همه ما از مضرات نور آبی صفحه‌های الکترونیکی شنیده‌ایم. به همین دلیل برخی افراد برای جلوگیری از تابش نور آبی از عینک‌های مخصوص طیف آبی یا پوشش‌های لنز عینک استفاده می‌کنند. با این همه، تحقیقات از تاثیر آسیب‌زننده نور آبی بر چشم‌ها یا تاثیر عینک‌های محافظ نور آبی بر کاهش فشار چشم‌ چیزی نمی‌گویند، همچنین درمورد اینکه آیا این عینک‌ها کیفیت خواب را بهبود می‌بخشند یا نه شواهد متفاوتی وجود دارد. 

عینک‌های نور آبی چه کار می‌کنند؟

وری‌ول‌هلت می‌نویسد که عینک‌های محافظ نور آبی را از طیف مرئی نور جدا می‌کنند تا از آسیب دیدن شبکیه حساس جلوگیری کنند. نور آبی، در مقایسه با سایر رنگ‌های مرئی، به ازای هر فوتون نور بالاترین سطح انرژی را دارد و اگر به مقادیر زیاد به شبکه چشم وارد شود آسیب‌رسان است. ادعاها حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض نور آبی که از صفحه‌های نمایش ساطع می‌شود بر سلامت چشم، از فشار چشم گرفته تا پیامدهای احتمالی کور‌کننده مانند بیماری دژنراسیون ماکولا، تاثیر می‌گذارد. همچنین با ایجاد اختلال در چرخه خواب و بیداری ممکن است مانع خواب شود. 

فشار چشم و آسیب به شبکیه 

درحقیقت میزان نور آبی که از دستگاه‌هایی مانند تبلت‌، گوشی هوشمند یا رایانه‌ می‌تابد آن‌قدر نیست که به چشم‌ها حتی به شبکیه حساس یا حساس به نور آسیب برساند و منشا بیماری‌های چشمی نیست. آکادمی چشم‌پزشکی آمریکا نیز هیچ شواهدی دال بر ارتباط نور آبی با فشار چشم پیدا نکرده است.

کیفیت خواب

نور آبی دستگاه‌ها ممکن است در چرخه خواب و بیداری و میزان ترشح ملاتونین اختلال ایجاد کند و به‌شکل بالقوه بر سلامت چشم تاثیر بگذارد. نتایج مطالعات سال ۲۰۲۳ نشان داد که عینک‌های محافظ نور آبی کیفیت خواب برخی افراد را بهتر کرده‌اند، اما برخی دیگر هیچ تاثیر قابل توجهی مشاهده نکرده‌اند. این عینک‌ها به‌شکل بالقوه، به‌خصوص برای کودکان، ممکن است تاثیر منفی داشته باشند. برخی فکر می‌کنند که چرخه‌ روشنایی و تاریکی بر رشد و قدرت بینایی تاثیر دارد اما با این همه استفاده از عینک‌های محافظ طیف نور، به‌ویژه به‌شکل دائم، کار درستی نیست.  

برای افراد مبتلا به دژنراسیون ماکولا ناشی از پیری، نور آبی خطرناک است اما این نور از خورشید هم می‌تابد که بسیار قوی‌تر از دستگاه‌هایی مانند گوشی هوشمند یا تبلت است. بر همین اساس، استفاده از عینک‌ آفتابی محافظ در برابر اشعه فرابنفش نور خورشید بسیار ضروری است و با مشاهده هر نوع مشکل باید به متخصص چشم مراجعه کرد. 

در مواردی که استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی روی چشم‌ها تاثیر می‌گذارد، روش‌هایی مانند استفاده از تنظیمات شبانه، استراحت گاه‌به‌گاه چشم‌ها،‌ پلک‌زدن مکرر، حفظ ارگونومی (هماهنگی محیط کار با وضعیت بدنی)، استفاده از عینک معمولی به جای لنزهای تماسی و اطمینان از مناسب بودن نور کفایت خواهد کرد. هنگام بروز علائمی مانند درد، حساسیت به نور، تاری دید، یا قرمزی و اشک چشم مراجعه به متخصص یا پزشک ضروری است.