سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی جدید، با استناد به روایت‌ها و مشاهدات برخی بازداشت‌شدگان افشا کرد که در جریان خیزش سراسری، تجاوز و شکنجه بخشی از الگوی گسترده نقض حقوق بشر نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی برای سرکوب مخالفان و گرفتن اعتراف اجباری از آنان بوده است. 

در این گزارش که روز دوشنبه ۲۲ آوریل (سوم اردیبهشت) منتشر شد، آمده است که در جریان خیزش سراسری مردم ایران در سال ۱۴۰۱ و سال پس از آن، نیروهای سرکوبگر علاوه بر شکنجه بازداشت‌شدگان به آنان تجاوز جنسی کردند و در این سرکوب‌ها شهروندان کرد، بلوچ، آذری و دیگر اقوام ایرانی بیشتر هدف قرار گرفته‌اند.

گزارش دیده‌بان حقوق بشر با تحقیق درباره وضعیت ۱۰ بازداشتی شامل پنج زن، سه مرد و دو کودک از اقلیت‌های کرد، بلوچ و آذری در فاصله ماه‌های شهریور تا آبان ۱۴۰۱ تهیه شده است. بر مبنای این گزارش، دست‌کم هفت نفر از بازداشت‌شدگان به دیده‌بان حقوق بشر گفته‌اند که نیروهای امنیتی آن‌ها را با هدف گرفتن اعتراف اجباری شکنجه کرده‌اند و بررسی‌های دیده‌بان حقوق بشر نشان می‌دهد که پرونده پزشکی سه نفر از آنان گفته‌هایشان را تایید می‌کند.

یکی از این افراد که زنی کرد است، به دیده‌بان حقوق بشر گفت که در آبان ۱۴۰۱ دو مرد از نیروهای امنیتی به او تجاوز کردند، در حالی‌ که یک مامور زن برای تسهیل تجاوز، او را نگه‌ داشته بود.

یک مرد ۲۴ ساله اهل استان آذربایجان غربی هم گفت که در بازداشتگاه مخفی سازمان اطلاعات به‌شدت شکنجه و با باتوم به او تجاوز شده است. او پس از اینکه با ضرب‌وشتم شدید بازداشت شد، در خودرو نیروهای سرکوبگر به همراه مرد دیگری هدف تجاوز گروهی قرار گرفت.

دیده‌بان حقوق بشر همچنین مواردی از بستن چشم‌ معترضان و شکنجه آنان را نیز مستند کرده است. نیروهای سرکوبگر یک زن بلوچ را که شاهد تجاوز به دست‌کم دو زن دیگر در بازداشتگاهی در سیستان و بلوچستان بود، هدف ضرب‌وشتم قرار دادند و به او نیز تجاوز کردند.

یک زن که هدف خشونت جنسی نیروهای امنیتی قار گرفته بود، اقدام به خودکشی کرد و زن دیگر به دلیل شدت جراحات به عمل جراحی نیاز پیدا کرد.

یک دانشجوی دانشگاه سیستان و بلوچستان که مانند برخی دیگر از مصاحبه‌شده‌ها نخواست نامش فاش شود، به دیده‌بان حقوق بشر گفت که در جریان خیزش سراسری، نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی او را به همراه تقریبا ۲۰ زن دیگر دستگیر و همه آنان را کتک زدند، به‌ طوری‌ که یک زن از هوش رفت.

به گفته این زن، همه زنان به اتاقی کوچک با سقف کوتاه منتقل شدند و حدود یک ماه در بازداشت، تحت شکنجه و خشونت جنسی از جمله لگد زدن به اندام تناسلی برای اعتراف دروغین قرار گرفتند.

این زن درباره شکنجه‌ جنسی خود گفت: «وقتی به بازجو گفتم من به هیچ حزب سیاسی وابسته نیستم و دیگر در تظاهرات شرکت نخواهم کرد، گفت انگار تو نمی‌خواهی همکاری کنی و من باید طور دیگری رفتار کنم. سپس دو نفر را صدا کرد، آن‌ها نیز لباس‌هایم را پاره کردند و وحشیانه به من تجاوز کردند. از هوش رفتم و وقتی آب روی سرم ریختند به هوش آمدم و دیدم تمام بدنم غرق خون است.»

وقتی او را با چشمان بسته به سلول بازگرداندند، هم‌سلولی‌هایش گفتند که این اتفاق برای آنان نیز افتاده است. آن‌ها به یکدیگر می‌گفتند که اگر زنده بیرون بروند، خود را خواهند کشت.

این زن افزود که در طول حدود ۵۰ روز بازداشت سه بار هدف تجاوز جنسی قرار گرفت در حالی‌ که هیچ دارو و لوازم بهداشتی در اختیارش نبود: «آن‌ها حتی یک دستمال کاغذی به ما ندادند، چه برسد به کمک‌های پزشکی. هر شب فقط یک قرص به ما می‌دادند. نمی‌دانستم چیست، شاید نوعی آرام‌بخش یا خواب‌آور. ما را وادار می کردند که قرص بخوریم و تا زمانی که آن را نمی‌خوردیم، از سلول بیرون نمی‌رفتند.» در گزارش دیده‌بان حقوق بشر، دیگر بازداشت‌شدگان و اطرافیان آن‌ها نیز روایت‌های مشابهی از شکنجه و تجاوز جنسی در بازداشت مطرح کرده‌اند.

دیده‌بان حقوق بشر پیش‌تر نیز مواردی از استفاده نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی از شکنجه و تجاوز جنسی علیه مردان، زنان و کودکان و همچنین مرگ‌های مشکوک در بازداشت را گزارش کرده بود. این سازمان حقوق بشری از هیئت حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد خواست به تحقیق درباره نقض گسترده حقوق بشر در جمهوری اسلامی ادامه دهد.

ناهید نقشبندی، پژوهشگر بخش ایران دیده‌بان حقوق بشر، در پیوند با این موضوع گفت: «وحشی‌گری نیروهای امنیتی علیه معترضان بازداشتی و شکنجه و تجاوز به آنان جنایتی فاحش است که به عنوان سلاحی برای گرفتن اعتراف دروغین در جمهوری اسلامی استفاده می‌شود.» او در ادامه افزود که حاکمیت از این روش‌ها برای سرکوب بیشتر اقلیت‌های قومی استفاده می‌کند.

این فعال حقوق بشر در ادامه تاکید کرد گزارش‌ تجاوزهای وحشیانه و پیامدهای آسیب‌زای این جنایت‌ها بر آسیب‌دیدگان باید کشورهای جهان را برای برطرف کردن نیازهای درمانی قربانیانی که موفق شده‌اند از ایران فرار کنند، بسیج کند. ضمن اینکه آن‌ها باید به تلاش برای برقراری عدالت و پاسخگو نگه داشتن جمهوری اسلامی ادامه دهند.

پیش‌تر سازمان عفو بین‌الملل نیز در گزارشی اعلام کرده بود که نیروهای امنیتی در جریان خیزش سراسری «از تجاوز و سایر اشکال خشونت جنسی» به منظور «ارعاب و مجازات معترضان» استفاده کرده‌اند.