باستان‌شناسان در اسپانیا مجموعه‌ای از سکونتگاه‌های روم باستان را کشف کرده‌اند که می‌تواند حاکی از وجود «امپراتوری پنهانی» باشد که پیش‌تر برای مورخان ناشناخته بوده است.

هنگامی که پژوهشگران دانشگاه کادیز در سال ۲۰۲۳ کاوش‌هایشان در منطقه گوادلته را آغاز کردند، فقط انتظار داشتند که بقایایی از نفوذ روم [در این منطقه] را بیابند.

آن‌ها در عوض ۵۷ مکان کشف کردند که یک شبکه پیچیده به‌هم‌پیوسته از سکونتگاه‌هایی را نشان می‌دهد که ممکن است درک و شناخت از تاریخ روم در این منطقه را تغییر دهد.

این مکان‌ها در مناطق گوناگون اسپانیا در آرکوس دلا فرونترا، بورنوس ویامارتین و پورتو سرانو پراکنده بودند و در اصل از طریق مسیرهای تجاری و ارتباطی در امتداد رود گوادالته به یکدیگر متصل بودند.

کارشناسان معتقدند که تعداد قابل‌ملاحظه سکونتگاه‌ها و موقعیت‌های راهبردی آن‌ها نشان می‌دهد که این منطقه در دوره روم باستان بسیار مهم‌تر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد بوده است.

این حفاری با سرپرستی پروفسور ماکارنا لارا انجام شد و اولین بار است که این مکان‌ها بررسی شده‌اند و دیدگاه‌های جدیدی درباره حضور امپراتوری روم در جنوب اسپانیا ارائه می‌‌‌دهد.

بسیاری از این مکان‌ها اولین بار در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ شناسایی شدند اما تاکنون به‌صورت کامل کاوش نشده بودند.

این تیم، در چارچوب پروژه‌ای بلندپروازانه، از فناوری‌های پیشرفته از جمله رادار زمین‌نفوذ برای کشف سازه‌های مدفون زیر سطح استفاده کرد.

این روش پیشرفته به پژوهشگران امکان داد تا سازه‌های دیواری را که رومی‌ها استفاده کرده بودند و با چشم غیرمسلح قابل‌مشاهده نبود شناسایی کنند.

تیم پژوهشی حفاری‌‌های فشرده‌ای را در ویلای رومی ال‌ کانیوئلو در بورنوس آغاز کرد، که آن‌جا جزئياتی کلیدی درباره ویلا کشف کردند از جمله دیوارهایی که بخش‌های مسکونی را از محل‌های کار جدا می‌کرد.

باستان‌شناسان در گزارشی گفتند: «هدف این است که در مورد تعامل میان خلیج کادیز و سکونتگاه‌های موجود در ناحیه پست و فرورفته رود گوادالته در دوره روم شناخت پیدا کنیم، جنبه‌ای که تاکنون عملا ناشناخته باقی مانده است.»

آن‌ها معتقدند که این تعامل می‌تواند نشان دهد که رومی‌ها چگونه این منطقه داخلی را با امپراتوری وسیع‌ترشان در سراسر اروپا ادغام کردند.

تصور بر این است که قدمت سکونتگاه رومی رود گوادالته به دوره فتح اسپانیا به‌دست رومی‌ها در سال ۲۶۴ پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد، اما پژوهشگران همچنان مشغول بررسی‌اند تا بتوانند تاریخ دقیق این سازه‌های تازه‌کشف‌شده را تایید کنند.

پروفسور لارا گفت داده‌هایی که تاکنون کشف شده‌اند پایه‌ای مهم و معنادار برای پژوهش جاری آن‌ها فراهم می‌کند.

در بیانیه او آمده است: «هدف اصلی ما ادامه حفاری‌ها و بررسی‌ها با استفاده از روش‌ها و ابزارهای غیرسنتی است که با بررسی شرایط پیرامونی کشف‌شده تکمیل خواهد شد، همچنین تحلیل شیوه‌ها در مطالب مستند به ما امکان خواهد داد تا دیدگاهی جامع از سکونتگاه رومی و قلمرو محدوده اطراف آبگیرهای بورنوس و آرکوس دلا فرونترا به دست آوریم.»