را فاش نکرد.
دبیر شورای امنیت ملی اوکراین میگوید که تیم تحقیق این کشور دریافتهاند که هواپیمای اوکراینی با موشک «تور» ساخت روسیه سرنگون شده است.
در حال حاضر تیمهای تحقیق اوکراین و کانادا برای بررسی موضوع در تهران حضور دارند و قرار است روز پنجشنبه نیز جلسهای با حضور پنج کشور مرتبط با هواپیمای سرنگون شده از سوی ایران برای تعیین موضع در برابر تهران تشکیل شود. مسافران و خدمه این هواپیما از کشورهای ایران، کانادا، سوئد، افغانستان، بریتانیا و اوکراین بودند.
ایکائو، نهاد هوانوردی سازمان ملل متحد نیز اعلام کرده است که دعوت ایران را برای ارایه مشاوره کارشناسی و تحقیق در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی پذیرفته است.
علی ربیعی، سخنگوی دولت روحانی که روز گذشته ادعا کرده بود که مقامات دولت تا عصر جمعه نمیدانستند این هواپیما با موشک ساقط شده، دعوت از تیمهای تحقیق بینالمللی را یک کار خوب توصیف کرده بود که ایران انجام داده است.
البته تا قبل از انتشار تصاویری از تکههای بدنه هواپیما که برخورد موشک با آن را نشان میداد و انتشار فیلمهایی از لحظه برخورد موشک با هواپیمای اوکراینی در آسمان، مقامات تهران موضع متفاوتی داشتند.