در ادامه حاشیههای مربوط به اختصاص ارز مسافرتی، علی خضریان، سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، در شبکه اجتماعی ایکس از قطع توزیع آن با دخالت ابراهیم رئیسی خبر داد. این نماینده مجلس تخصیص ارز مسافرتی را «رانت ناعادلانه» خواند و نوشت که «مطالبه بعدی» این است که «با تصمیمگیران حراج منابع ارزی در شرایط جنگ اقتصادی برخورد شود».
میزان ارز مسافرتی که تا حدود یک ماه قبل ۵۰۰ دلار بود، از ابتدای اسفندماه با تصمیم بانک مرکزی جمهوری اسلامی دو برابر شد. حالا گفته میشود که افزایش میزان ارز مسافرتی به هزار دلار برای هر فرد به نوسان بیشتر در بازار ارز منجر شده و ازدحام مسافران در فرودگاههای بینالمللی را در پی داشته است.
در روزهای اخیر، ویدیوهایی از فرودگاه «امام خمینی» تهران در شبکههای اجتماعی فراگیر شد که صف طولانی متقاضیان دریافت ارز مسافرتی را نشان میداد. ازدحام به قدری بود که سیستمهای این فرودگاه نیز دچار اختلال شد. سعید چلندری، مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی «امام خمینی»، نیز قطعی سامانه بانک ملی برای ارائه ارز مسافرتی را تایید کرد.
متقاضیان برای دریافت ارز مسافرتی باید مستنداتی مانند بلیت هواپیما ارائه کنند تا بتوانند حواله ارزی را که از بانکها گرفتهاند، در فرودگاه به اسکناس دلار تبدیل کنند؛ با این حال، گزارشهای میدانی آشکار میکند که برخی افراد برای دستیابی به این پول بدون سفر به خارج ایران هم راههایی پیدا کردهاند.
خبرگزاری ایلنا در گزارشی با عنوان «ترفند عجیب برای دریافت ارز مسافرتی» نوشت که عدهای حتی بدون اینکه به مسافرت خارجی بروند، ارز مسافرتی میگیرند و در بازار آزاد میفروشند. در این گزارش به نقل از برخی مسافران آمده است: «عدهای با خرید ارزانترین بلیت خارجی حتی کمتر از دو میلیون تومان، به فرودگاه میروند و هزار دلار ارز مسافرتی به نرخ ۴۲ هزار تومان دریافت میکنند اما بعد از رفتن به سالن ترانزیت، سوار هواپیما نمیشوند، بلکه از فرودگاه خارج میشوند، بلیتشان را کنسل میکنند و ۵۰ درصد هزینه استرداد بلیت را هم از شرکت هواپیمایی پس میگیرند. در نهایت هم ارز ۴۲ هزار تومانی را در بازار بیش از ۶۰ هزار تومان میفروشند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
خبرگزاری ایلنا در ادامه ادعا کرد این افراد که تعدادشان کم هم نیست، باعث شلوغ شدن صف دریافت ارز مسافرتی در فرودگاه میشوند.
تفاوت نرخ ارز مسافرتی با نرخ ارز در بازار آزاد حدود ۲۰ هزار تومان است و که مجموع سود را به ۲۰ میلیون تومان میرساند. این رقم برای افرادی که قصد دارند قبل از گرانیهای شب عید به یکی از کشورهای همسایه مانند ترکیه سفر کنند، معادل نرخ بلیت رفتوبرگشت است اما این موضوع درباره افرادی که با ترفند ذکرشده برای دریافت ارز به نرخ دولتی صوری بلیت میخرند، متفاوت است، زیرا نبود امنیت اقتصادی، کسادی کسبوکارها، بحران اشتغال و افزایش مشاغل کاذب را در پی از رونق افتادن تولید در ایران نشان میدهد و آشکار میکند که برنامههای اقتصادی جمهوری اسلامی و فقر فزاینده برخی از مردم را وادار کرده است در هفتههای پایانی سال به جای رونق دادن به کسبوکارهایشان به فکر کسب درآمد ۲۰ میلیون تومانی از طریق دریافت ارز به نرخ دولتی و فروش آن به نرخ آزاد باشند.
همزمان با انتشار ویدیوها و تصاویری از ازدحام متقاضیان در صفهای دریافت ارز مسافرتی در فرودگاه، به تناوب مصاحبههایی از فعالان صنفی مشاغل مختلف هم در رسانهها منتشر میشود مبنی بر اینکه بازارها در آستانه سال نو رونقی ندارند و در رکود کاملاند. در حالی که سالهای قبل بازار کسبوکارها در ماهها و هفتههای پایانی سال پررونق بود.
دادههای نهادهای رسمی نیز سقوط اقتصادی و افزایش معنادار شاخص فلاکت در ایران را تایید میکند. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ شاخص فلاکت در پاییز ۱۴۰۲ در مناطق شهری ۲۵ استان ایران افزایش یافت و به بیش از ۶۰ واحد رسید.
شاخص فلاکت که وضعیت دشوار اقتصادی در یک جامعه را آشکار میکند، از نسبت نرخ تورم به نرخ بیکاری به دست میآید.