کارزار مردمی اخراج علیرضا زاکانی از شهرداری تهران حالا به مرز ۲۰۰ هزار امضا نزدیک شده است. البته زاکانی قصد کنار رفتن ندارد و برخی اعضای شورای شهر از جمله پرویز سروری و مهدی چمران هم سفت‌وسخت پشت شهردار پرحاشیه تهران ایستاده‌اند، اما در مقابل، برخی دیگر که عمدتا یاران قالیباف‌اند، کارزار مردمی برکناری زاکانی را به فرصتی برای تسویه حساب سیاسی تبدیل کرده‌اند.

در روزهای اخیر زمزمه‌های شنیده شد مبنی بر اینکه شماری از اعضای شورای شهر قصد دارند گروهی استعفا کنند تا بلکه اخراج زاکانی از بهشت را از مسیر انحلال شورای شهر محقق کنند. از سوی دیگر شهردار تهران که تا کمتر از یک ماه قبل خود را در هیبت رئیس‌جمهوری آینده تصور می‌کرد، حالا برای ماندن در بالاترین مقام ساختمان خیابان بهشت به روش‌های مختلف متوسل شده است؛ از جمله راه‌اندازی کارزار حامیان شهردار تهران در مقابل کارزار مردمی اخراج او.

زاکانی روز چهارشنبه سوم مرداد در جلسه هیئت دولت، گزارشی از عملکرد شهرداری تهران در دوران مدیریتش ارائه داد و مدعی شد که طی سه سال اخیر، در نتیجه اقدام‌های او و همکاری ابراهیم رئیسی در دولت سیزدهم، در حوزه حمل‌ونقل شهری «گشایش» ایجاد شد، بالغ‌ بر ۱۰ هزار کودک کار و خیابان به آموزش و تحصیل بازگشتند، قریب به ۲۰ هزار تن از معتادان متجاهر ساماندهی شدند و قراردادهای برزمین‌مانده شهرداری از جمله خرید واگن مترو به سرانجام رسید.

اما گزارشی که شهردار تهران در آخرین روزهای عمر دولت سیزدهم از عملکردش ارائه داد، با آنچه ساکنان تهران در فضاهای عمومی پایتخت مشاهده می‌کنند، در تضاد کامل است.

حامیان اخراج زاکانی از شهرداری تهران که شمار زیادی از آنان کارشناسان محیط‌ زیست، فعالان مدنی و متخصصان امور شهری‌اند، به مواردی از جمله خشک شدن و قطع سریالی درختان تهران، قراردادهای مبهم با چین، ساخت‌وساز در پارک‌ها، پست‌فروشی و انتصاب‌های فامیلی در شهرداری طی سه سال اخیر اشاره می‌کنند و خواهان برکناری زاکانی‌اند.

طراحان کارزار برکناری شهردار تهران نیز در متن نامه‌شان تغییر کاربری پارک‌های تهران، تخریب‌مسیرهای دوچرخه‌سواری، تراکم‌فروشی و کسب درآمد از قطع درختان و ساخت برج، رستوران و شهربازی در پارک‌ها را یادآور شده‌ و تاکید کرده‌اند که اداره کلان‌شهر تهران از «عهده و توان زاکانی خارج است؛ زیرا او به تجربه ثابت کرده است که مرد این میدان نیست».

کارزار برکناری علیرضا زاکانی از اواخر فروردین‌ شروع شد و تاکنون بالغ‌ بر ۱۸۶ هزار نفر آن را امضا کرده‌اند.

اعضای شورای شهر در ابتدا به کارزاری که منتقدان زاکانی راه‌ انداختند، اعتنایی نکردند اما به‌تدریج که شمار امضاها بالا رفت، آن‌ها نیز به چند دسته تقسیم شدند.

برخی از اعضای شورا مانند مهدی چمران و پرویز سروری، رئیس و نایب رئیس شورای شهر تهران، در مقام حمایت از زاکانی برآمدند و حتی مهدی چمران آب پاکی را روی دست منتقدان ریخت و گفت که «شهردار تهران با چند امضا تغییر نمی‌کند». پرویز سروری هم علیرضا زاکانی را «اصلح» دانست و مدعی شد که او برای اداره شهر تهران «برنامه» دارد.

در این میان، برخی اعضای شورا مانند نرجس سلیمانی، دختر قاسم سلیمانی، به جریان انتقاد از زاکانی پیوستند. حتی سلیمانی در یکی از جلسات شورای شهر به زاکانی کنایه زد و گفت که هنگامی که شهردار تهران برای تبلیغات انتخاباتی از شهرداری مرخصی گرفته بود، کارها بهتر انجام می‌شد. او در ادامه افزود: «شهرداری نیازمند عطاری دانا و خموش است نه فردی که شعارهای بی‌مایه می‌دهد وهوس ریاست‌جمهوری دارد.»

سخنان دختر فرمانده سابق سپاه قدس خشم حامیان زاکانی از جمله محمد آقامیری را در پی داشت. این عضو شورای شهر به دختر قاسم سلیمانی تاخت و او را متهم کرد به اینکه «چشمانش را می‌بندد و دهانش را باز می‌کند». همین یک جمله کافی بود تا یاران قالیباف به نام دفاع از دختر قاسم سلیمانی به میدان بیایند و خود را مدافع رای و نظر مردم برای برکناری زاکانی جا بزنند.

یکی از مهم‌ترین منتقدان زاکانی در شورای شهر تهران ناصر امانی  است که در زمان تصدی قالیباف در شهرداری، معاون برنامه‌ریزی، توسعه‌ شهری و امور شورای شهرداری تهران بود. جعفر تشکری هاشمی، عضو دیگر شورا نیز در زمان قالیباف، معاون امور حمل و نقل شهرداری بود و احمد صادقی، دیگر عضو شورا، نیز ریاست سازمان مدیریت بحران شهرداری را در زمان قالیباف بر عهده داشت. حبیب کاشانی نیز در زمان قالیباف، عضو شورای شهر بود.

یاران قالیباف سه سال قبل، هنگام شروع‌ به کار شورای ششم، تلاش کردند یکی از خودشان را به‌عنوان شهردار تهران انتخاب کنند اما ابراهیم رئیسی قصد داشت مزد خدمات «نامزد پوششی» در انتخابات ریاست‌جمهوری را به زاکانی پرداخت کند؛ بنابراین او شهردار تهران شد، در حالی‌ که حتی طبق قانون هم شرایط و تحصیلات لازم را برای احراز این پست نداشت و به‌رغم انتقادهای بسیار احمد وحیدی، وزیر کشور، حکم شهرداری تهران برای زاکانی صادر شد.

حالا که از آن ماجرا سه سال گذشته و رئیسی هم دیگر نیست و از طرفی عمر دولت سیزدهم به سر آمده و عملکرد زاکانی صدای برخی حامیان حکومت را هم درآورده است و مردم نیز به ‌شدت معترض‌اند، قالیباف و یارانش فرصت را برای تسویه حساب غنیمت شمرده‌اند.

هم‌زمان با افزایش تنش در شورای شهر بر سر برکناری علیرضا زاکانی، برخی اعضا تهدید کرده‌اند که گروهی استعفا می‌کنند. از گفته‌های مهدی اقراریان، عضو شورای شهر، چنین برمی‌آید که ۱۰ نفر از اعضای شورای شهر مخالف زاکانی‌اند و ۱۲ نفر از او حمایت می‌کنند. چنانچه این ۱۰ نفر همه با هم استعفا کنند، شورای ششم منحل و حکم زاکانی نیز باطل می‌شود. با این حال این عضو شورای شهر به‌صراحت گفت که «هزینه برخورد با زاکانی و برکناری او بالا است».

به گفته علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر، نیز هر امکانی وجود دارد؛ مثل اینکه ممکن است هر ۱۰ منتقد زاکانی در شورای شهر استیضاح او را امضا نکنند.

طی روزهای اخیر، زمزمه‌هایی شنیده می‌شود مبنی بر اینکه برخی اصول‌گرایان قصد دارند با برکناری زاکانی، محمد مخبر، معاون اول رئیسی در دولت سیزدهم، را به عنوان شهردار تهران انتخاب کنند و این کار را هم قرار است با ادعای «توجه به خواست مردم در برکناری زاکانی» انجام دهند. حال‌ آنکه امضاکنندگان کارزار اخراج زاکانی به‌صراحت گفته‌اند که می‌خواهند فردی «دانشمند، متخصص، صالح، با تجربه، توانمند و شایسته» شهردار تهران شود.

عملکرد محمد مخبر به‌خصوص در جریان تولید واکسن برکت در زمان همه‌گیری، اثبات می‌کند که او چنین ویژگی‌های ندارد. با این حال، سرپرست موقت ریاست جمهوری که برخی به کنایه به او لقب «حسابدار خامنه‌ای» داده‌اند، مورداعتماد رهبر جمهوری اسلامی است و طی سال‌های ریاست در ستاد اجرایی فرمان خمینی دارایی‌های این نهاد زیرمجموعه رهبری را افزایش داده است.

شهرداری تهران نیز مجموعه‌ای عریض و طویل با ورودی و خروجی‌های مالی گسترده است که دست مدیرانش را برای عملکرد غیرشفاف باز می‌گذارد.

در نهایت خلاصه ماجرا این است که مردم با دست گذاشتن بر عملکرد ضعیف و آسیب‌زای زاکانی خواستار برکناری‌ او از شهرداری تهران‌اند و در این میان گروهی از حکومتی‌ها هم با ادعای «توجه به خواست مردم» ولی با هدف تامین منافع شخصی و گروهی، از اخراج زاکانی حمایت می‌کنند. در نقطه مقابل، زاکانی و یارانش که از مصادره پاستور جا مانده‌اند، در تلاش‌اند دست‌کم بهشت را برای خود حفظ کنند.