ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی ایران، ۱۸ آبان (۹ نوامبر)، در جریان نشست خبری با امامعلی رحمان، رئیسجمهوری تاجیکستان، در شهر دوشنبه گفت باید حکومتی با حضور همه اقوام، مذاهب و مردم در افغانستان تشکیل شود.
او گفت که ایران و تاجیکستان درباره مردم افغانستان دغدغه دارند و این حق مردم آن کشور است که به پیشرفت دست پیدا کنند.
او افزود: «به عنوان دو همسایه بیش از دیگران نسبت به مردم عزیز افغانستان احساس مسئولیت میکنیم. معتقدیم دولتی باید در افغانستان تشکیل شود که همه اقوام، مذاهب و مردم افغانستان را نمایندگی کند و بتواند در راستای پیشرفت این کشور گامهای ماندگاری بردارد.»
ابراهئیم رئیسی از حضور دو دهه آمریکا در افغانستان بهعنوان «اشغال» نام برد و مدعی شد که نتیجه این حضور، ویرانی، قتل، کشتار و عقب نگهداشتن مردم افغانستان بوده است.
در حالی جمهوری اسلامی درخواست تشکیل حکومت فراگیر میکند که قبلا درخواستهای این چنینی با واکنش تند طالبان مواجه شده است.
امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان، شهریور ماه گذشته، با کنایه به جمهوری اسلامی گفته بود که طالبان در افغانستان حتی به اندازه اعدامیهای جمهوری اسلامی، زندانی ندارد: «در کشور شما هزاران نفر ناپدید شدهاند، اما کسی جرات سوال پرسیدن درباره آن را ندارد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در فروردین ماه هم یک ویدیو کوتاه از دیدار امیر عبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، با امیرخان متقی در نشست سمرقند منتشر شد که در آن امیر عبداللهیان گفته بود: «آقای ملا متقی! ما ۲۱ ماه است که منتظر دولت فراگیریم.»
متقی هم با کنایه خطاب به امیر عبداللهیان گفته بود: «اگر شما یک نمونه حکومت به اصطلاح همهشمول در منطقه یا جهان به ما نشان دهید.»
جمهوری اسلامی ازجمله حکومتهایی است که با رژیم طالبان در افغانستان بیشترین تعامل و تماس را دارد و هیئتهایی از هر دو کشور با هم دیدار میکنند. هم اکنون، ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان، در راس یک هیئت ۳۰ نفره در ایران به سر میبرد و مشغول دیدار با مقامهای جمهوری اسلامی است.
جمهوری اسلامی حتی به مقامهای طالبان که در فهرست تحریم شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارند نیز اجازه سفر به این کشور داده است.
برخی از مقامهای نظام پیشین، جمهوری اسلامی را به حمایت مالی و تسلیحاتی از طالبان متهم میکردند. این مقامها مدعی بودند که برخی از رهبران طالبان در خاک ایران اقامت دارند و سپاه پاسداران به نیروهای طالبان آموزش نظامی و مشاوره جنگی میدهد، اما جمهوری اسلامی این ادعاها را رد میکرد.
حکومت تاجیکستان هم خواستار تشکیل حکومت فراگیر با حضور همه اقوام در افغانستان است، اما طالبان این درخواست دوشنبه را نپذیرفتهاند. روابط طالبان با تاجیکستان پرتنش است و این گروه ادعا میکنند که برخی از سران و نیروهای جبهه مقاومت ملی افغانستان در آن کشور حضور دارند.
علیرغم درخواستهای مکرر طالبان، دوشنبه سفارت افغانستان را به این گروه واگذار نکرده است.
بیش از دو سال از سلطه طالبان بر افغانستان میگذرد و این گروه به انحصار شدید قدرت متهماند و بیشتر مسندهای مهم را پشتونها در اختیار دارند. طالبان مخالف حق رای مردماند و هیچ تمایلی برای برگزاری انتخابات ندارند و تاکید میکنند که همگی شهروندان افغانستان باید از رهبری و حکومت آنها حمایت کنند.