دو روز پس از سقوط هواپیمای اوکراینی و کشته شدن همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن، بسیاری از رهبران جهان دلیل این سانحه را برخورد یک موشک اعلام کردهاند. با این حال مقامات تهران همچنان بر نقص فنی تاکید دارند و آمریکا را به دروغگویی متهم کردهاند.
بامداد چهارشنبه، همزمان با حملههای موشکی سپاه علیه پایگاههای نظامی آمریکا در عراق، یک فروند هواپیمای بویینگ ۷۳۷ متعلق به خط هوایی اوکراین بر فراز آسمان تهران و مدت کوتاهی پس از برخاستن از فرودگاه امام سقوط کرد.
مقامات تهران در ساعتهای اولیه پس از این سانحه اعلام کردند که نقص فنی دلیل سقوط هواپیما بوده و با قطعیت همه فرضیههای دیگر را مردود اعلام کردند. همچنین در واکنشهای اولیه تاکید شد که جعبه سیاه هواپیما نیز به شرکت سازنده که شرکت بویینگ آمریکا است، تحویل داده نمیشود.
کمتر از یک روز بعد، مقامات آمریکایی این گمانهزنی را مطرح کردند که دو موشک زمین به هوای ساخت روسیه به این هواپیمای اوکراینی برخورد کرده و عامل انفجار و سقوط آن بوده است.
برخی ناظران بینالمللی این نظریه را مطرح میکنند که احتمالا سیستم دفاع موشکی به اشتباه فعال شده است.
این در حالی است که در زمان حملههای موشکی سپاه از خاک ایران به پایگاههای آمریکا در عراق، منطقه پرواز ممنوع اعلام نشده بود و پرواز هواپیماهای مسافربری بر فراز ایران ادامه داشت. به گفته علی عابدزاده،رییس سازمان هواپیمایی کشوری، در همان لحظهای که این هواپیما با سانحه مواجه شد حدود ۹ فروند هواپیما پیرامون فرودگاه امام بودند و دهها فروند نیز در ارتفاع ۲۵ هزار پایی مشغول پرواز بودند و این مساله نشان میدهد که فضا، فضای امنی بوده است. البته او به این نکته اشاره نکرده که چگونه آسمان کشوری که در حال حمله موشکی به کشوری دیگر است، «امن» تعریف میشود.
جاستین ترودو نخستوزیر کانادا و بوریس جانسون و اسکات موریسون، همتایان بریتانیایی و استرالیایی او عامل سرنگونی این هواپیما را برخورد موشک اعلام کردهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا نیز گفته که تردیدهای خود را در مورد این ماجرا دارد و به اعتقاد او بحث مشکل فنی مطرح نیست و احتمالا کسی دچار اشتباه شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اما درحالی که رهبران جهان خواستار انجام تحقیقات و ارایه اطلاعات شفاف هستند، علی ربیعی، سخنگوی دولت اظهارات آنها را جنگ روانی علیه ایران توصیف کرده و آمریکا را به دروغگویی متهم کرده است. او در یک گفتگوی تلویزیونی مدعی شد که ادعاهای مربوط به سرنگونی این هواپیما با موشک دروغ و بیاساس است.
با این حال او از موضع قبلی تهران مبنی بر عدم تحویل جعبه سیاه به بویینگ عقبنشینی کرد و گفت طبق قوانین سازمان هوانوردی نمایندگانی از بویینگ و اوکراین به عنوان سازندگان هواپیما و اوکراین به عنوان کشور مالک آن میتوانند در روند تحقیقات مشارکت داشته باشند. رویترز گزارش داده که اداره ملی ایمنی ترابری آمریکا دعوت ایران را پذیرفته و یک کارشناس خود را مامور تحقیق در این زمینه کرده است.
ربیعی در ادامه گفت هیات اوکراینی هم اکنون در ایران حضور دارد و ایران مشارکت دیگر کشورهایی که شهروندان خود را در این سانحه از دست دادهاند را میپذیرد. مسافران این پرواز شهروندانی از ایران، کانادا، اوکراین، سوئد، افغانستان، آلمان و بریتانیا بودند.
این در حالی است که علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی ایران در گفتگو با پرس تیوی، همه به گفته او «شایعههای غیرمنطقی» مربوط به ساقط شدن هواپیمای اوکراینی با موشک را تکذیب کرد.
با این حال سیانان میگوید با توجه به دادههای ماهوارهای و رادارهای الکترونیکی که ارتش و سرویسهای اطلاعاتی آمریکا به طور معمول جمعآوری میکنند، مقامات آمریکایی بر این باورند که این هواپیما به اشتباه با پرتاب موشک سرنگون شده است.
در حال حاضر به دلیل افزایش نگرانیها در خصوص امنیت پرواز در آسمان ایران، برخی شرکتهای هواپیمایی از جمله لوفتهانزا و اتریشایرلاین پروازهای خود را به ایران لغو کردهاند و دامینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا نیز در مورد سفر شهروندان این کشور به ایران هشدار داده است.