با وجود اینکه مسئولان دولتی ادعا می‌کنند افزایش قیمت نان در تهران به تصویب نهایی نرسیده، شواهد میدانی نشان می‌دهد که طی روزهای اخیر قیمت نان در برخی نقاط پایتخت تا دو برابر افزایش یافته است.

خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه، روز چهارشنبه هفتم شهریور با استناد به بررسی‌های میدانی، افزایش دو برابری قیمت نان در برخی نانوایی‌ها را تایید کرد و نوشت نان سنگک که تا چند روز پیش در نانوایی‌های آزادپز دانه‌ای پنج هزار تومان فروخته می‌شد، حالا ۱۰ هزار تومان شده است. قیمت نان بربری هم که پیش  از این سه هزار تومان بود، پنج هزار تومان شده و قیمت نان تافتون هم با افزایش دوبرابری، از هزار تومان به دو هزارتومان رسیده است.

افزایش قیمت‌ نان به نانوایی‌های سطح شهر محدود نیست و نانوایی‌هایی آنلاین را نیز شامل می‌شود؛ به‌ طوری‌ که نان سنگک هشت هزار تومانی این نانوایی‌ها بسته به اینکه کنجدی باشد یا با سیاه‌دانه و سبزی، تا ۱۵ هزار تومان هم فروخته می‌شود.

بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار، قیمت هر عدد نان بربری ساده دو هزار و ۵۰۰ تومان، سنگک ساده سه هزار تومان، تافتون سنتی ‌یک هزار و ۲۰۰ تومان، تافتون گردان هزار تومان و لواش و تافتون ماشینی ۵۰۰ تومان است.

البته این‌ها فقط قیمت در نانوایی‌هایی‌اند که نان کارتی یا همان دولتی می‌فروشند؛ نانوایی‌هایی که به دلیل تعداد اندک آن‌ها و پخت محدود نان، پاسخگوی نیاز و تقاضا نیستند و مردم جز خرید از نانوایی‌های آزاد چاره‌ای ندارند.

دولت سیزدهم تابستان سال ۱۴۰۱ با ادعای جلوگیری از قاچاق آرد، نان را سهمیه‌بندی و فروش آن را کارتی کرد. در همان زمان، مقام‌های دولتی ادعا کردند که قیمت نان افزایش نخواهد یافت و تنها شیوه عرضه آن عوض خواهد شد. همچنین مدعی شدند که در خرید نان کارتی هیچ‌ محدودیتی وجود ندارد اما امتناع دولت از تخصیص آرد موردنیاز به نانوایی‌های دولتی عملا به سهمیه‌بندی نان دولتی منجر شد و مردم مجبور شدند مازاد نیازشان را از نانوایی‌های آزاد بخرند.

این فرایند بروز پدیده نان چندنرخی را در پی داشت؛ به‌ طوری‌ که قیمت نان از شهری به شهری دیگر، از منطقه‌ای به منطقه‌ای دیگر و از نانوایی به نانوایی‌ دیگر متفاوت شد. حالا هم که واکنش‌ها به افزایش دو برابری قیمت نان در تهران اوج گرفته، مسئولان با سلب مسئولیت از خود ادعا می‌کنند که این افزایش قیمت «غیرقانونی» است.

حمیدرضا رستگار، رئیس اتاق اصناف تهران، با رد قانونی بودن افزایش قیمت نان، به خبرگزاری ایسنا گفت که هنوز برای افزایش قیمت‌ها تصمیمی اتخاذ نشده است. او تصمیم‌گیری درباره نرخ نان را به زمانی موکول کرد که مسئولان دولت جدید در مناصبشان مستقر شوند تا به گفته او، «تصمیم درباره قیمت نان پایدار باشد».

با وجود ادعاهای متناوب درباره «پایداری قیمت نان»، خبرگزاری ایسنا هم اذعان کرد که تغییر قیمت نان و یکسان نبودن قیمت‌ در نانوایی‌های سطح شهر باعث «سردرگمی و گلایه» مردم شده است.

افزایش قیمت نان محدود به تهران نیست. طی روزهای اخیر گزارش‌هایی از افزایش بی‌سروصدای قیمت نان در شهرهایی مانند کرمان، تبریز، قزوین و مشهد هم منتشر شده است. مدیرکل غله استان کرمان افزایش ۲۵ درصدی قیمت نان با مجوز دولتی را تایید کرد و در تبریز نیز قیمت انواع نان از صبح چهارشنبه به همین میزان افزایش یافت.

پیش‌تر مهدی جعفری، معاون استاندار خراسان جنوبی، هم خبر داده بود که به‌زودی در ۱۰ استان ایران نان تا سقف ۲۵ درصد گران‌ می‌شود. افزایش قیمت نان در ۱۰ استان ایران در حالی رخ می‌دهد که پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس مبلغ یارانه نان در سال ۱۴۰۳ را ناکافی دانسته بود.

دولت سیزدهم جمهوری اسلامی در لایحه بودجه ۱۴۰۳ یارانه نان را ۱۴۳ هزار میلیارد تومان تعیین کرد، حال‌ آنکه از نظر مرکز پژوهش‌های مجلس، اعتبار موردنیاز یارانه نان در سال جاری حداقل ۱۷۸ هزار میلیارد تومان و حداکثر ۱۹۲ هزار میلیارد تومان است.

این ارقام نشان می‌دهد که دولت با آگاهی از اینکه اعتبار پیش‌بینی‌شده برای نان کافی نیست، از افزایش بودجه آن خودداری کرد تا در میانه سال، افزایش قیمت این کالای راهبردی را کلید بزند. منتها این کار را به شورای آرد و نان استان‌ها واگذار کرد تا از خود در قبال افزایش قیمت نان سلب مسئولیت کند. 

نان غذای اصلی مردم ایران است و از آن به‌عنوان «قوت غالب» هم نام برده می‌شود. افزایش قیمت این کالای راهبردی برای مردمی که بضاعت خرید دیگر اقلام خوراکی را به‌طور میزان قابل‌توجهی از دست داده‌اند، دردسرساز است و به کوچک‌تر شدن سفره‌ خانواده‌های کم‌درآمد منجر می‌شود.