نمایندگان جمهوری اسلامی و آمریکا روز شنبه در عمان سر میز مذاکره نشستند تا درباره برنامه هسته‌ای تهران گفت‌و‌گو کنند و دور بعدی مذاکرات برای شنبه هفته آینده برنامه‌ریزی شده است.
تایمز اسرائیل در گزارشی به سیر زمانی تنش‌ها میان دو کشور بر سر برنامه هسته‌ای ایران می‌پردازد.
روزهای آغازین
۱۹۶۷: ایران راکتور تحقیقاتی تهران را در چارچوب برنامه «اتم برای صلح» آمریکا دریافت میکند.
۱۹۷۹: محمدرضاشاه پهلوی، در پی وقوع انقلاب اسلامی، کشور را ترک میکند و آیت‌الله خمینی به تهران بازمی‌گردد و به قدرت میرسد. دانشجویان انقلابی سفارت آمریکا در تهران را اشغال می‌کنند و بحران گروگان‌گیری ۴۴۴ روزه آغاز میشود. برنامه هسته‌ای ایران تحت فشارهای بین‌المللی متوقف میشود.
اوت ۲۰۰۲: تاسیسات مخفی غنی‌سازی اورانیوم در نطنز افشا شد.
ژوئن ۲۰۰۳: بریتانیا، فرانسه و آلمان وارد مذاکرات هسته‌ای با جمهوری اسلامی می‌شوند.
اکتبر ۲۰۰۳: جمهوری اسلامی غنی‌سازی اورانیوم را به حالت تعلیق درمی‌آورد.
فوریه ۲۰۰۶: با آغاز دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد، جمهوری اسلامی غنی‌سازی اورانیوم را از سر می‌گیرد. بریتانیا، فرانسه و آلمان از مذاکرات متوقف‌شده خارج می‌شوند.
بیشتر بخوانید
اکتبر ۲۰۰۹: در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما، آمریکا و جمهوری اسلامی یک کانال ارتباطی مخفی در عمان ایجاد می‌کنند.
ژوییه ۲۰۱۲: مقام‌های جمهوری اسلامی و آمریکایی در عمان مذاکرات محرمانه مستقیم برگزار می‌کنند.
۱۴ ژوییه ۲۰۱۵: قدرت‌های جهانی و ایران از توافق هسته‌ای بلندمدت و جامعی خبر می‌دهند که تهران غنی‌سازی اورانیوم را محدود میکند و در مقابل، تحریم‌های اقتصادی برداشته میشود.
فروپاشی توافق هسته‌ای
مه ۲۰۱۸: ترامپ آمریکا را از توافق هسته‌ای خارج میکند و آن را «بدترین توافق تاریخ» می‌نامد.
۸ مه ۲۰۱۹: جمهوری اسلامی اعلام میکند که از توافق خارج خواهد شد. در ادامه، سلسله حملاتی در خشکی و دریا رخ می‌دهد که به جمهوری اسلامی نسبت داده میشود.
۳ ژانویه ۲۰۲۰: در حمله پهپادی آمریکا در بغداد، قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه، کشته میشود.
۸ ژانویه ۲۰۲۰: در پاسخ به ترور سلیمانی، جمهوری اسلامی پایگاه‌های نظامی محل استقرار نیروهای آمریکایی در عراق را هدف حمله موشکی گسترده‌ای قرار می‌دهد. در حالی که جمهوری اسلامی انتظار حمله تلافی‌جویانه را می‌کشد، یک هواپیمای مسافربری اوکراینی اندکی پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی تهران هدف موشک سپاه پاسداران قرار می‌گیرد و همه ۱۷۶ سرنشین هواپیما کشته می‌شوند.
ژوییه ۲۰۲۰: تاسیسات تولید سانتریفیوژ در سایت هسته‌ای نطنز در انفجاری مرموز نابود میشود. جمهوری اسلامی اسرائیل را مسئول این حمله می‌داند.
۶ آوریل ۲۰۲۱: آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن مذاکرات غیرمستقیم با جمهوری اسلامی را با هدف احیای توافق هسته‌ای در وین آغاز میکند. این مذاکرات و همین‌طور گفت‌و‌گوهای میان تهران و کشورهای اروپایی به نتیجه نمی‌رسد.
۱۱ آوریل ۲۰۲۱: تاسیسات هسته‌ای نطنز برای دومین بار در کمتر از یک سال هدف حمله قرار می‌گیرد؛ احتمال می‌رود که این حمله را نیز اسرائیل انجام داده باشد.
۱۶ آوریل ۲۰۲۱: ایران غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد را آغاز میکند— بالاترین میزان غلظت و فقط یک گام فنی با سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای ساخت سلاح فاصله دارد.
۱۷ ژوییه ۲۰۲۲: کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، می‌گوید ایران از نظر فنی توانایی ساخت بمب هسته‌ای را دارد، اما هنوز تصمیمی برای ساخت آن نگرفته است. سخنان او در سال‌های آتی، با افزایش تنش‌ها، بارها از زبان دیگر مقام‌های جمهوری اسلامی نیز شنیده میشود.
تشدید درگیری‌ها در خاورمیانه
۷ اکتبر ۲۰۲۳: نیروهای حماس به اسرائیل حمله می‌کنند، حدود ۱۲۰۰ نفر را می‌کشند و ۲۵۱ نفر را گروگان می‌گیرند. این حمله آغازگر شدیدترین درگیری میان اسرائیل و حماس است. جمهوری اسلامی از حماس حمایت میکند و تنش‌های منطقه‌ای به اوج میرسد.
۸ اکتبر ۲۰۲۳: حزب‌الله، گروه شیعه لبنانی تحت حمایت جمهوری اسلامی، در حمایت از حماس، حملات موشکی و پهپادی روزانه به اسرائیل را آغاز میکند؛ حملاتی که ۱۳ ماه ادامه پیدا میکند.
۱۹ نوامبر ۲۰۲۳: حوثی‌های یمن، که سال‌ها است از حمایت جمهوری اسلامی برخوردارند، کشتی گلکسی لیدر را توقیف و کارزار حمله به کشتی‌رانی در دریای سرخ را آغاز می‌کنند. نیروی دریایی آمریکا این درگیری‌ها را شدیدترین نبردش از زمان جنگ جهانی دوم توصیف میکند. در این حملات از تاکتیک‌هایی بهره گرفته میشود که قبلا جمهوری اسلامی استفاده کرده بود.
۱۴ آوریل ۲۰۲۴: جمهوری اسلامی در اقدامی بی‌سابقه، خاک اسرائیل را هدف حمله مستقیم قرار می‌دهد و بیش از ۳۰۰ پهپاد و موشک پرتاب میکند. اسرائیل با همکاری ائتلافی بین‌المللی به رهبری آمریکا، بخش زیادی از موشک‌ها و پهپادها را رهگیری میکند.
۱۹ آوریل ۲۰۲۴: در حمله‌ای منتسب به اسرائیل، یک سامانه پدافند هوایی در نزدیکی اصفهان هدف قرار می‌گیرد.
۳۱ ژوییه ۲۰۲۴: اسماعیل هنیه، از رهبران حماس، در جریان سفر به تهران برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری جدید ایران، به‌دست اسرائیل ترور میشود.
۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴: در پی تشدید درگیری اسرائیل و حزب‌الله، حسن نصرالله، دبیرکل این گروه شیعه لبنانی، در حمله هوایی اسرائیل کشته میشود.
۱ اکتبر ۲۰۲۴: جمهوری اسلامی برای دومین بار اسرائیل را هدف حمله مستقیم قرار می‌دهد، اما ائتلاف تحت رهبری آمریکا و اسرائیل بیشتر موشک‌ها را رهگیری میکند.
۱۶ اکتبر ۲۰۲۴: اسرائیل یحیی سنوار، رهبر حماس، را در نوار غزه می‌کشد.
۲۶ اکتبر ۲۰۲۴: اسرائیل برای نخستین بار به‌صورت آشکار به ایران حمله میکند و در پاسخ به حمله موشکی اول اکتبر، سامانه‌های پدافندی و تاسیسات مرتبط با برنامه موشکی ایران هدف قرار می‌گیرند.
بازگشت ترامپ و ابراز تمایل به مذاکره
۲۰ ژانویه ۲۰۲۵: ترامپ برای دومین دوره سوگند ریاست‌جمهوری یاد میکند.
۷ فوریه ۲۰۲۵: رهبر جمهوری اسلامی می‌گوید پیشنهاد مذاکره با آمریکا «نه عاقلانه است، نه هوشمندانه، و نه شرافتمندانه».
۷ مارس ۲۰۲۵: ترامپ اعلام میکند نامه‌ای برای خامنه‌ای فرستاده است تا درباره توافق هسته‌ای جدید مذاکره کند.
۱۵ مارس ۲۰۲۵: ترامپ حملات هوایی شدیدی علیه حوثی‌های یمن آغاز میکند، آخرین عضو باقی‌مانده از «محور مقاومت» جمهوری اسلامی که همچنان توان انجام حملات روزانه را دارد.
۷ آوریل ۲۰۲۵: ترامپ اعلام میکند آمریکا و جمهوری اسلامی مذاکرات مستقیم را در عمان برگزار خواهند کرد. جمهوری اسلامی می‌گوید این مذاکرات غیرمستقیم خواهد بود، اما برگزاری نشست را تایید میکند.
۱۲ آوریل ۲۰۲۵: نخستین دور مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا در عمان برگزار میشود و با قول ادامه مذاکرات به پایان میرسد؛ استیو ویتکاف، نماینده آمریکا در امور خاورمیانه، و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، گفت‌و‌گویی «مختصر» با یکدیگر دارند، که نخستین تماس مستقیم دو کشور از زمان دولت اوباما به این سو است.
۱۹ آوریل ۲۰۲۵: دور بعدی مذاکرات میان آمریکا و جمهوری اسلامی برگزار میشود.
