احسان شریفی‌پور، دبیر انجمن سکته مغزی ایران، با استناد به داده‌های دو مطالعه کشوری، گفت که سن سکته مغزی در ایران ۱۰ سال پایین‌تر از دیگر نقاط دنیا و این عارضه دومین علت مرگ ایرانی‌ها است.

مطالعاتی که دبیر انجمن سکته به داده‌های آن‌ها استناد کرد، طی سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ در خراسان، قم و مناطق مرکزی ایران انجام شدند. نتایج این تحقیقات نشان می‌دهد که بروز سکته مغزی در ایران حدود ۱۵۰ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر در سال و حدود ۱.۵ برابر متوسط جهانی است.

شریفی‌پور در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا به مناسبت روز جهانی پیشگیری از سکته مغزی، به این موضوع اشاره کرد که با وجود فاصله ۱۰ ساله دو مطالعه کشوری، نتایج آن‌ها درباره دلایل بروز سکته مغزی در ایران شباهت‌هایی دارد.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اختلاف ۱۰ ساله در متوسط سن سکته مغزی در ایران به نسبت متوسط جهانی را «نگران‌کننده» توصیف کرد و گفت که این مسئله مستلزم «تلاش بیشتر کادر درمان، عزم ملی و هماهنگی ارگان‌های مختلف است و باید به عوامل خطرآفرین (ریسک‌فاکتور) به طور جدی توجه شود تا میزان بروز سکته مغزی کاهش یابد.»

به گفته دبیر انجمن سکته مغزی، سن سکته مغزی در دنیا حدود ۷۵ تا ۸۰ سال و متوسط سن بروز این عارضه در ایران حدود ۶۵ تا ۷۰ سال است.

شریفی‌پور در توضیح عوامل تشدیدکننده سکته مغزی گفت که خطر بروز این عارضه پس از ۵۰ سالگی به ازای هر دهه سنی، دو برابر افزایش می‌یابد و بیشتر در موارد افراد بالای ۵۰ سال اتفاق می‌افتد، اما هنگامی که از سکته مغزی بزرگسالان سخن می‌گوییم، منظور از ۱۸ سال تا ۱۰۰ و چند سال است.

او با اشاره به اینکه سکته مغزی پس از سکته قلبی عامل مهم مرگ‌ومیر ایرانیان به شمار می‌رود، گفت که در یک ماه اول پس از سکته مغزی، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد مرگ‌ومیر رخ می‌دهد؛ به این معنا که از هر پنج نفری که سکته می‌کنند، یک نفر جانش را از دست می‌دهد.

دبیر انجمن سکته مغزی با تاکید بر اینکه سکته مغزی با «شناسانی عوامل خطرزا و کنترل آن‌ها» قابل پیشگیری است، گفت اگر فرد سکته‌کرده در «زمان طلایی» به مراکز درمانی منتقل شود، امکان درمان وجود دارد. منظور از زمان طلایی دقایق و ساعات نخست پس از سکته است که شانس اثرگذاری درمان بیشترین حد است.

شریفی‌پور در ادامه افزود: «در ۴.۵ ساعت اول پس از سکته مغزی، این شانس وجود دارد که بافت مغز به طور کامل از بین نرود. هر چقدر میزان دسترسی به خدمات درمانی سریع‌تر باشد، احتمال نجات سلول‌های مغزی افزایش می‌یابد؛ به نحوی که در هر دقیقه می‌توان دو میلیون نورون مغز را نجات داد.»

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درباره زمان طلایی در روش‌های درمانی اندوواسکولار توضیح داد: «زمان طلایی در این روش درمانی تا شش ساعت پس از سکته مغزی است. با پیشرفت‌هایی که در تصویربرداری‌ و روش‌های درمانی صورت گرفت، اگر بافت زنده‌ای وجود داشته باشد، تا ۲۴ ساعت امکان نجات فرد وجود دارد.»

دبیر انجمن سکته مغزی ایران درباره راه‌های پیشگیری از سکته مغزی نیز گفت که اگر افراد پیوسته فشار خونشان را چک کنند و در صورت ابتلا به فشار خون، روند درمان را جدی بگیرند، احتمال سکته مغزی کاهش می‌یابد.

دیابت، چاقی، بی‌تحرکی، استعمال دخانیات، استرس و اختلال‌های خواب احتمال سکته مغزی را بالا می‌برند. در افرادی هم که فعالیت بدنی کمی دارند و از الگوی غذایی نامناسبی پیروی می‌کنند، نسبت به افرادی که ورزش می‌کنند و الگوی غذایی مناسبی دارند، احتمال سکته بیشتر است.

شریفی‌پور در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: «سکته مغزی قابلیت پیشگیری، درمان و بازتوانی را دارد؛ اما باید علائم خطر آن را شناخت، زمان طلایی درمان را در نظر گرفت و برای توانبخشی اقدام کرد. متاسفانه بیمه‌ها در زمینه توانبخشی به‌خوبی از بیمه‌شدگان حمایت نمی‌کنند و مردم با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه‌اند.»

پیش‌تر محمدرضا عزیزی، معاون پژوهش سازمان نظام پزشکی، نیز خبر داده بود که روزانه نزدیک به ۵۰۰ نفر دچار سکته مغزی می‌شوند که دست‌کم یک‌سوم آنان توانایی جسمی‌ خود را از دست می‌دهند.

یکی از مهم‌ترین دلایل منتهی به بروز سکته مغزی استرس و اضطراب مزمن است که در پی نابسامانی‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در ایران، به‌شدت افزایش یافته است.