گزارش هیئت معاونت سازمان ملل متحد در امور افغانستان (یوناما) از وضعیت حقوق بشر در افغانستان نشان می‌دهد که علی‌رغم ادعای طالبان مبنی بر اجرای فرمان عفو عمومی رهبر این گروه، قتل، بازداشت، شکنجه و تهدید نظامیان و کارکنان دولت پیشین افغانستان همچنان ادامه دارد.

در این گزارش که برهه زمانی بین اول آوریل تا ۳۰ ژوئن را بررسی کرده، آمده است که در این مدت ۶۰ مورد بازدشت خودسرانه، ۱۰ مورد شکنجه و بدرفتاری و پنج مورد قتل نظامیان و کارکنان دولت پیشین افغانستان مستند شده است. با وجود این، درباره هویت بازداشت‌شدگان و افرادی که طالبان و افراد مسلح ناشناس به قتل رسانده‌اند، اطلاعاتی وجود ندارد.

در این گزارش به اختصار، به ادامه شکنجه و شلاق زدن متهمان در ملاعام به حکم دادگاه‌های طالبان نیز اشاره و ذکر شده که تمام قوانین حکومت پیشین افغانستان در نهادهای قضایی رژیم طالبان باطل شده و وزیر عدلیه (دادگستری) طالبان اعلام کرده که شریعت اسلامی یک نظام کامل است و به وضع قوانین جدید نیازی نیست.

بر اساس گزارش یوناما، نهادهای قضایی طالبان از اول آوریل تا ۳۰ ژوئن، ۱۷۹ نفر از جمله ۱۴۷ مرد، ۲۸ زن و چهار پسر را در ملاعام شلاق زدند. بیشتر این افراد به ارتکاب جرائمی مانند سرقت، توهین به مقام‌های طالبان، فرار از خانه و داشتن روابط جنسی خارج از ازدواج متهم بودند.

در گزارش یوناما، به تیراندازی اعضای طالبان به معترضان در بدخشان که در جریان تلاش طالبان برای تخریب مزارع خشخاش رخ داد، به‌عنوان نقض حقوق بشر اشاره شده و آمده است که طی حوادثی مشابه در شهرستان‌های درایم، ارگو و خاش بدخشان در ماه‌های مه و ژوئن، شماری از غیرنظامیان هم کشته یا زخمی شده‌اند. یوناما می‌افزاید که وزارت خارجه طالبان در گزارشی که به این نهاد فرستاده، مدعی شده که این مالکان مزارع خشخاش بودند که ابتدا به پلیس طالبان حمله کردند و پلیس برای «دفاع از خود» واکنش نشان داده که به مردم هم تلفاتی وارد شده است.

در بخش دیگری از گزارش یوناما، درباره مرگ غیرنظامیان در حملات داعش خراسان آمده است که بیشترین قربانیان این حملات شیعیان و هزاره‌ها، گردشگران و افراد غیرحکومتی بوده‌‌اند. این گزارش می‌افزاید که داعش خراسان از اول آوریل تا ۳۰ ژوئن به مقام‌های رژیم طالبان نیز حمله کرده است، اما در مورد این حملات جزئیاتی وجود ندارد.

یوناما هر سه ماه یک بار از وضعیت حقوق بشر در افغانستان گزارشی منتشر می‌کند، اما این گزارش‌ها فاقد جزئیات مهم‌اند و آنچه ذکر می‌شود بیشتر از شبکه‌های اجتماعی و خبرگزاری‌ها جمع‌آوری شده‌اند و حاصل تحقیق و بررسی عمیق در مورد آن حوادث نیستند و با وجودی که یوناما برای تحقیق و بررسی حوادث و تهیه گزارش‌های ویژه در زمینه‌های مختلف از جمله حقوق بشر بخش ویژه‌ای دارد، گزارش‌های سه ماهه این نهاد از وضعیت حقوق بشر افغانستان بیشتر شبیه یادداشت‌های روزانه از حوادثی است که در شبکه‌های اجتماعی و بدون جزئیات، بازتاب می‌یابند.