روزنامه همشهری، ارگان رسانه‌ای شهرداری تهران، روز چهارشنبه ششم دی‌ماه در گزارشی با عنوان «صف جراحی زیبایی برای حیوانات خانگی» ادعای افزایش شمار افرادی را مطرح کرد که حیوانات خانگی خود را برای «زیباتر شدن» به تیغ جراحی می‌سپارند.

در این گزارش آمده است: «فرم دادن بینی، بزرگ کردن چشم، صاف کردن و کشیدن پوست، برداشتن چربی، تیز کردن گوش افتاده، تزریق ژل و بوتاکس، تتو و حتی برداشتن حنجره و دست‌کاری تارهای صوتی، ازجمله اقداماتی است که برخی صاحبان حیوانات خانگی برای زیباتر شدن حیوانشان انجام می‌دهند.»

ارگان رسانه‌ای شهرداری تهران همچنین ادعا کرد که دارندگان حیوانات خانگی در ایران بین دو تا ۲۰ میلیون تومان برای تغییر ظاهر و برداشتن حنجره حیوانات هزینه می‌کنند.

در این گزارش نرخ تتو حیوانات تا پنج میلیون تومان، بوتاکس تا سه میلیون تومان، عمل زیبایی گوش تا ۱۰ میلیون تومان، جراحی حنجره تا ۱۵ میلیون تومان و فرم دادن بینی تا ۲۰ میلیون تومان برآورد شده است.

نویسنده گزارش روزنامه همشهری مدعی شد که برخی افراد در ایران حیوان موردنظر خود را «با هزار وسواس» انتخاب می‌کنند یا از خارج کشور سفارش می‌دهند‌، اما در نهایت «مشخصات ظاهری حیوان مورد پسندشان نیست و ظاهر حیوان خانگی را دست‌کاری می‌کنند».

کمی پیش‌تر خبرگزاری دولتی ایرنا نیز در گزارشی با عنوان «جراحی زیبایی حیوانات، مصداق حیوان آزاری» ادعاهای مشابهی را مطرح کرده و سرپرستان حیوانات خانگی را به اینکه حیوانات را با هدف تغییر چهره ظاهری به تیغ جراحی می‌سپارند متهم کرده بود.

هرچند که نمی‌توان انکار کرد برخی افراد برای جراحی زیبایی حیوانات خانگی خود اقدام و هزینه می‌کنند و کلینیک‌هایی هم وجود دارند که چنین کارهایی را با هدف کسب درآمد انجام می‌دهند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این مسئله آن‌طور که رسانه‌های حکومتی ادعا می‌کنند مسئله‌ای فراگیر نیست و به نظر می‌رسد چنین گزارش‌هایی به شکلی هدفمند در راستای تعارض منافع حاکمیت با موضوع حیوانات خانگی تنظیم و منتشر می‌شوند.

از نظر مراجع مذهبی جمهوری اسلامی، حیوانات خانگی مانند سگ و گربه «ناپاک»‌اند و نماز خواندن در محیطی که آن‌ها حضور دارند باطل است. همچنین آن‌ها نگهداری از حیوانات خانگی را «ترویج فرهنگ غربی» می‌دانند.

حکومت ایران با تکیه بر همین دیدگاه در بیش از چهار دهه گذشته با ایجاد محدودیت‌های مختلف از جمله ممنوعیت سگ‌گردانی در خیابان‌ها و پارک‌ها تلاش کرد با تمایل مردم به نگهداری از حیوانات خانگی مبارزه و دارندگان آن‌ها را افرادی «مرفه» و متاثر از «فرهنگ بیگانه» معرفی کند.

تمام این تلاش‌ها در سال‌های اخیر با میل فراوان نسل‌ جوان و نوجوان امروز به سرپرستی حیوانات خانگی نقش بر آب شد. شاید برای همین است که حاکمیت تلاش می‌کند مبارزه با این پدیده را به روش‌های دیگری ادامه دهد.

چند روز پیش علیرضا زاکانی، شهردار تهران، سگ‌گردانی در پارک‌ها را یکی از «معضلات» شهر تهران خواند و از مراجع قانونی خواست که با این موضوع مقابله کنند. حالا روزنامه تحت مدیریت همین شهردار با ارائه فهرستی از انواع جراحی‌های زیبایی حیوانات و با ادعای حمایت از حقوق حیوانات تلاش می‌کند سرپرستان حیوانات خانگی را افرادی «حیوان‌آزار» معرفی کند.

چنانچه گفته شد پدیده جراحی‌های زیبایی حیوانات انکارنشدنی است، اما ادعای «افزایش» این جراحی‌ها و «صف بستن» برای آن‌ها به دلایل مختلف قابل‌باور نیست؛ دلیل اول برای رد این ادعا آن است که بیشتر دارندگان حیوانات خانگی افرادی‌اند که به حقوق حیوانات آگاه‌اند. دلیل دوم هم به وضعیت اقتصادی امروز ایرانیان بازمی‌گردد که بسیاری از آنان در تامین معاش روزانه خود نیز با چالش مواجه‌اند و پولی برای این کارها در بساط ندارند.

علاوه بر این‌ها داده‌های به‌دست‌آمده از جست‌وجو در سایت‌های کلینیک‌های دامپزشکی نشان می‌دهد که این قبیل جراحی‌ها برخلاف ادعای رسانه‌های حکومتی «رو به افزایش» نیست.

جراحی‌های حیوانات در دو رسته «ضروری» و «غیرضروری» تقسیم‌بندی می‌شوند. تکلیف جراحی‌های ضروری که مشخص است؛ مثلا در مواردی مانند شکستگی استخوان، بیرون زدن غدد اشکی، تومورهای سطحی، رویش دندان‌های زیادی، به وجود آمدن زائده‌ها و غده‌های عفونی، بیرون‌زدگی آلت جنسی، سوختگی و بلعیدن جسم خارجی خطرناک، جراحی حیوان ضروری است و امتناع از آن می‌تواند به قیمت جان او تمام شود.

جراحی‌های دسته دوم نیز موارد «غیرضروری‌»‌اند که بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین مورد آن عقیم‌سازی حیوانات خانگی است که درباره درستی یا نادرستی آن هم بین کارشناسان اختلاف‌نظرهای زیادی وجود دارد. بااین‌حال‌، سرپرستان حیوانات خانگی به دلایل مختلف این کار را انجام می‌دهند.

مواردی مانند جراحی حنجره سگ نیز که طبق ادعای رسانه‌های حکومتی با هدف نازک‌ کردن صدای حیوان انجام می‌شود، به‌‌طور مستقیم با قوانین جمهوری اسلامی ارتباط دارد که نگهداری سگ در آپارتمان‌های مسکونی را ممنوع کرده است.

برخی افراد به‌دلیل اینکه همسایگان اعتراض یا شکایت نکنند، حنجره سگ خانگی خود را جراحی می‌کنند. در گزارش ارگان رسانه‌ای شهرداری نیز ضمن اشاره تلویحی به این موضوع آمده است: «عده‌ای برای تغییر صدای حیوان خود حنجره حیوانات را دست‌کاری می‌کنند تا صدای آن‌ها نازک‌تر شود یا حتی حنجره حیوان را به‌طور کامل برمی‌دارند تا سروصدا نداشته باشد.»