تهاجم و گفت‌وگو؛ پیام متناقض پاکستان به طالبان

سخنگوی وزارت خارجه پاکستان گفت حمله به خاک افغانستان برای تامین امنیت شهروندان این کشور انجام شد

شهباز شریف در مراسم تشییع نیروهای امنیتی/ facebook/ShehbazSharif

وزارت خارجه پاکستان روز پنجشنبه اعلام کرد که این کشور علیه «تروریست‌ها» در مناطق مرزی به دلیل تهدیدهای امنیتی علیه شهروندان پاکستانی «یک عملیات اطلاعاتی» انجام داده است.

زهرا ممتاز بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، بدون ذکر مکان و زمان حمله گفت که در حمله انجام‌شده، تروریست‌هایی که امنیت پاکستان را به خطر می‌اندازند، هدف قرار گرفتند.

اشاره زهرا بلوچ به حمله سه‌شنبه شب ارتش پاکستان به چهار هدف در شهرستان برمل استان پکتیکا در شرق افغانستان است که بر اساس اطلاعات منابع امنیتی پاکستان، خانه‌ها و پناهگاه‌های فرماندهان تحریک طالبان پاکستان آماج این حملات قرار گرفتند.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، شمار تلفات این حملات را ۴۶ نفر و شمار مجروحان را شش تن اعلام و ادعا کرد که قربانیان «مهاجران وزیرستانی» بودند.

هنوز اسناد و شواهدی که ثابت کند در این حمله ۴۶ غیرنظامی مهاجر کشته شده‌اند، منتشر نشده است. نهادهای امنیتی پاکستان هم به صورت رسمی در مورد این حمله بیانیه‌ نداده و جزئیاتی ارائه نکرده‌اند، اما رسانه‌های این کشور به نقل از منابع امنیتی نوشته‌اند یکی از مواضعی که هدف قرار گرفته، قرارگاه مهاجمان انتحاری تحریک طالبان پاکستانی بوده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این حمله در حالی صورت گرفت که وزارت خارجه پاکستان دو روز پیش از آن، محمد صادق، از دیپلمات‌های کارکشته این کشور، را برای گفت‌وگو با سران طالبان به کابل فرستاده بود. محمد صادق روزهای دوشنبه و سه‌شنبه با مقام‌های ارشد طالبان از جمله سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله، امیرخان متقی، وزیر خارجه، نورالدین عزیزی، وزیر تجارت و صنعت و شماری دیگر از مقام‌های این گروه ملاقات و گفت‌وگو کرد. 

روابط پاکستان و افغانستان به دلیل درگیری‌های مرزی متعدد و درخواست‌های مکرر اسلام‌آباد از کابل برای اقدام علیه تحریک طالبان پاکستانی که از خاک افغانستان برای حمله به پاکستان استفاده می‌کنند، تیره شده است. 

مولوی امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان روز پنجشنبه در سخنانی در کابل، حمله ارتش پاکستان به خاک افغانستان را «بی‌انصافی بزرگ» خواند و گفت طالبان نه «احسان‌های پاکستان در زمان جهاد» را فراموش می‌کنند و نه «تجاوز امروز پاکستان به  خاک افغانستان» را.

متقی که در مراسم یادبود چهل‌وپنجمین سالگرد حمله شوروی به افغانستان صحبت می‌کرد، افزود که ارتش پاکستان در حمله به پکتیکا «مهاجران وزیرستانی از جمله کودکان، زنان و ریش‌سفیدان» را کشته است. 

وزارت دفاع طالبان شامگاه سه‌شنبه، ساعاتی پس از حمله ارتش پاکستان به اهدافی در پکتیکا، اعلام کرد که به این حمله پاسخ می‌دهد، اما با گذشت نزدیک به دو روز، هیچ واکنشی مشاهده نشده است.

در این میان برخی کارشناسان به مواضع متناقض پاکستان در قبال افغانستان اشاره کرده‌اند؛ چون هم‌زمان با این حمله، فرستاده ویژه پاکستان در امور افغانستان، در حال گفتگو با مقام‌های طالبان برای حل تنش‌ها میان دو کشور بود.

علی‌احمد جلالی، استاد دانشگاه دفاع ملی در واشینگتن، در اکس نوشت که اقدام حکومت پاکستان به حمله به خاک افغانستان و اعزام دیپلمات برای گفت‌وگو به صورت هم‌زمان، «پیامی گیج‌کننده‌» به کابل و قندهار ارسال می‌کند.

جلالی با اشاره به گفت‌وگوهای محمد صادق، دیپلمات پاکستانی، با مقام‌های طالبان در روزهای اخیر گفت پاکستان از یک‌سو خواستار «حل فوری مشکلات امنیتی و سیاسی» است و از سوی دیگر جنگنده‌هایش را برای بمباران به خاک افغانستان می‌فرستد.

ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، نیز با تاکید بر اینکه هدف از حمله هوایی در پکتیکا، برطرف کردن تهدید امنیتی علیه شهروندان پاکستان بوده، ادعا کرد که این کشور به «تمامیت ارضی و حاکمیت افغانستان احترام می‌گذارد و در مسائل مربوط به روابط با افغانستان همواره به گفت‌وگو اولویت داده است».

سخنگوی وزارت خارجه پاکستان به گزارش‌ها در مورد کشته شدن غیرنظامیان در حمله هوایی ارتش این کشور واکنشی نشان نداد، اما افزود که این حمله به صورت دقیق و هدف‌گذاری شده بود.  

هیئت معاونت سازمان ملل متحد در امور افغانستان (یوناما) روز پنجشنبه در اکس نوشت که درباره کشته شدن ده‌ها غیرنظامی از جمله زنان و کودکان در حمله هوایی ارتش پاکستان به استان پکتیکا در شرق افغانستان  گزارش‌های موثقی دریافت کرده است. یوناما تاکید کرد بر اساس قوانین بین‌المللی، نیروهای نظامی موظف‌اند برای جلوگیری از آسیب رسیدن به غیرنظامیان در عملیات‌ها، اقدام‌های احتیاطی لازم را انجام دهند. 

به جز طالبان، هنوز هیچ نهاد و حکومتی حمله ارتش پاکستان به خاک افغانستان را محکوم نکرده است. در پیام یوناما نیز این حمله نکوهش نشده و تنها به کشته شدن غیرنظامیان‌ آن هم بدون ذکر تعداد دقیق، اشاره شده است.

رسانه پاکستانی دان در تحلیلی در مورد ماموریت دیپلمات پاکستانی برای گفت‌وگو با مقام‌های طالبان و حمله هم‌زمان ارتش این کشور به قرارگاه‌های تحریک طالبان پاکستانی در پکتیکا نوشت که این اقدام هرچند متناقض است، این پیام را به طالبان افغان می‌رساند که اسلام‌آباد اگرچه آماده گفت‌وگو است، این آمادگی را هم دارد که در صورت اقدام نکردن طالبان علیه تروریست‌های ضدپاکستانی در داخل افغانستان، به آن‌ها ضربه وارد کند.

 این رسانه پاکستانی با اشاره به درخواست‌های مکرر مقام‌های پاکستان از رژیم طالبان افغانستان برای مهار تهدید طالبان پاکستانی و انکار حضور این گروه در افغانستان از سوی طالبان نوشت که «دولت پاکستان گزینه نظامی را برای نشان دادن نارضایتی از وضعیت فعلی به کار گرفت».

پاکستان در ماه مارس نیز به چندین منطقه در شرق افغانستان حمله هوایی انجام داد و اعلام کرد قرارگاه‌های تحریک طالبان پاکستان را بمباران کرده است.

در حالی که مقام‌های طالبان با انتشار بیانیه‌هایی به حملات ارتش پاکستان واکنش نشان دادند، اقدامی مشابه و متقابل انجام نداده‌اند. امرالله صالح، معاون نخست دولت پیشین افغانستان، روز پنجشنبه در ایکس نوشت که مردم زیر پرچم طالبان در مقابل تهدید خارجی بسیج نخواهد شد.