رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه ۲۲ نوامبر (اول آذر) با ارائه بیانیه‌ای در نشست شورای حکام اعلام کرد که انباشت اورانیوم غنی‌شده در ایران همچنان ادامه دارد.
گروسی در بخشی از بیانیه آغازینش در شورای حکام درباره نظارت و راستی‌آزمایی در ایران، بار دیگر از عملکرد نامناسب جمهوری اسلامی در اجرای تعهدهای پادمانی و ممانعت از فعالیت بازرسان انتقاد کرد و افزود: «لغو مجوز بازرسان آژانس در ایران خلاف روحیه همکاری توافق‌شده در بیانیه مشترک تهران و آژانس در ماه‌های اخیر است.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کرد: «انباشت اورانیوم غنی‌شده با خلوص ۵ درصد، تا ۲۰ درصد، و تا ۶۰ درصد از زمان دیدارمان در سپتامبر افزایش یافته است و افزایش انباشت اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی با همان سرعتی پیش می‌رود که در جلسه پیشین شورای حکام گزارش کرده بودم. این موارد نشان می‌دهد که متاسفانه در اجرای بیانیه مشترک امضاشده با تهران در روز چهارم مارس هیچ پیشرفتی صورت نگرفته است.»
مدیرکل آژانس در عین حال افزود که ایران هنوز توضیح موثق فنی درباره وجود ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در ورامین و تورقوزآباد نداده و اطلاعات لازم را درباره مکان‌های مواد هستهای یا تجهیزات آلوده به آژانس نداده است.
گروسی با تاکید بر اینکه «هنوز مسئله ناهمخوانی در ارزیابی توازن مواد هستهای در تاسیسات فراوری اورانیوم اصفهان و اجرای کد اصلاحی ۳.۱ برطرف نشده است» افزود: «مسائل پادمانی باقی‌مانده ناشی از تعهد ایران به توافق جامع پادمانی است و باید حل شود تا آژانس در موقعیتی قرار بگیرد که بتواند اطمینان بدهد برنامه هستهای ایران صرفا صلح‌آمیز است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او، که پیش‌تر نیز گفته بود نمی‌تواند با اطمینان بگوید برنامه هستهای ایران صلح‌آمیز است، گفت: «باید بگویم که در مورد اجرای بیانیه مشترک روز چهارم مارس ۲۰۲۳، که با وقفه روبه‌رو شده است، نگرانم. مسیر پیشرفت باید شامل اجرای صادقانه و توام با همکاری تعهدهایی باشد که بر سر آن‌ها توافق کرده‌ایم.»
این مقام ارشد آژانس همچنین درباره لغو انتصاب بازرسان آژانس در ایران گفت: «بار دیگر لغو مجوز یک‌باره چند بازرس خبره آژانس از سوی ایران را محکوم می‌کنم. موضع ایران بی‌سابقه و مغایر با همکاری لازم و مورد انتظار برای تسهیل اجرای موثر تعهدهای پادمانی آن و روحیه همکاری توافق‌شده در بیانیه مشترک است.»
اظهارات گروسی در حالی بیان می‌شود که تازه‌ترین گزارش سه‌ماهه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد راستی‌آزمایی و نظارت بر اجرای تعهدهای هستهای جمهوری اسلامی ایران حاکی از آن است که ذخیره اورانیوم غنی‌شده و ظرفیت سانتریفیوژهای جمهوری اسلامی برای تولید اورانیوم با درجه تسلیحاتی، برای ساخت شش بمب هستهای در یک ماه، هشت بمب هستهای در دو ماه، ۱۰ بمب هستهای در سه ماه، ۱۱ بمب هستهای در چهار ماه، و ۱۲ بمب هستهای در پنج ماه کفایت می‌کند. این موضوع نشان‌دهنده افزایش توان فرار هستهای جمهوری اسلامی در ماه سوم تا پنجم است که از ادامه افزایش ذخیره اورانیوم غنی‌شده ناشی می‌شود، اما ظرفیت سانتریفیوژها به‌نسبت ثابت باقی مانده است.
طبق گزارش پادمان ان‌پی‌تی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با وجود گذشت حدود پنج سال از نخستین باری که آژانس آثار اورانیوم اعلام‌نشده را در جریان بازرسی کشف کرد، و پس از دادن فرصت‌های متعدد به جمهوری اسلامی برای ارائه توضیح، آژانس همچنان می‌گوید آثار اورانیوم یا فعالیت‌های هستهای اعلام‌نشده در هر چهار تاسیسات هستهای مورد بازرسی مشاهده می‌شود.
در گزارش پادمان ان‌پی‌تی روشن است که جمهوری اسلامی ایران در دو ماه و نیم گذشته نه‌تنها همکاری اندکی با آژانس داشته، بلکه نشان داده است تمایلی به همکاری در آینده نیز ندارد. در اقدامی دیگر، در راستای راهبرد کاهش شفافیت برنامه هستهای، جمهوری اسلامی بازرسان اروپایی آژانس را که در حوزه غنی‌سازی تجربه داشتند از فهرست بازرسان مجاز حذف کرد.
بر اساس گزارش آژانس، مجموع ذخیره اورانیوم غنی‌شده ایران، در هر درصدی و به هر شکل شیمیایی، با افزایش ۶۹۱.۲ کیلوگرمی، از ۳۷۹۵.۵ کیلوگرم به ۴۴۸۶.۸ کیلوگرم رسیده است. تا ۲۸ اکتبر ۲۰۲۳، ذخیره اورانیوم غنی‌شده با خلوص ۶۰ درصد ایران به ۱۲۸.۳ کیلوگرم رسیده بود.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین گزارش داده است که نصب دوربین‌های نظارتی جدید در تاسیسات هستهای ایران پیشرفتی نداشته است. آژانس پیشنهاد نصب دوربین در کارگاه‌های سانتریفیوژ نطنز را داده است، اما جمهوری اسلامی نپذیرفته است. آژانس همچنین پیشنهاد بررسی دوربین‌های نصب‌شده در تاسیسات سانتریفیوژ اصفهان را داده است و جمهوری اسلامی آن را رد کرده است. جمهوری اسلامی همچنین داده‌ها یا فیلم‌های مرتبط با ابزارهای نظارتی و دوربین‌ها را به آژانس نداده است.
