خبرگزاری آسوشیتدپرس روز دوشنبه یازدهم دسامبر به موضوع حمله به مواضع ایالات متحده در عراق پرداخت و نوشت که بغداد از ترس گسترش جنگ غزه تلاش میکند نبرد بین نیروهای آمریکایی و گروههای شبهنظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران را مهار کند.
بنا بر این گزارش، گروههای تحت حمایت ایران در عراق طی دو ماه گذشته و همزمان با شعلهور شدن آتش جنگ اسرائیل و حماس، دهها بار به تاسیسات نظامی ایالات متحده در عراق حمله کردهاند. این اقدام بغداد را ناچار کرده است که هر دو طرف را به نوعی متعادل نگه دارد؛ کاری که روزبهروز سختتر میشود.
حمله موشکی به سفارت ایالات متحده در بغداد در روز جمعه نگرانیهای بیشتری برای مقامهای عراقی به همراه آورد. آن هم در حالی که میکوشند اثر موجی جنگ اخیر در خاورمیانه را مهار کنند.
جمهوری اسلامی تسلط قابلتوجهی در عراق دارد. ائتلافی از گروههای تحت حمایت ایران بود که در اکتبر ۲۰۲۲ محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، را به قدرت رساند.
همزمان و بر اساس توافق واشنگتن و بغداد، به منظور مقابله با داعش، حدود دو هزار نیروی آمریکایی در عراق حضور دارند.
بغداد همچنین بهشدت به معافیتهای واشنگتن برای خرید برق از ایران متکی است. از زمان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، ذخایر ارزی عراق در بانک مرکزی آمریکا نگهداری میشود که به آمریکاییها برای کنترل عرضه دلار در عراق اختیارات قابلتوجهی میدهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در چنین شرایطی، اسلاف السودانی نیز مجبور بودند در ارتباط با تهران و واشنگتن تعادلی دوطرفه را رعایت کنند، اما جنگ اسرائیل و حماس این ملاحظات را به میزان قابلتوجهی افزایش داد.
شبهنظامیان عراقی تحت حمایت ایران از زمان شروع این جنگ در هفتم اکتبر، دستکم ۹۲ بار به پایگاههای ایالات متحده در عراق و سوریه حمله کردهاند. این ستیزهجویان میگویند که حملات آنها به تلافی حمایت واشنگتن از اسرائیل و در مخالفت با حضور نظامی آنها در عراق و سوریه است.
اگرچه بیشتر این حملات تنها خساراتی جزئی به بار آوردهاند، واشنگتن پیام داده که صبرش به پایان رسیده است. پس از حمله به سفارت، پنتاگون گفت که لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، «برای السودانی روشن کرد که حملات علیه نیروهای آمریکایی باید متوقف شود».
در همین حال یک مقام آمریکایی به آسوشیتدپرس گفت که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، به السودانی گفت که واشنگتن انتظار دارد عراق برای جلوگیری از چنین حملاتی اقدامهای بیشتری انجام دهند.
یک مقام عراقی که نخواست نامش فاش شود، در این زمینه گفت که در سفر اخیر ویلیام برنز، مدیر سیا، به منطقه، او نیز به السودانی درباره «عواقب جدی» ادامه این حملات هشدار داد و خواستار اقدام عراق برای توقف آنها شد.
به گفته دو مقام عراقی دیگر، بلینکن اوایل دسامبر در تماسی با نخستوزیر عراق، گفت که آمریکاییها خود وارد عمل خواهند شد و تاکید کرد که بغداد برای تعقیب عاملان این حملهها به اندازه کافی تلاش نکرده است.
دو روز بعد از این هشدار، در حمله ایالات متحده به یک سایت پرتاب پهپاد در نزدیکی شهر کرکوک عراق، پنج شبهنظامی کشته شدند.
با این حال رناد منصور، پژوهشگر ارشد اندیشکده چتم هاوس، اعتقاد دارد که ایران سعی میکند این حملات در حد کنترلشده باقی بمانند تا واکنش جدیتر ایالات متحده را در پی نداشته باشد.
به اعتقاد او این مرز باریک تاحدودی به دلیل نقش عراق در انتقال پیام بین واشنگتن و تهران است. این تحلیلگر خاطرنشان میکند که واشنگتن از معافیت تحریمها به عنوان «یکی از کارتها» در تلاشهای اقتصادیمحورش برای فشار بر ایران و عراق استفاده میکند.
اوایل نوامبر، بلینکن یک روز قبل از سفر نخستوزیر عراق به تهران، با السودانی در بغداد دیدار کرد. به گفته یک مقام عراقی و یکی از اعضای گروه کتائب حزبالله، در آن دیدار السودانی از شبهنظامیان مشخصا این وعده را دریافت کرد که در طول سفر بلینکن هیچ حملهای انجام نخواهد شد. پس از آن دیدار، السودانی از طرف بلینکن به ایران برای مهار شبهنظامیان پیامی ارسال کرد.
برخلاف گروه حزبالله لبنان که به عنوان قدرتمندترین نماینده ایران در منطقه دیده میشود، شبهنظامیان عراقی تاکنون در درگیریها تنها نقش محدودی ایفا کردهاند.
یک مقام گروه کتائب حزبالله در این زمینه به آسوشیتدپرس گفت: «در حال حاضر تنها تعداد کمی از شبهنظامیان عراقی در جنوب لبنان و نزدیک مرز شمالی اسرائیل حضور دارند.» او گفت که عراقیها در کنار حزبالله و نمایندگان حماس، روی «مدیریت جنگ» کار میکنند.
این مقام کتائب حزبالله همچنین تاکید کرد که گروههای تحت حمایت ایران در عراق نمیخواهند درگیری در منطقه گسترش یابد، اما آمادهاند تا به حملات پاسخ دهند.